Słowa kluczowe
inkubent
burmistrz
wybory
Jak cytować
Abstrakt
Celem badań jest analiza lokalnych systemów władzy miast powiatowych, w których wybory burmistrzów w 2024 roku były niekonkurencyjne. Kryterium to spełniało zaledwie pięć jednostek: dwie gminy miejskie oraz trzy gminy miejsko-wiejskie. Wybór miast powiatowych do badań związany był ze specyfiką lokalnych systemów politycznych, którą tworzą władze samorządowe, administracja rządowa, terenowe ogniwa ogólnopolskich partii politycznych oraz inne podmioty mające wpływ na proces podejmowania decyzji w mieście.
Przeprowadzone badania wskazują, że czynnikami sprzyjającymi zjawisku niekonkurencyjnych wyborów burmistrza są: 1) zdecydowana wygrana burmistrza i jego ugrupowania we wcześniejszej elekcji; 2) pozycja polityczna burmistrza wykazująca cechy inkubenta; 3) lokalna afiliacja polityczna burmistrza; 4) koncyliacyjny model lokalnego systemu władzy. Niekonkurencyjnym wyborom towarzyszy mniejsza frekwencja wyborcza oraz mniejsza liczba ugrupowań biorących udział w rywalizacji wyborczej. Jako główną metodę badawczą wykorzystano wielokrotne studium przypadku, którą uzupełniono o analizę instytucjonalnoprawną. Dane do badań pozyskano z Państwowej Komisji Wyborczej, protokołów sesji rad miejskich oraz obserwacji bezpośredniej uczestniczącej.
Bibliografia
Cześnik M. (2007), Partycypacja wyborcza w Polsce. Perspektywa porównawcza, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa.
Flis J., Swianiewicz P. (2021a), Rządowy Fundusz Inwestycji Lokalnych ‒ reguły podziału, Fundacja im. Stefana Batorego, Warszawa.
Flis J., Swianiewicz P. (2021b), Rządowy Fundusz Inwestycji Lokalnych III – utrwalane wzory, Fundacja im. Stefana Batorego, Warszawa.
Flis J., Swianiewicz P. (2021c), Rządowy Fundusz Polski Ład: Program Inwestycji Strategicznych – wzory podziału, Fundacja im. Stefana Batorego, Warszawa.
Flis J., Swianiewicz P. (2022), Janosikowe kumotry – podwójne standardy rządowych dotacji, Fundacja im. Stefana Batorego, Warszawa.
Gendźwiłł A. (2020), Wybory lokalne w Polsce. Uczestnictwo, konkurencja i reprezentacja polityczna w demokracjach mniejszej skali, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
Gendźwiłł A., Żółtak T., Rutkowski J. (2015), Niekonkurencyjne wybory, brakujący kandydaci. Dlaczego niektóre komitety wyborcze nie wystawiają kandydatów na burmistrzów, „Studia Regionalne i Lokalne”, nr 4(62).
Hausner J. (red.) (2013), Narastające dysfunkcje, zasadnicze dylematy, konieczne działania. Raport o stanie samorządności w Polsce, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Małopolska Szkoła Administracji Publicznej, Kraków.
Mazurkiewicz M. (2022), Polska demokracja lokalna a niekonkurencyjne wybory, Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej, Analiza CELowa nr 21.
Mazurkiewicz M. (2023), Przewaga inkubenta. Charakterystyka zjawiska i jego wpływ na jakość demokracji lokalnej, Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej, Analiza CELowa nr 3.
Trutkowski C., Podgórska-Rykała J. (red.) (2023), Potrzeba zmian w samorządzie terytorialnym, Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. Kodeks wyborczy, Dz. U. 2011, Nr 21, poz. 112.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Arkadiusz Ptak
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.