Znaczenie Bractwa Muzułmańskiego w polityce Egiptu oraz w wydarzeniach Arabskiej Wiosny 2011 roku

Abstrakt

Przedmiotem niniejszego artykułu jest przedstawienie roli Bractwa Muzułmańskiego w polityce Egiptu w XX wieku oraz analiza stanowiska i wpływu, jaki wywarło na wydarzenia Arabskiej Wiosny w 2011 roku. Bracia Muzułmanie od momentu założenia w 1928 roku są związani z muzułmańskim nurtem myśli politycznej określanym jako islamizm. Od początku swojego istnienia Bracia proponowali jako podstawę swojego programu społeczno-narodowego indologię islamu. Wykorzystywali go również do walki politycznej. Bractwo do końca lat czterdziestych XX w. kierowane przez swojego założyciela Hasana al-Bannę działało legalnie. Po jego śmierci w 1949 roku zostało zmuszone przez rządzących Egiptem do przejścia do głębokiej konspiracji. Konsekwencją tej sytuacji było zradykalizowanie doktryny Braci Muzułmanów, która w latach pięćdziesiątych XX w. przybrała charakter rewolucyjny i antynaserowski. Nastąpiło to w okresie kierowania Bractwem przez jednego z głównych ideologów radykalnego fundamentalizmu islamskiego, jakim był S. Kutb. Mimo że Bractwo w okresie rządów A. Sadata i H. Mubaraka działało w podziemiu, odcisnęło swoje piętno na polityce wewnętrznej Egiptu. W latach osiemdziesiątych XX w. stało się główną siłą opozycyjną tego kraju. Bractwo Muzułmańskie zostało zaskoczone nagłym wybuchem protestu społecznego w Egipcie w 2011 r. i początkowo jako organizacja w nim nie uczestniczyło, stojąc na stanowisku działania w ramach opozycji parlamentarnej. Jednak w momencie kiedy Bractwo Muzułmańskie dostrzegło szansę na zmiany polityczne w Egipcie, przyłączyło się do wystąpień antyrządowych i poparło podstawowe żądanie protestujących, jakim było ustąpienie prezydenta Egiptu H. Mubaraka. Mimo późnego włączenia się Braci Muzułmanów w wydarzenia Arabskiej Wiosny uzyskali oni bardzo duże poparcie społeczne, które umożliwiło im przejście do legalnej działalności politycznej i w końcu przejęcie władzy w Egipcie. Jednak dwa lata ich rządów w Egipcie nie poprawiły sytuacji społeczno-gospodarczej w tym kraju, a działania polityczne byłego prezydenta M. Mursiego zmierzały do wprowadzenia dyktatury. Ich konsekwencją był zamach stanu dokonany przez armię egipską w 2013 roku, który spowodował ponowne odsunięcie Braci Muzułmanów od władzy.