Techniki manipulacji wykorzystywane przez polskie media państwowe: studium przypadku ofensywy talibów w Afganistanie
PDF

Słowa kluczowe

Afganistan
ofensywa Talibów
manipulacja
propaganda
media państwowe
telewizja

Jak cytować

Owczarek, K. (2024). Techniki manipulacji wykorzystywane przez polskie media państwowe: studium przypadku ofensywy talibów w Afganistanie. Przegląd Politologiczny, (1), 167–178. https://doi.org/10.14746/pp.2024.29.1.14

Abstrakt

Niniejszy artykuł ma na celu ukazanie jakimi technikami manipulacji posługiwały się media publiczne w Polsce podczas prezentowania informacji o ofensywie Talibów w Afganistanie. Do przeprowadzenia badania wykorzystano jakościową analizę źródeł, aby zebrać dane konieczne i wystarczające do odpowiedzenia na pytania badawcze, które są następujące: Jak media publiczne przedstawiały ofensywę Talibów w Afganistanie? Jakie techniki manipulacji były wykorzystywane? Niniejszy artykuł rozpoczyna się od prezentacji kontekstu badania, w którym to przedstawiona zostaje definicja nadawcy publicznego oraz jego misji. Następnie uzasadniony zostaje wybór pola badawczego oraz przedstawione narzędzie teoretyczne jakim jest typologia technik manipulacji. Następnie wyjaśnione zostają założenia metodyczne oraz przeprowadzona zostaje analiza jakościowa zawartości. Przeprowadzona analiza ukazuje, iż celem telewizji publicznej nie było sfałszowanie informacji dotyczących samych wydarzeń dziejących się w Afganistanie. Posługiwanie się technikami manipulacji miało na celu dyskredytację decyzji podejmowanych przez rząd Stanów Zjednoczonych, ocieplanie wizerunku polskiego rządu, a także byłego prezydenta USA. Ponadto techniki te były wykorzystywane do zniechęcenia Polskich obywateli do uchodźców z Afganistanu, a także ukazania ich jako niebezpiecznych.

https://doi.org/10.14746/pp.2024.29.1.14
PDF

Bibliografia

AB, KF. (2021), Samolot z ewakuowanymi z Kabulu wystartował z Uzbekistanu, 18.08.2021, tvp.info, https://www.tvp.info/55421032/samolot-z-ewakuowanymi-polakami-i-wspolpracownikami-z-kabulu-wystartowal-w-srode-wieczorem-polskiego-czasu-z-uzbekistanu, 23.04.2022.

Bolek K. (2011), Gotowa wizja świata, czyli mechanizmy perswazji, propagandy i manipulacji w służbie public relations, w: Manipulacja w mediach. Media o manipulacji, pod. red. T. Gackowskiego, J. Dziedzic, Warszawa.

Cialdini R. (2018), Wywieranie wpływu na ludzi. Teoria i praktyka, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Sopot.

C-span (2021), President Biden Remarks on Afghanistan Withdrawal Decision, 16.08.2021, https://www.c-span.org/video/?514113-1/president-biden-defends-afghanistan-withdrawal-decision, 26.04.2022.

FA, MNIE (2021), Klęska niemieckiej polityki wobec Afganistanu. Wyniki sondażu, 17.08.2021, tvp.info, https://www.tvp.info/55398153/sondaz-nowe-badanie-afganistan-i-porazka-polityki-niemiec-niemcy-obawiaja-sie-uchodzcow, 19.04.2022.

Grabianowska K. (2007), Manipulacja obrazem, w: Manipulacja, media, edukacja, red. B. Siemienicki, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.

Grzywa A. (2010), Manipulacja czyli poznaj mechanizmy psychologiczne wywierania wpływu, Wydawnictwo Psychologia Sukcesu, Kraśnik.

IK, KF (2021), „Zagrożenie terroryzmem wzrośnie”. Ekspert o sytuacji w Afganistanie, 16.08.2021, tvp.info, https://www.tvp.info/55391014/ekspertka-dr-beata-gorka-winter-z-uniwersytetu-warszawskiego-o-afganistanie-zagrozenie-terroryzmem-wzrosnie, 22.04.2022.

Inquiry (2021a), Ewakuacja z Afganistanu, 18.08.2021, wiadomości.tvp.pl, https://wiadomosci.tvp.pl/55417113/ewakuacja-z-afganistanu?_ga=2.174659179.879880126.1650371718-1195524903.1645521103, 23.04.2022.

Inquiry (2021b), Trump: Nasz kraj nigdy nie został tak poniżony jak w Afganistanie, 18.08.2021, tvp.info, https://www.tvp.info/55413350/trump-nasz-kraj-nigdy-nie-zostal-tak-ponizony-jak-w-afganistanie, 24.04.2022.

Inquiry (2021c), Sytuacja w Afganistanie, 18.09.2021, panorama.tvp.pl, https://panorama.tvp.pl/55422156/sytuacja-w-afganistanie?_ga=2.5124602.879880126.1650371718-1195524903. 1645521103, 19.04.2022.

