Abstrakt
Jemen jest doskonałą egzemplifikacją ortodoksji islamskiej mającej bezpośrednie konotacje z sytuacją polityczną państwa. Jest to kraj, w którym islam jest dominującą religią państwową wyznawaną i praktykowaną przez większość społeczeństwa. Jest także krajem arabskim, w bliskości najważniejszego dla muzułmanów miejsca kultu - Mekki. Posiada swoiste namacalne kulturowe symbole takie jak khat, którego uprawa przyczynia się w zasadniczy sposób do regresu gospodarczego w obszarze rolnictwa, a w sferze społecznej powoduje izolację tych jednostek, które go nie zażywają. I wreszcie, co wydaje się być także współczesnym symbolem Jemenu, choć z pewnością niechlubnym i niepożądanym - nie jest wolne od zjawiska islamskiego ekstremizmu i terroryzmu. Bogata historia Jemenu, zwanego niegdyś Arabią Szczęśliwą może przywoływać na myśl obrazy o bajecznym życiu tego społeczeństwa pod panowaniem wspaniałej Bilkis, Królowej Saby. Może zatem Jemen w starożytnej perspektywie jawić się przez historię spotkania Królowej Saby z Królem Salomonem jako kraj sprawiedliwych rządów. Współczesność polityczna nie przedstawia się w jaskrawych barwach. Podział Jemenu na dwa niezależne organizmy państwowe, scalone w 1990 r. pod autorytarnymi rządami Alego Saleha powodował napięcia, włącznie z wojną domową. I choć niewątpliwą zasługą wynikłą z arabskiego nacjonalizmu Saleha było połączenie Jemenu Północnego i Południowego w jeden organizm - Republikę, to podziały polityczno-społeczne pozostały. Kulminacja przypadła na rok 2011, kiedy to na fali „Arabskiej Wiosny” społeczeństwo domagało się zmian, choć beneficjentami ostatecznymi zostali również nowi „gracze” destabilizująco wpływając na bezpieczeństwo w regionie.Bibliografia
Bipartisan Policy Center, Fragility and Extremism in Yemen (2011), Staff Paper Stabilizing Fragile States Project Bipartisan Policy Center, http://bipartisanpolicy.org/library/staff-paper/fragility-and-extremism-yemen.
Al Qaeda in Yemen and Somalia: A Ticking Time Bomb. A Report to the Committee on Foreign Relations United States Senate One Hundred Eleventh
Congress Second Session (2010), U.S. Government Printing Office Washington, http://www.gpoaccess.gov/congress/index.html.
Cordesman A. H., Burke A., The True Lessons o f Yemen and Detroit. How the US Must Expand and Redefine International Cooperation in Fighting Terrorism, 25.02.2010, Center for Strategic & Interational Studies, http://csis.org/files/publication/100125_Terrorism-USRoleIntCoop-Rev.pdf, 20.01.2013.
Courbage Y., Todd E. (2009), Spotkanie cywilizacji, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
Danecki J. (2002), Podstawowe wiadomości o islamie, Wydawnictwo Akademickie DIALOG, Warszawa, t. 1 i 2.
Doe B. (1979), Południowa Arabia, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Warszawa.
Dresch P. (2000), A History o f Modern Yemen, Cambridge University Press.
Fryzeł T. (1974), Jedność arabska. Idea i rzeczywistość, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa.
Gan-Ganowicz R. (1999), Kondotierzy, Alfa-Wero, Warszawa.
Gang I. N., Epstein G. S. (2004), Understanding the Development o f Fundamentalism, Springer Science, New Brunswick
Global Terrorism Database, 5.02.2013, http://www.start.umd.edu/gtd/, 5.02.2013.
Economist Intelligence Unit, Democracy index 2011. Democracy under stress. A report from the Economist Intelligence Unit, 4.12.2011, http://pages.eiu.com/rs/eiu2/images/EIU_Democracy_Index_Dec2011.pdf, 10.01.2013.
El-Maaytah A., Jemen - raj utracony, 25.01.2011, http://www.stosunki.pl/?q=content/jemen-raj-utracony, 2.02.2013.
Hansen T. (1968), Arabia Felix. Historia duńskiej ekspedycji (1761-1767), Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
Hungtington S. P. (2009), Trzecia fala demokratyzacji, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
International Religious Freedom Report (2010), U.S. Bureau of Democracy, Human Rights, and Labor, http://www.state.gov/j/drl/rls/irf/2010/148855.htm.
Jackson R., Sorensen G. (2012), Wprowadzenie do stosunków międzynarodowych. Teorie i kierunki badawcze, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
KOF Index o f Globalization (2014), http://globalization.kof.ethz.ch/query/.
Kukuła P., Jemen - w stronę zmian, 13.03.2011, http://www.arabia.pl/content/view/292894/151/, 10.01.2013.
Marshal Ali Abdullah Saleh President o f the Republic o f Yemen, 12.05.2011, http://www.presidentsaleh.gov.ye/index.php?lng=en, 12.01.2013.
Melosik Z. (1998), Wychowanie obywatelskie: nowoczesność, ponowoczesność (próba konfrontacji), w: Wychowanie obywatelskie. Studium teoretyczne, porównawcze i empiryczne, red. Z. Melosik, K. Przyszczypkowski, Toruń-Poznań.
Otłowski T. (2011), Aktywizacja jemeńskich struktur Al-Kaidy Półwyspu Arabskiego, Biuro Bezpieczeństwa Narodowego, Warszawa, http://www.bbn.gov.pl/pl/wydarzenia/3097,dok.html, 12.04.2013.
Pytka L. (2005), Pedagogika resocjalizacyjna. Wybrane zagadnienia teoretyczne, diagnostyczne i metodyczne, Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, Warszawa.
RamH. (1996), Exporting Iran’s Islamic Revolution: Sreeing a Path between Pan-Islam and Nationalism, „Terrorism and Political Violence”, Vol. 8, No. 2.
Raubo J., Skutki arabskiej wiosny. Jemen - zapomniane zagrożenie, 23.03.2012, http://www.kagero.eu/na-ladzie/1838-skutki-arabskiej-wiosny-jemen-zapomniane-zagrozenie, 23.01.2013.
Rudnicki B. (1979), Liga dwudziestu i arabska nafta, Wydawnictwo KAW, Warszawa.
Sharyan T. (2003), Konflikt jemeński, w: Zbrojne konflikty i spory międzynarodowe u progu XXI wieku. Analiza problemów i studia przypadków, red. W. Malendowski, Wydawnictwo atla 2, Wrocław.
Sivan E. (2005), Radykalny islam, Libron, Kraków.
The WorldFactbook. Report (2013), Central Intelligence Agency, https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/ym.html.
Transparency International, Corruption by Country / Territory (2014), http://cpi.transparency.org/cpi2013/.
United Nations Development Programme, Human Development Reports (2014), http://hdr.undp.org/en/statistics/hdi.
„Wall Street Journal” and The Heritage Foundation, Index o f Economic Freedom (2014), http://www.heritage.org/index/ranking.
Wroniecka J. (1995), Powab kobiety w islamie, w: Kobiety krajów pozaeuropejskich wobec problemów współczesności: materiały z sesji naukowej. Warszawa 30 maja 1995, red. A. Mrozek-Dumanowska, Semper, Warszawa.
Zdanowski J. (1986), Bracia Muzułmanie i inni, Wydawnictwo GLOB, Szczecin.
Zyzik M. (2003), Małżeństwo w prawie muzułmańskim, Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa.