Partycypacja młodych Polaków w wyborach parlamentarnych w 2023 r. – determinanty aktywności wyborczej
Okładka czasopisma Przegląd Politologiczny, nr 4, rok 2024
PDF

Słowa kluczowe

wybory parlamentarne
kultura polityczna
partycypacja
młodzi
badanie ilościowe

Jak cytować

Kądziela, A. (2024). Partycypacja młodych Polaków w wyborach parlamentarnych w 2023 r. – determinanty aktywności wyborczej. Przegląd Politologiczny, (4), 101–123. https://doi.org/10.14746/pp.2024.29.4.8

Abstrakt

Autor przedstawia analizę partycypacji wyborczej młodych Polaków w kontekście wyborów parlamentarnych w 2023 roku. Źródłem wiedzy w artykule są dane z autorskiego projektu badawczego, który został zrealizowany dzięki pozyskanemu dofinansowaniu z grantu badawczego Fundacji Konrada Adenauera w Polsce. Analiza wyników badania, uzupełniona o kwerendę literatury przedmiotu i analizę danych wtórnych, stanowi istotę artykułu. Badanie zrealizowane zostało 13–30 marca 2023 r. metodą wywiadów telefonicznych wspomaganych komputerowo CATI. Pomiaru dokonano na ogólnopolskiej próbie 1200 osób w wieku 18–30 lat, umożliwiającej wnioskowanie na ogół badanej populacji. Próba była reprezentatywna ze względu na takie zmienne jak: płeć, wiek, województwo, wielkość miejsca zamieszkania. Projekt badawczy dostarczył istotnych danych, dzięki którym możliwe jest uzyskanie odpowiedzi na wyróżnione pytanie badawcze dotyczące czynników, które wpłynęły na udział młodych Polaków w wyborach parlamentarnych w 2023 r. W toku analizy zweryfikowano hipotezy, które odnoszą się do ujęć teoretycznych w ramach nurtu behawioralnego oraz nowego instytucjonalizmu. Narzędziem służącym weryfikacji hipotez są metody ilościowe właściwe dla paradygmatu neopozytywistycznego. Wnioski z analizy mają istotne implikacje dla zrozumienia zmian w krajobrazie politycznym Polski, z uwzględnieniem roli młodego elektoratu w tym procesie.

https://doi.org/10.14746/pp.2024.29.4.8
PDF

Bibliografia

Campbell A., Converse P., Miller W., Stokes D. (1960), The American Voter, Wiley, New York.

Debiutanci ’23. Portret Polek i Polaków, którzy jesienią 2023 r. będą mogli po raz pierwszy wziąć udział w wyborach (2023), Lata Dwudzieste, https://mlodziwyborcy.pl/wp-content/uploads/2023/07/Raport-Debiutanci23-7-Jul.pdf, 31.12.2023.

Downs A. (1957), An Economic Theory of Democracy, Harper and Row, New York.

Frekwencja w wyborach do Sejmu w 2023 r., Państwowa Komisja Wyborcza, https://wybory.gov.pl/sejmsenat2023/pl/frekwencja/pl, 31.12.2023.

Goodin R., Moran M., Rein M. (2009), The Oxford Handbook of Public Policy, Oxford University Press. DOI: https://doi.org/10.1093/oxfordhb/9780199548453.001.0001

Groves R. M. (1991), Measurement Error Across Disciplines, w: Measurement Errors in Surveys, red. P. P. Biemer, R. M. Groves, L. E. Lyberg, N. A. Mathiowetz, S. Sudman, John Wiley & Sons.

Ile kobiet a ilu mężczyzn głosowało? Z jakiej grupy wiekowej było najwięcej głosujących?, Polska Agencja Prasowa, https://www.pap.pl/aktualnosci/ile-kobiet-ilu-mezczyzn-glosowalo-z-jakiej-grupy-wiekowej-bylo-najwiecej-glosujacych, 31.12.2023.

Jessop B. (2014), Logika stosowności, „Zarządzanie Publiczne”, nr 28(2), red. S. Mazur, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.

Kądziela A. (2020), Preferencje polityczne młodych Polaków w 2019 r., „Studia Politologiczne” vol. 55, red. E. Marciniak, B. Kaczmarek, M. Karwat, Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa. DOI: https://doi.org/10.33896/SPolit.2020.55.15

Lazarsfeld P., Berelson B., Gaudet H. (1948), The People’s Choice, Columbia University Press, New York.

Lowndes V., Roberts M. (2013), Why Institutions Matter: The New Institutionalism in Political Science, Bloomsbury Academic. DOI: https://doi.org/10.1007/978-1-137-32913-4

March J., Olsen J. (1989), The Logic of The Logic of Appropriateness, ARENA Centre for European Studies University of Oslo, https://www.researchgate.net/publication/5014575_The_Logic_of_Appropriateness, 20.12.2024.

Marciniak E., Kaczmarek B, Karwat M. (2020), Władza i wybory. Między wyborem a monopolem, Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa.

Markowski R. (2010), Przedmowa do wydania Polskiego, w: The Oxford Handbook of Political Behavior, red. R. J. Dalton, H. D. Klingemann, Oxford University Press.

Marzęcki R. (2023), Orientacje ideologiczne i lewicowo-prawicowa samoidentyfikacja młodych Polek i Polaków: obraz politycznej przepaści płciowo-pokoleniowej, „Przegląd Politologiczny”, Poznań.

Matthes J. (2022), Social Media and the Political Engagement of Young Adults: Between Mobilization and Distraction, Online Media and Global Communication. DOI: https://doi.org/10.1515/omgc-2022-0006

Mider D., Marcinkowska A. (2013), Analiza danych ilościowych. Praktyczne wprowadzenie z wykorzystaniem programu GNU PSPP, Warszawa.

North D. C. (1990), Institutions, Institutional Change and Economic Performance, Cambridge University Press, Cambridge. DOI: https://doi.org/10.1017/CBO9780511808678

Pabis S. (1985), Metodologia i metody nauk empirycznych, Warszawa.

Raport o Inflacji, Narodowy Bank Polski, https://nbp.pl/wp-content/uploads/2023/07/Raport-o-inflacji-proc.E2proc.80proc.93-lipiec-2023-r..pdf, 31.12.2023.

Sondaż IPSOS. PiS stracił najwięcej we własnych bastionach, TVN24, https://tvn24.pl/wybory-parlamentarne-2023/sondaz-exit-poll-ipsos-wojewodztwa-w-ktorych-pis-stracil-najwiecej-poparcia-7393144, 31.12.2023.

Starzyńska W. (2000), Statystyka praktyczna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

Weiß J. (2020), What is Youth Political Participation? Literature Review on Youth Political Participation and Political Attitudes, “Frontiers in Political Science” 2:1. DOI: https://doi.org/10.3389/fpos.2020.00001

Wyniki głosowania w wyborach do Sejmu, Państwowa Komisja Wyborcza, https://wybory.gov.pl/sejmsenat2023/pl/sejm/wynik/pl, 31.12.2023.

Zainteresowanie polityką i poglądy polityczne młodych Polaków na tle ogółu badanych, CBOS, luty 2021, https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2021/K_016_21.PDF, 31.12.2023.

Zieliński M. W. (2013), Efekt ankieterski w procesie konstruowania odpowiedzi na pytania w wywiadzie kwestionariuszowym, Wydział Filozofii i Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego, kwiecień, https://depotuw.ceon.pl/bitstream/handle/item/397/Rozprawa_MZielinski_2013_04.pdf?sequence=1, 31.12.2023.