Plastyczność i rewolucja. De Tocqueville, Malabou, Lukács

Article Sidebar

PDF
Opublikowane: paź 15, 2018
DOI: https://doi.org/10.14746/prt.2018.2.4
Słowa kluczowe:
plastyczność, rewolucja, dialektyka, czasowość, Hegel, Malabou

Main Article Content

Maciej Adam Sosnowski
Polska Akademia Nauk

Abstrakt

Dialektyczna koncepcja rewolucyjności podkreśla jej podwójny charakter. Zarówno w wersji konserwatywnej (de Tocqueville), jak i socjalistycznej (Lukács) rewolucja jest więc świadectwem ciągłości historycznej i zarazem jej gwałtownym zerwaniem. Celem niniejszego eseju jest uchwycenie tego dwuznacznego fenomenu przy wykorzystaniu pojęcia plastyczności Catharine Malabou. Plastyczność, jako współczesna, postdekonstrukcyjna formuła Heglowskiego Aufhebung, jest pasywno-aktywnym formowaniem, niszczeniem formy i jej zachowywaniem. Jej istota pokrywa się więc z istotą myślenia o rewolucji, zarówno de Tocqueville’a, jak i Lukácsa. Taka dwuznaczność rewolucji może być jednak odczytywana jako wyraz pewnej porażki idei rewolucji jako takiej. Jej uwikłanie w przeszłość skazuje ją na bezproduktywny oportunizm, jej wychylenie w przyszłość – na pusty mesjanizm, a poszukiwanie idealnego zapośredniczenia między tymi skrajnościami zdaje się nie mieć końca. Jeśli współczesność jest trapiona przez to fiasko, to triumfuje w niej przynajmniej jeden aspekt idei rewolucji – pewien sposób myślenia o niej, spekulatywność czy też dialektyka jako taka.

Downloads

Download data is not yet available.

Article Details

Jak cytować
Sosnowski, M. A. (2018). Plastyczność i rewolucja. De Tocqueville, Malabou, Lukács. Praktyka Teoretyczna, 28(2), 85-104. https://doi.org/10.14746/prt.2018.2.4
Numer
Tom 28 Nr 2 (2018): FILOZOFIE PLASTYCZNOŚCI I PRZYGODNOŚCI
Dział
PLASTYCZNOŚĆ DIALEKTYKI
Creative Commons License

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.

Autorzy:
„Praktyka Teoretyczna” jest pismem, które chce realizować idee wolnego dostępu do wiedzy i poszerzania domeny dobra wspólnego. Ma służyć rozwojowi nauki i krytycznej refleksji w Polsce i na świecie w imię idei wolnego dostępu do wiedzy (Open Access). Całe pismo jest udostępniane za darmo w Internecie na warunkach licencji CC-BY-NC-SA (Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe) w wersji 4.0 (szczegółowe warunki: http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/). Artykuły w nim zamieszczone mogą być dowolnie przechowywane, kopiowane, drukowane, rozpowszechniane i wykorzystywane do celów naukowo-dydaktycznych przy zachowaniu warunków licencji. Apelujemy tylko o uznanie autorstwa i podanie źródła w myśl przyjętych w środowisku naukowym standardów.

Nie ma natomiast możliwości komercyjnego wykorzystania zgromadzonych zasobów bez pisemnej zgody wydawcy. Dostęp do czasopisma nie może być dystrybuowany za opłatą czy w jakikolwiek inny sposób limitowany przez inne podmioty.

Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie „Praktyka Teoretyczna” są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC [PL.pdf, PL.doc, EN.pdf, EN.doc].
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie „Praktyka Teoretyczna” udzielają wydawcy czasopisma niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalają na użycie sublicencji Creative Commons Uznanie autorstwa-Użycie niekomercyjne-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe (CC-BY-NC-SA 4.0).

Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Autorzy nadsyłanych artykułów powinni upewnić się, czy wykorzystywane przez nich materiały nie są chronione prawami autorskimi na rzecz innych osób i ponoszą odpowiedzialność za ewentualne uchybienia w tym względzie.

