Słowa kluczowe
zawody zaufania publicznego
decentralizacja
adwokaci
badanie ankietowe
Jak cytować
Abstrakt
Rozpoczęte w Polsce ponad trzy dekady temu przemiany społeczno-polityczne spowodowały między innymi aktywizację różnych środowisk zawodowych, które postanowiły oprzeć swoje funkcjonowanie o publicznoprawne formy działalności. Oznaczało to wykreowanie organizacji o charakterze samorządu korporacyjnego, którego podstawą jest związek osób o przymusowym charakterze członkostwa. Samorząd zawodowy od momentu podjęcia reform ustrojowych w Polsce postrzegany był jako ważny element systemu administracyjnego państwa. Od kilku lat trwa w Polsce debata publiczna dotycząca przyszłości samorządu zawodowego. W jej trakcie przywoływane są argumenty podważające zasadność dalszego funkcjonowania tego typu organizacji. Podnoszona jest wątpliwość, czy izby samorządu zawodowego są instytucjami wzmacniającymi dążenia demokratyczne i rozwój samorządu, czy też są strukturą anachroniczną, zagrażającą umacnianiu się ładu rynkowego w Polsce. Warto zatem wskazać na istotę i zadania samorządu zawodowego, ale przede wszystkim zwrócić uwagę na znaczenie tego typu korporacji w tworzeniu instytucji państwa demokratycznego i akceleracji procesów partycypacyjnych. Kluczowy dla przyszłości samorządu zawodowego jest jednak stosunek do macierzystych organizacji osób tworzących tego typu korporacje. Z tego powodu w artykule postanowiono zaprezentować wyniki badań ankietowych dotyczących oceny funkcjonowania samorządu adwokackiego przez przedstawicieli palestry. Uzyskane w ten sposób opinie mogą stanowić dla członków i władz samorządu adwokackiego materiał służący refleksji na temat jego kondycji, ale przede wszystkim optymalizacji działań umacniających korporację jako ważny element systemu państwa demokratycznego i społeczeństwa obywatelskiego.
Bibliografia
Cherka M. (2003), Samorządy zawodowe a wolność zrzeszania się obywateli, w: Jednostka w demokratycznym państwie prawa, red. J. Filipek, Bielsko-Biała.
Kmieciak R., Walkowiak K. (2023), Organizacja administracji publicznej, w: Administracja publiczna. Zarys wykładu, red. A. Pawłowska, K. Radzik-Maruszak, J. Itrich-Drabarek, Warszawa.
Leoński Z. (2000), Zarys prawa administracyjnego, Warszawa.
Muszyński K., Skuczyński P. (2020), Rozwój i kryzys konstytucji społecznej. Przypadek samorządów zawodowych, Warszawa.
Sobczak J. (2015), Zawody zaufania publicznego. Regulacja konstytucyjna i jej konsekwencje, w: Zawody zaufania publicznego? Wybrane zagadnienia odpowiedzialności zawodowej radców prawnych i lekarzy, red. J. Sobczak, J. Skrzypczak, M. Urbaniak, Poznań.
Uchwała Zgromadzenia Izby Adwokackiej w Warszawie z dnia 25 maja 2024 r.
Ustawa z dnia 26 maja 1982 r. Prawo o adwokaturze, Dz. U. 1982, Nr 16, poz. 124.
Ustawa z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych, Dz. U. 1982, Nr 19, poz. 145.
Ustawa z dnia 21 grudnia 1990 r. o zawodzie lekarza weterynarii i izbach lekarsko-weterynaryjnych, Dz. U. 1991, Nr 8, poz. 27.
Ustawa z dnia 14 lutego 1991 r. Prawo o notariacie, Dz. U. 1991, Nr 22, poz. 91.
Ustawa z dnia 19 kwietnia 1991 r. o izbach aptekarskich, Dz. U. 1991, Nr 41, poz. 179.
Ustawa z dnia 5 lipca 1996 r. o doradztwie podatkowym, Dz. U. 1996, Nr 102, poz. 475.
Ustawa z dnia 29 lipca 1997 r. o komornikach sądowych, Dz. U. 1997, Nr 133, poz. 882.
Ustawa z dnia 15 grudnia 2000 r., o samorządach zawodowych architektów, inżynierów budownictwa oraz urbanistów, Dz. U. 2001, Nr 5, poz. 42.
Ustawa z dnia 11 kwietnia 2001 r. o rzecznikach patentowych, Dz. U. 2001, Nr 49, poz. 509.
Ustawa z dnia 8 czerwca 2001 r. o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów, Dz. U. 2001, Nr 73, poz. 763.
Ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. o kuratorach sądowych, Dz. U. 2001, Nr 98, poz. 1071.
Ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. o diagnostyce laboratoryjnej, Dz. U. 2001, Nr 100, poz. 1083.
Ustawa z dnia 2 grudnia 2009 r. o izbach lekarskich, Dz. U. 2009, Nr 219, poz. 1708.
Ustawa z dnia 1 lipca 2011 r. o samorządzie pielęgniarek i położnych, Dz. U. 2011, Nr 174, poz. 1038.
Ustawa z dnia 25 września 2015 r. o zawodzie fizjoterapeuty, Dz. U. 2015, poz.1994.
Ustawa z dnia 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym, Dz. U. 2017, poz. 1089.
Ustawa z dnia 1 grudnia 2022 r. o zawodzie ratownika medycznego i samorządzie ratowników medycznych, Dz. U. 2022, poz. 2705.
Waligórski M. (2002), Izby samorządu zawodowego, w: Prawo administracyjne ustrojowe. Podmioty administracji publicznej, red. J. Stelmasiak, J. Szreniawski, Bydgoszcz–Lublin.
Wykrętowicz S. (2012), Samorząd jako wyraz demokracji obywatelskiej, w: Samorząd w Polsce – istota, formy, zadania, red. S. Wykrętowicz, Poznań.
Zdyb M. (2002), Działalność gospodarcza i publiczne prawo gospodarcze, Zakamycze.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Robert Kmieciak
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.