JMK (2021), Ewakuowani Afgańczycy i Polacy z Kabulu wylądowali na Okęciu, 18.08.2021, tvp.info, https://www.tvp.info/55424887/samolot-z-osobami-ewakuowanymi-z-afganistanu-wyladowal-w-warszawie, 20.04.2022.

JMK, KF (2021), Kurz: Masowa migracja doprowadziła do ogromnych problemów w Europie, 26.07.2021, tvp.info, https://www.tvp.info/55055238/kanclerz-austrii-masowe-ruchy-migracyjne-doprowadzily-do-ogromnych-problemow-w-europie, 18.04.2022.

Klepka R. (2019), Manipulacja medialna, w: Vademecum bezpieczeństwa informatycznego, red. O. Wasiuta, R. Klepka, Instytut Nauk o Bezpieczeństwie Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej, Kraków.

KO, MG (2021), Premier: Wizy humanitarne dla osób, które współpracowały z Polską w Afganistanie, 15.08.2021, tvp.info, https://www.tvp.info/55377139/premier-wizy-humanitarne-dla-osob-ktore-wspolpracowaly-z-polskaw-afganistanie, 19.04.2022.

Krzyna I., Cichorz T., Misiuk A. (1998), Komunikacja społeczna w policji, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Policji, Szczytno.

Kugiel P. (2020), Porozumienie USA z talibami, 3.03.2020, pism.pl, https://pism.pl/publikacje/Porozumienie_USA_z_talibami, 18.04.2022.

ŁZ, KOAL (2021), „Głupek”. Trump o Bidenie w sprawie Afganistanu, 11.09.2021, tvp.info, https://www.tvp.info/55814425/usa-byly-prezydent-usa-donald-trump-joe-biden-to-glupek, 24.04.2022.

MD, KF (2021), „W oczach całego świata wyglądamy jak głupcy”. Trump o decyzjach Bidena, 27.08.2021, tvp.info, https://www.tvp.info/55566349/najglupszy-ruch-w-historii-ameryki-trump-podsumowal-posuniecia-bidena-w-afganistanie, 24.04.2022.

MG, MNIE (2021), Trump: Nasz kraj nigdy nie został tak poniżony jak w Afganistanie, 18.08.2021, tvp.info, https://www.tvp.info/55412358/usa-donald-trump-nasz-kraj-nigdy-nie-zostal-tak-ponizony-jak-w-afganistanie, 24.04.2022.

Motylińska P. (2018), Manipulacja informacją, w: Vademecum Bezpieczeństwa, red. O. Wasiuta, R. Klepka, R. Kopeć, Wydawnictwo Libron, Kraków.

Osowski P. (2021), Fala Afgańczyków zaleje Europę? „Droga prosta. Wiele zależy od Rosji i talibów”, 16.08.2021, tvp.info, https://www.tvp.info/55391750/czy-fala-afganczykow-zaleje-europe-marcin-mamon-o-sytuacji-w-kabulu, 18.04.2022.

Osowski P., MNIE (2021), Fatalne sondaże Joego Bidena. „Próbował zaklinać rzeczywistość i mówił nieprawdę”, 24.08.2021, https://www.tvp.info/55510096/sondaz-ws-afganistanu-i-joe-bidena-amerykanie-zabrali-glos-komentuje-prof-tomasz-grosse, 19.04.2022.

Petrovic P. (2021), Kabul jak Sajgon. Afgańska klęska Zachodu, 16.08.2021, tvp.info, https://www.tvp.info/55390148/petar-petrovic-kabul-jak-sajgon-afganska-kleska-zachodu, 19.04.2022.

PO, MNIE (2021), Sondaż z USA. Biden z rekordowo niskim poparciem, 3.09.2021, tvp.info, https://www.tvp.info/55680056/sondaz-amerykanie-ocenili-joe-bidena-sa-zawiedzeni, 20.04.2022.

Rak J. (2020), Quasi-Militant Democracy as a New Form of Sacred in Poland during the Corona Crisis, “Journal for the Study of Religions and Ideologies”, 19(57).

Rak J., (2021), Framing Enemies by the State Television: Delegitimization of Anti-Government Protest Participants During the First Wave of the Pandemic in Poland, “Journal of Contemporary Central and Eastern Europe”, 29(2–3). DOI: https://doi.org/10.1080/25739638.2021.2007601

Rakich N. (2021), What Americans Think About The End Of The Afghanistan War And Biden’s Handling Of It So Far, fivethirtyeight.com, 20.08.2021, https://fivethirtyeight.com/features/what-americans-think-about-the-end-of-the-afghanistan-war-and-bidens-handling-of-it-so-far/, 19.04.2022.

RSF (2022), https://rsf.org/en/poland, 19.04.2022.

RT, MNIE (2021), Talibowie: Wojna w Afganistanie się skończyła, 16.08.2021, tvp.info, https://www.tvp.info/55381526/rzecznik-talibow-oglosil-w-telewizji-al-jazeera-ze-wojna-w-afganistanie-sie-skonczyla, 19.04.2022.

Ustawa z dnia 29 grudnia 1992 o radiofonii i telewizji, Dz. U. 1993, Nr 7 poz. 34.