Abstrakt
Artykuł przedstawia nowe kompleksowe podejście do badania aspektów cywilizacyjnych w rozwoju regionalnych stowarzyszeń międzypaństwowych. Na początku artykułu dokonano przeglądu historycznych wymiarów podejścia cywilizacyjnego i wkładu naukowców będących jego założycielami w jego rozwój. W dalszej części następuje analiza wkładu naukowego i metodologicznego zwolenników i krytyków tego podejścia. Autorzy sugerują teoretyczne podejście do określenia współczesnych cywilizacji lokalnych z zastosowaniem sześciu parametrów: przyrodniczego, biologicznego, technicznego, ekonomicznego, społecznego i zarządzania. Sklasyfikowano cywilizacyjną przynależność krajów i strukturę głównych 17 regionalnych stowarzyszeń międzypaństwowych. Wyniki pokazują, że niektóre grupy regionalne są bardziej jednorodne pod względem cywilizacyjnym, zaś inne mniej, co nie zakłóca ich dynamicznego rozwoju. Logika historycznej dynamiki rozwoju ludzkości wskazuje jednak na konieczność zmiany obecnej sytuacji będącej wynikiem długotrwałych konfliktów cywilizacyjnych, powodujących znaczące zmiany w globalnej dynamice społecznej i strukturze cywilizacyjnej świata oraz regionalnych stowarzyszeń państw. Określenie struktury cywilizacyjnej krajów i ich regionalnych stowarzyszeń przyczynia się do racjonalizacji procesu decyzyjnego w obszarach międzynarodowych stosunków gospodarczych oraz do kształtowania polityki integracji/dezintegracji na poziomie krajowym i regionalnym. Przewiduje się, że po 2030 r. globalna dynamika społeczna ulegnie fundamentalnemu przełomowi, który radykalnie zmieni strukturę cywilizacyjną świata i regionalne związki międzypaństwowe.
Bibliografia
Arnason J. (2003), Civilizations in dispute: historical questions and theoretical traditions (International comparative social studies), Brill, Leiden–Boston.
Bosworth A. (2003), The genetics of civilization: an empirical classification of civilizations based on writing systems, “Comparative Civilizations Review”, No. 49, Art. 3.
Bowen H. P., Sleuwaegen L. (2007), European integration: the third step, “International Economics and Economic Policy”, No. 4(3).
Chen J. (2011), Factors shaping regional integration in Europe, Asia and Africa: the validity of competing theories, University of Lethbridge, Alberta (Canada).
Chiozza G. (2002), Is There a Clash of Civilizations? Evidence from Patterns of International Conflict Involvement, 1946–97, “Journal of Peace Research”, No. 39 (6), Sage Publications, London–Thousand Oaks, CA–New Delhi.
Cox R. (2016), Statement by Robert W. Cox, “Globalizations”, No. 13 (5).
Cox R., Schechter M. (2002), The Political Economy of a Plural World: Critical reflections on power, morals, and civilization, Routledge, London–New York.
Danilevsky N. Ya. (2008), Russia and Europe, Institute of Russian civilization, Moscow.
Enoki Y. (2009), The Alliance of Civilizations: Political Perspective of Regional Integration, https://www.soka.ac.jp/files/ja/20170520_103154.pdf (26.10.2019).
Fang H. (2014), A study of comparative civilizations, Zhonghua Book Company, Beijing.
Filipenko A. S. (2002), Civilization dimensions of economic development, Znannya Ukrainy, Kyiv.
Filipenko A. S. (2007), Global forms of economic development: history and modern days, Znannya, Kyiv.
Frolov E. D. (2006), Problem of civilizations in the historical process, “Bulletin of Saint Petersburg university”, Series 2: History, No. 2.
Grunberg A. G., Kuzyk B. N., Yakovets Yu. V. (2007), The Future of Civilizations. Global forecast of demographic, energy-ecological, innovation-technological, economic, geopolitical and sociocultural dynamics of civilizations for the period up to 2050, Moscow Institute named after Pitirim Sorokin and Nikolai Kondratiev, Moscow.
Hamilton-Hart N. (2003), Asia’s new regionalism: government capacity and cooperation in the Western Pacific, “Review of International Political Economy”, No. 10(2).
