Bezpieczeństwo regionalne w basenie Morza Czarnego i równowaga geostrategiczna: scenariusz „Nowej Zimnej Wojny”
PDF (English)

Słowa kluczowe

basen Morza Czarnego
Szkoła Kopenhaska
krytyczne studia nad bezpieczeństwem
sekurytyzacja
NATO
UE
bezpieczeństwo narodowe Gruzji

Jak cytować

Maisaia, V. (2023). Bezpieczeństwo regionalne w basenie Morza Czarnego i równowaga geostrategiczna: scenariusz „Nowej Zimnej Wojny”. Przegląd Strategiczny, (16), 141–153. https://doi.org/10.14746/ps.2023.1.10

Abstrakt

Region Morza Czarnego w coraz większym stopniu staje się priorytetem na arenie międzynarodowej. Podejście regionalne wyłania się w miarę jak podmioty rozumieją, że wspólne problemy muszą być rozwiązywane wspólnie. Niemniej jednak wysiłki na rzecz współpracy są utrudnione przez szereg czynników, takich jak nierównomierny rozwój gospodarczy i polityczny w poszczególnych krajach i między nimi, siły nacjonalistyczne i długotrwałe animozje między regionalnymi graczami. W tym kontekście konieczne jest wspieranie rozsądnej polityki mającej na celu wzmocnienie dialogu i współpracy, aby powstrzymać i ostatecznie rozwiązać konflikty pokojowymi środkami. Niewiele jest jednak badań zorientowanych na politykę, dotyczących wyzwań i możliwości współpracy w regionie Morza Czarnego. Celem niniejszego dokumentu jest ocena wpływu terroryzmu i związanych z nim zagrożeń na region Morza Czarnego. Praca opisuje również znaczenie międzynarodowego terroryzmu i jego ogólne definicje. Ponadto wyniki i ustalenia opierają się na badaniach teoretycznych i założeniach oraz wynikach analizy „studium przypadku” regionu Morza Czarnego. Studium przypadku bada, w jaki sposób region Morza Czarnego wpływa na rozprzestrzenianie się terroryzmu i jakie zagrożenia stwarza on dla tego regionu. Ponadto przeanalizowano aspekty tego, co sprawia, że region jest ważny na arenie międzynarodowej oraz zbadano istniejące i potencjalne kwestie bezpieczeństwa, a także strategiczne znaczenie regionu dla UE i NATO, nawet w ramach akademickich – teorii „sekurytyzacji” (Buzan, Wæver, De Wilde, 1998). Teoria ta opiera się na podstawach koncepcyjnych studiów nad bezpieczeństwem, a jej spektrum obejmuje: szkołę kopenhaską i krytyczne studia nad bezpieczeństwem (Ondrejcsak, 2014). Co więcej, regionalne bezpieczeństwo i geopolityka Morza Czarnego mają zostać poddane przeglądowi i analizie w kilku aspektach w ramach teorii sekurytyzacji, takich jak sektory wojskowe i gospodarcze. Hipoteza zakłada, że bezpieczeństwo regionalne Morza Czarnego stało się już nieodzowną częścią współczesnego międzynarodowego systemu bezpieczeństwa i determinuje tendencje w równowadze geostrategicznej na poziomie globalnym. Ponadto region Morza Czarnego musi zmagać się z licznymi zagrożeniami o charakterze konwencjonalnym i niekonwencjonalnym. Te twarde i miękkie problemy bezpieczeństwa sprawiają, że region jest niestabilny i niepewny. Dlatego też region ten jest bardzo istotny dla organizacji międzyrządowych, zajmujących się bezpieczeństwem militarnym (przypadek NATO) oraz podmiotów lokalnych w przypadku bezpieczeństwa narodowego Gruzji.

https://doi.org/10.14746/ps.2023.1.10
PDF (English)

Bibliografia

Beraia E. (2017), The U.S. Foreign Policy Priorities in the Post-Cold War Period (1990–2016): Georgia’s Case from Transnational Challenges (Including Migration) towards Enhancing Institutional Transformation, Black Sea University, Tbilisi.

Black Sea Synergy – A New Regional Cooperative Initiative (2007), https://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=COM:2007:0160:FIN:EN:PDF.

Buzan B., Wæver O., De Wilde J. (1998), Security: A new framework for analysis, Lynne Rienner Publishers, London. DOI: https://doi.org/10.1515/9781685853808

Chifu I., Sauliuc A., Nedea B. (2010), Energy security strategies in the wider Black Sea Region, Editura Institutului de Ştiinţe Politice şi Relaţii Internaţionale, Bucharest.

Fiedler R., Stelmach A. (2018), Beyond Europe: Politics and Change in Global and Regional Affairs, Logos Verlag Berlin, Berlin.

Kaplan R. D. (2012), The Revenge of Geography, Random House Trade Paperbacks, New York.

Maisaia V. (2007), The Caucasus-Caspian Regional and Energy Security Agendas – Past, Contemporary and Future Geopolitics: View from Georgia, IREX, Brussels.

Maisaia V. (2023), Wojny Czwartej Generacji: Kontekst NATO i Kaukazu Poludniowego, Wydawnictwo “Mtsignobari”, Tbilisi.

Minix D., Hawley S. (1998), Global Politics, Wadsworth Publishing Company, New York.

NATO: Deterence and Defence (2023), https://www.nato.int/cps/en/natohq/topics_133127.htm.

NATO Warsaw Summit Communique (2016), https://www.nato.int/cps/en/natohq/official_texts_133169.htm.

Ney V. (1967), Evolution of A Theater Operations Headquarters, 1941–1967, HQ USA Army Combat Developing Command Fort Belvoir, Virginia. DOI: https://doi.org/10.21236/AD0675414

Ondrejcsak R. (2014), Introduction to Security Studies, Centre for European and North Atlantic Affairs, Bratislava.

Petriashvili S. (2019), The Shift of Dominance in the Black Sea, New Eastern Europe, Poland.

Scott M., Alcenat W. (2008), Revisiting the Pivot: The Influence of Heartland Theory in Great Power Politics, Macalester College, Saint Paul.

Starr F. (2023), It’s Time to Drop Eurasia, American Purpose, https://www.americanpurpose.com/articles/its-timetodropeurasia/?mc_cid=792ef479e1&mc_eid=cdf424e6e4&fbclid=IwAR2a_oJAwI6VuunPXDmjlNEJeOANXovD3m_AQyn5AYvzfQG63g2HcQRAUTg.

Tuathail G. O. (1996), Critical Geopolitics: the Politics of Writing Global Space, Routledge, London.