Niemcy wobec problemu „zamrożonego konfliktu” o Naddniestrze w latach 1990–2025

Abstrakt

Zasadniczym celem artykułu jest zbadanie zaangażowania Niemiec i ich politycznych oraz dyplomatycznych wysiłków w rozwiązanie problemu Nadniestrza, będącego osią sporu pomiędzy Mołdawią a samozwańczą, niezależną republiką – Naddniestrze popieraną na arenie międzynarodowej głównie przez Rosję.
Zamierzeniem autora jest ocenienie efektywności działań Niemiec, dyplomatycznych sukcesów i porażek Berlina zarówno w stosunkach z Kiszyniowem, Tyraspolem, Moskwą, a także w kontaktach z mocarstwami światowymi oraz organizacjami międzynarodowymi, w tym przede wszystkim USA, OBWE, Unią Europejską. Główna hipoteza badawcza zakłada, że po 1990 roku Niemcy w niewielkim stopniu zaangażowane były w rozwiązanie problemu Naddniestrza. Impulsem do zmiany stanowiska Berlina do możliwości rozwiązania „zamrożonego konfliktu” była rosyjska agresja na Ukrainę, która rozpoczęła się w 2022 roku i otworzyła możliwość eskalacji konfliktu w Europie, w tym również na Naddniestrzu.
W opracowaniu artykułu pomocne były metody badawcze: analiza źródeł, metoda historyczna, porównawcza, decyzyjna oraz instytucjonalno-prawna. W pierwszej kolejności wykorzystano rządowe materiały źródłowe (Bundeskanzler, Auswärtiges Amt) opracowania oraz przeprowadzono kwerendę prasową obejmującą najważniejsze niemieckie dzienniki i tygodniki, a także wybrane polskie periodyki prasowe.