Abstrakt
Celem artykułu jest przestawienie zarysu planowanych i wprowadzonych już zmian społecznych, politycznych i gospodarczych w Arabii Saudyjskiej w kontekście generacyjnej zmiany władzy. Główna hipoteza jest ściśle powiązana z flagowym projektem zmian pod tytułem „Wizja 2030” i bezpośrednio dotyczy następcy tronu Mohammeda bin Salmana, który stoi za tym przedsięwzięciem. Wiele zmian w różnych sferach życia społecznego, gospodarczego i także politycznego zostało już wprowadzonych, w tym m.in. ograniczenie roli duchowieństwa i instytucji religijnych takich jak Mutaween. Należy przy tum zaznaczyć, że daleko idące przemiany polityczno-religijne wymagają długiej perspektywy czasowej, choćby z uwagi na ist niejący już od 250 lat układ polityczny pomiędzy klanem rodowym Saudów a religijnymi fundamentalistami Wahhabitami. Powiązanie wahhabicko-saudyjskie determinuje konserwatywny ustrój państwa i może być główną przeszkodą w planowanej jego modernizacji. Do hipotezy badawczej postawiono kilka pytań badawczych związanych z szansami implementacji planowanych zmian w sferze gospodarczo-społecznej i tym samym politycznej w Arabii Saudyjskiej.
W tekście wykorzystano następujące metody badawcze: metoda genetyczna, która odnosi się do procesu historycznego kształtowania państwowości Arabii Saudyjskiej; analiza źródłowa dokumentów, w szczególności odnosząca się do flagowego dokumentu „Wizja 2030”. Wykorzystano również elementy metody systemowej, w ramach której określonym systemem jest ustrój polityczny Arabii Saudyjskiej oraz skorzystano z elementów metody statystycznej w zakresie posługiwania się danymi liczbowymi w odniesieniu do zjawisk ekonomicznych i społecznych. W tekście zastosowano również elementy metody predyktywnej w odniesieniu do prognozy dalszego rozwoju zmian wdrażanych przez następcę tronu Arabii Saudyjskiej.
Bibliografia
Al Rasheed M. (ed.) (2018), Salman’s Legacy. The Dilemmas of a New Era in Saudi Arabia, Oxford University Press, Oxford–New York.
Anishchenkova V. (2020), Modern Saudi Arabia, ABC-CLIO, LLC, Santa Barbara–Denver.
Barmin Y. (2018), Can Mohammed bin Salman break Saudi-Wahhabi Pact?, https://www.aljazeera.com/opinions/2018/1/7/can-mohammed-bin-salman-break-the-saudi-wahhabi-pact/ (04.02.2021).
Barnard A., Abi-Habib M. (2017), Why Saad Hariri Had That Strange Sojourn in Saudi Arabia, “The New York Times”, https://www.nytimes.com/2017/12/24/world/middleeast/saudi-arabia-saad-hariri-mohammed-bin-salman-lebanon.html (06.02.2021).
Biden ends U.S. support for Saudi Arabia in Yemen, says war “has to end” (2021), “The Arab American News”, Vol. 37, Issue. 1826.
Booker B. (2019), Saudi Crown Prince On Killing Of Jamal Khashoggi: ‘It Happened Under My Watch’, NPR, https://www.npr.org/2019/09/26/764604566/saudi-crown-prince-on-killing-of-jamal-khashoggi-it-happened-under-my-watch?t=1607847091166 (05.02.2021).
Chulov M. (2017a), Royal purge sends shockwaves through Saudi Arabia’s elites, “The Guardian”, https://www.theguardian.com/world/2017/nov/05/royal-purge-shockwaves-saudi-arabia-elites-mohammed-bin-salman (03.02.2021).
Chulov M. (2017b), I will return Saudi Arabia to moderate Islam, says crown prince, “The Guardian”, https://www.theguardian.com/world/2017/oct/24/i-will-return-saudi-arabia-moderate-islam-crown-prince (03.02.2021).
Cochran J. A. (2019), The Rise in Power of Crown Prince Mohammed bin Salman, “Digest of Middle East Studies”, Vol. 28, No. 2. https://doi.org/10.1111/dome.12195 DOI: https://doi.org/10.1111/dome.12195
Government Effectiveness: Saudi Arabia, https://govdata360.worldbank.org/indicators/h1c9d2797?indicator=388&viz=line_chart&years=1996,2019 (03.02.21).
