Polityka europejska jako kategoria polityki państwa w świetle Konstytucji RP i orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego – przyczynek do dyskusji

Abstrakt

Artykuł podejmuje problem statusu „polityki europejskiej” w polskim porządku konstytucyjnym. Punktem wyjścia jest art. 146 Konstytucji, który powierza Radzie Ministrów prowadzenie polityki wewnętrznej i zagranicznej, lecz nie posługuje się pojęciem polityki europejskiej. Na tym tle analizowane jest postanowienie TK w sprawie Kpt 2/08, w którym Trybunał uznał, że stosunki Polski z Unią Europejską stanowią specyficzny obszar polityki państwa, wymykający się prostemu podziałowi na sprawy wewnętrzne i zagraniczne. Autor rekonstruuje główne linie doktryny: ujęcie hybrydowe, traktujące politykę europejską jako funkcjonalnie wyodrębnioną, lecz mieszczącą się w ramach art. 146 Konstytucji; podejście zachowawcze, sprowadzające ją do szczególnej części polityki zagranicznej oraz ujęcie „wewnętrzne” i postulaty wprowadzenia rozdziału europejskiego w Konstytucji. Zasadniczy wniosek ma charakter ostrożny: de lege lata polityka europejska pozostaje hybrydową sferą polityki państwa, natomiast de lege ferenda można rozważać jej wyraźniejsze ujęcie konstytucyjne, o ile będzie temu towarzyszyć refleksja nad podziałem odpowiedzialności politycznej za działania Polski w UE. Tekst ma charakter przyczynkowy i porządkuje dotychczasową debatę.