Hettne B., Soderbaum F. (2000), Theorising the rise of regionness, “New Political Economy”, 5(3).
Huntington S. P. (1993), The Clash of Civilizations?, “Foreign Affairs”, No. 3(72).
Ivashchenko A. I., Orlova N. S. (2017), Comparative analysis of some EU and EU associated countries to identify the phenomenon of business development in post-socialist countries, “Economic Annals-ХХІ”, No. 163(1–2(1)).
Kasych А. О. (2016), Theoretical aspects of decentralization processes impact on economic development of the country, “Actual Problems of Economics”, No. 8(182).
Lynn R. (2006), Race differences in intelligence: an evolutionary analysis, USA: Washington Summit Publishers.
Mittelman J. H. (2013), What’s in a name? Global, international and regional studies, “Globalizations”, No. 10 (4).
Osipov G. V., Kuzyk B. N., Yakovets Yu. V. (2007), Prospects of sociocultural dynamics and partnership of civilizations, Institute for economic strategies, Moscow.
Patomaki H. (2017), Disintegrative tendencies in global political economy: exits and conflicts, Routledge, London.
Radzievska S. (2013), Ukraine between the EU and the CES in global instability, “International Economic Policy”, Issue 18.
Radziyevska S. (2017), Disintegration as the objective stage in the formation of the global economy, “International Relations. Series ‘Economic Sciences”’, No. 11, http://journals.iir.kiev.ua/index.php/ec_n/article/view/3208/2883 (26.10.2017).
Robertson R. (1987), Globalization theory and civilization analysis, “Comparative Civilizations Review”, No. 17, Art. 3.
Rushton J. P. (2000), Race, evolution, and behavior: a life history perspective, 2nd ed. USA: Charles Darwin Research Institute.
Sardak S. (2017), The influence of the civilizational and cultural factors on economic development, “Economy and Society”, No. 9, http://economyandsociety.in.ua/journal/9_ukr/17.pdf (18.05.2017).
Sardak S., Korneyev M., Simakhova A., Bilskaya O. (2017), Global factors which influence the directions of social development, “Problems and Perspectives in Management”, No. 15(3).
Sardak, S., Sukhoteplyi V. (2013), Periodization and forecast of global dynamics of human resources development, “Economic Annals-XXI”, No. 3–4(1).
Taylor I. (2003), Globalization and regionalization in Africa: reactions to attempts at neo-liberal regionalism, “Review of International Political Economy”, 10(2).
Tehranian M. (2004), Civilization: a pathway to peace?, “Globalizations”, No. 1 (1).
The Encyclopedia Americana (1974): Complete in thirty vol. International edition, Vol. 7. Civilization to Coronium / Library of Congress, New York.
The large explanatory dictionary of the modern Ukrainian language (2007), ed. by V. Т. Busel, Irpin, Кyiv (Ukraine).
The New Encyclopedia Britannica (1978): in 30 vol. Micropedia: Ready Reference and Index, Vol. II, Library of Congress, Chicago.
Toynbee A. J. (2001), A study of history, Rolf, Moscow.
Toynbee A. J. (2002), Civilization before the court of history, Rolf, Moscow.
Wahl P. (2017), Between Eurotopia and Nationalism: A Third Way for the Future of the EU, “Globalizations”, No. 14 (1).
Wilkinson D. (1995), Decline phases in civilization, region and oikumenes, “Comparative Civilizations Review”, No. 33, Art. 4.
Yakovets Yu. V., Ageev A. I., Timofeev T. T. (2009), Prospects of geopolitical dynamics and cooperation of civilizations. Part 7 of Global forecast ‘Future of civilizations’ for a period up to 2050, Moscow Institute named after Pitirim Sorokin and Nikolai Kondratiev, Moscow.
Zgurovsky M. Z., Gvishiani A. D. (2008), Global modelling of sustainable development processes in the context of quality and safety of life of people (2005–2007/2008), Politechnica, Кyiv.
Licencja
Teksty opublikowane na łamach czasopisma "Przegląd Strategiczny" i udostępniane w formacie PDF objęte są licencją CC BY 4.0 (Creative Commons - Uznanie autorstwa). Kopiowanie i rozpowszechnianie dozwolone jest pod warunkiem uznania autorstwa.