Hassan O. (2020), Artificial Intelligence, Neom and Saudi Arabia’s Economic Diversification from Oil and Gas, “The Political Quarterly”, Vol. 91, No. 1. https://doi.org/10.1111/1467-923X.12794 DOI: https://doi.org/10.1111/1467-923X.12794
Hopkins N., Kirchgaessner S. (2019), ‘Credible Evidence’ Saudi crown prince liable for Khashoggi killing – UN report, “The Guardian”, https://www.theguardian.com/world/2019/jun/19/jamal-khashoggi-killing-saudi-crown-prince-mohammed-bin-salman-evidence-un-report (05.02.2021).
Hubbard B., Mazzetti M., Schmitt E. (2017), Saudi King’s Son Plotted Effort to Oust His Rival, “The New York Times”, https://www.nytimes.com/2017/07/18/world/middleeast/saudi-arabia-mohammed-bin-nayef-mohammed-bin-salman.html (03.02.2021).
Kirkpatrick D. (2017), Saudi Arabia Arrests 11 Princes, Including Billionaire Alwaleed bin Talal, “The New York Times”, https://www.nytimes.com/2017/11/04/world/middleeast/saudi-arabia-waleed-bin-talal.html (03.02.21).
Laub Z., Robinson K. (2020), Yemen in Crisis, Council on Foreign Relations, https://www.cfr.org/backgrounder/yemen-crisis (05.02.2021).
Muhamad bin Nayef al Saud. Profile of the Crown Prince (DATA), https://houseofsaud.com/saudi-royal-family-profiles/muhammad-bin-nayef-al-saud/ (02.02.2021).
Pollitt K. (2018), MBS the Modernizer?, “The Nation”.
Profile: The New Saudi Crown Prince Mohammed bin Salman (2017), https://english.alarabiya.net/en/features/2017/06/21/PROFILE-The-new-Saudi-Crown-Prince-Mohammed-bin-Salman (03.02.2021).
Saudi Arabia: New Mass Corruption Arrests (2020), “Human Rights Watch”, https://www.hrw.org/news/2020/03/17/saudi-arabia-new-mass-corruption-arrests (04.02.2021).
Saudi Arabia, Qatar near agreement in Gulf crisis: sources (2020), https://www.aljazeera.com/news/2020/12/2/hold-gulf-crisis-breakthrough-may-be-imminent-sources (06.02.2021).
Saudi Crown Prince says Israel could be a ‘potential ally’ (2022), “The Times of Israel”, https://www.timesofisrael.com/saudi-crown-prince-says-israel-could-be-a-potential-ally/ (15.03.2022).
Saudi forces destroy Houthi drone targeting airport in Jizan (2022), https://www.aljazeera.com/news/2022/2/22/16-hurt-as-yemen-rebel-drone-targets-saudi-airport-coalition (15.03.2022).
Smith S., De Luce D., U.S. – Saudi ties were especially close under Trump. Under Biden, that looks likely to change (2020), https://www.nbcnews.com/news/world/less-privileged-personal-how-u-s-saudi-ties-may-soon-n1247439 (15.03.2022).
Trump expects Saudi Arabia to join UAE-Israel deal (2020), “The Arab American News”, Vol. 36, Issue 1802.
Vision 2030, https://vision2030.gov.sa/en (03.02.2021).
Walsh D. (2017), Wealthy Qatar Weathers Siege, but Personal and Political Costs Grow, “The New York Times”, https://www.nytimes.com/2017/07/02/world/middleeast/qatar-saudi-arabia-blockade.html (05.02.2021).
Zdanowski J. (2010) Historia Bliskiego Wschodu w XX wieku, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 Rafał Ożarowski
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Teksty opublikowane na łamach czasopisma "Przegląd Strategiczny" i udostępniane w formacie PDF objęte są licencją CC BY 4.0 (Creative Commons - Uznanie autorstwa). Kopiowanie i rozpowszechnianie dozwolone jest pod warunkiem uznania autorstwa.