Biogram autora

Maciej Adam Sosnowski, Polska Akademia Nauk

doktor filozofii, adiunkt w IFiS PAN. Interesuje się dialektyką

Bibliografia

  1. Barut, Andrzej. 2008. Tradycja i rewolucja. Konserwatyzm immanentny Josepha de Maistre’a. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.
  2. Comay, Rebecca. 2011. Mourning Sickness. Hegel and the French Revolution. Stanford: Stanford University Press.
  3. Hegel, Georg Wilhelm Friedrich. 2002. Fenomenologia ducha. Tłum. Światosław Florian Nowicki. Warszawa: PWN.
  4. Hegel, Georg Wilhelm Friedrich. 1994, Wykłady z historii filozofii. Tom 1. Tłum. Światosław Florian Nowicki. Warszawa: PWN.
  5. Hegel, Georg Wilhelm Friedrich. 2007. Wykłady z filozofii religii. Tom 2. Tłum. Światosław Florian Nowicki. Warszawa: PWN.
  6. Heidegger, Martin. 2005. Bycie i czas. Tłum. Bogdan Baran. Warszawa: PWN.
  7. Heidegger, Martin. 1997. Heglowskie pojęcie doświadczenia. Tłum. Robert Marszałek. W Martin Heidegger. Drogi lasu. Warszawa: Aletheia.
  8. Hobsbawm, Eric, 2013. Wiek rewolucji 1789–1848. Tłum. Katarzyna Gawlicz i Marcin Stranawski. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
  9. Martinon, Jean-Paul. 2007. On Futurity. Malabou, Nancy, Derrida. London: Palgrave MacMillan.
  10. Kuź, Michał. 2016. Alexis de Tocqueville’s Theory of Democracy and Revolutions. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Uczelni Łazarskiego.
  11. Lopez, Daniel. 2014. „Georg Lukács’s Theory of Revolution”. Marxist Left Review 8. http://marxistleftreview.org/index.php/no8-winter-2014/113-georg-lukacss-theory-of-revolution
  12. Löwy, Michael. 1979. Georg Lukács – From Romanticism to Bolshevism. Tłum. Patrick Camiller. London: New Left Books.
  13. Lukács, György. 1988. Historia i świadomość klasowa. Tłum. Marek J. Siemek. Warszawa: PWN.
  14. Lukács, György. 1984. Wprowadzenie do ontologii bytu społecznego. Tom 2/1. Tłum. Kazimierz Ślęczka. Warszawa: PWN.
  15. Lukács, György. 1985. „Bolszewizm jako problem moralny”. Tłum. Kazimierz Ślęczka. W Bogusław Jasiński. Lukács. Warszawa: Wiedza Powszechna.
  16. Lukács, György. 1985. „Taktyka i etyka”. Tłum. Kazimierz Ślęczka. W Bogusław Jasiński. Lukács. Warszawa: Wiedza Powszechna.
  17. Maistre de, Joseph. 2011. Wieczory petersburskie. O doczesnym panowaniu opatrzności. Tłum. Marta Bucholc, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
  18. Malabou, Catherine. 2005. The Future of Hegel. Plasticity, Temporality and Dialectics. Tłum. Lisabeth During. London–New York: Routledge.
  19. Malabou, Catherine. 2010. Plasticity at the Dusk of Writing. Tłum. Carolyn Shread. New York: Columbia Univeristy Press.
  20. Malabou, Catherine. 2017. Ontologia przypadłości. Esej o plastyczności destrukcyjnej. Tłum. Piotr Skalski. Warszawa: Fundacja Augusta hr. Cieszkowskiego.
  21. Tocqueville de, Alexis. 1987. Wspomnienia. Tłum. Aleksander Wit Labuda. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
  22. Tocqueville de, Alexis. 2005. Dawny ustrój i rewolucja. Tłum. Hanna Szumańska-Grossowa. Warszawa: Aletheia.