Słowa kluczowe
CSU
polityka europejska
bezpieczeństwo ekologiczne
wybory do Bundestagu
wybory do Parlamentu Europejskiego
Unia Europejska
Organizacja Narodów Zjednoczonych
Jak cytować
Abstrakt
Celem artykułu jest przestawienie pozycji Unii Chrześcijańsko-Demokratycznej Niemiec (CDU) i Unii Chrześcijańsko-Społecznej (CSU) wobec zapewnienia bezpieczeństwa ekologicznego poprzez międzynarodową współpracę w ramach Unii Europejskiej oraz Organizacji Narodów Zjednoczonych. Analizie poddane zostały programy wyborcze na wybory do Bundestagu oraz Parlamentu Europejskiego, które zostały opublikowane przez niemieckie partie chadeckie w latach 1990–2021.
Bibliografia
Bundesministerium für Umwelt, Naturschutz und Reaktorsicherheit (BMU) (2008), Nationale Strategie für die nachhaltige Nutzung und den Schutz der Meere, Berlin.
Centrum Monitorowania Rozwoju Zrównoważonego (CMRZ) (2021), https://www.eesc.europa.eu/pl/sections-other-bodies/observatories/sustainable-development-observatory (06.04.2022).
Convention on Fishing and Conservation of the Living Resources of the High Seas. Geneva, 29 April 1958 (1958), https://treaties.un.org/doc/Treaties/1966/03/19660320%2002-16%20AM/Ch_XXI_01_2_3_4_5p.pdf (12.06.2021).
„CSU-Europawahlprogramm 2009”. Beschluss des CSU-Parteiausschusses vom 9. Mai 2009, https://www.hss.de/fileadmin/user_upload/HSS/Dokumente/ACSP/Europawahlen/EPW_2009.pdf (15.01.2020).
Das Programm für Stabilität und Erneuerung. Gemeinsam für ein modernes Deutschland (2021), https://www.hss.de/fileadmin/user_upload/HSS/Dokumente/ACSP/Bundestagswahlen/BTW_2021_CDU_CSU.pdf (07.12.2021).
„Deutschlands Chancen nutzen. Wachstum. Arbeit. Sicherheit”. Regierungsprogramm 2005–2009 (2005), https://www.kas.de/c/document_library/get_file?uuid=6c914ac8-7c46-b010-b1a1-24aa4261d24b&groupId=252038 (01.10.2020).
Dyrektywa 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 października 2003 r. ustanawiająca system handlu przydziałami emisji gazów cieplarnianych we Wspólnocie oraz zmieniająca dyrektywę Rady 96/61/WE (2003), Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej z dnia 25.10.2003, L 275/32, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX: 32003L0087&from=PL (01.10.2020).
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/2001 z dnia 11 grudnia 2018 r. w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych (wersja przekształcona) (Tekst mający znaczenie dla EOG) (2018), Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej z dnia 21.12.2018, L 328, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32018L2001&from=PL (15.01.2021).
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/56/WE z dnia 17 czerwca 2008 r. ustanawiająca ramy działań Wspólnoty w dziedzinie polityki środowiska morskiego (dyrektywa ramowa w sprawie strategii morskiej) (2008), Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej z dnia
6.2008, L 164, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=celex%3A32008 L0056 (01.10.2020).
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/WE z dnia 19 listopada 2008 r. w sprawie odpadów oraz uchylająca niektóre dyrektywy (Tekst mający znaczenie dla EOG) (2008), Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej z dnia 22.11.2008, L 312, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32008L0098&from=PL (25.03.2021).
„Europa – gut für Deutschland”. Erklärung der Christlich Demokratischen Union Deutschlands zur Europawahl 1994 (1994), https://www.kas.de/c/document_library/get_file?uuid=ddf5cb79-88e8-ec52-c5ce-4510ffa023c1&groupId=252038 (01.10.2019).
„Europa-Manifest der CDU”. Beschluss des Bundesvorstands der Christlich Demokratischen Union Deutschlands am 22. März 2004 (2004), https://www.kas.de/c/document_library/get_file?uuid=6be1c975-efd2-a714-0406-7d5cedb494c4&groupId=252038 (01.10.2019).
„Europa muss man richtig machen”. Beschluß des 12. Parteitags in Erfurt 25. bis 27. April 1999 (1999), https://www.kas.de/c/document_library/get_file?uuid=4e331282-7ec1-8172-eca1-ba413a6c727a&groupId=252038 (05.10.2019).
European Commission (2021), Farm to Fork Strategy. For a fair, healthy and environmentally-friendly food system, https://ec.europa.eu/food/system/files/2020-05/f2f_action-plan_2020_strategy-info_en.pdf (15.01.2021).
Europejska Agencja Środowiska (EEA) (2021), https://europa.eu/european-union/about-eu/agencies/eea_pl (06.04.2022).
„Für ein Deutschland, in dem wir gut und gerne leben”. Regierungsprogramm 2017–2021 (2017), https://www.cdu.de/system/tdf/media/dokumente/170703regierungsprogramm2017.pdf?file=1 (12.06.2020).
„Für ein starkes Bayern in Europa 2004–2009”. Wahlprogramm zur Europawahl 2004 (2004), https://www.hss.de/fileadmin/user_upload/HSS/Dokumente/ACSP/Europawahlen/CSU-Programm_EPW_2004_01.pdf (22.04.2019).
„Für eine starke Stimme in Europa”. Gemeinsamer Wahlaufruf von CDU und CSU zur Europawahl am 7. Juni 2009 (2009), https://www.cdu.de/system/tdf/media/dokumente/090525-cducsu-europa2009-wahlaufruf.pdf?file=1&type=field_collection_item&id=545 (05.10.2020).
Garczewski K. (2017), Energiewende w polityce ekologicznej i energetycznej Republiki Federalnej Niemiec – zarys problematyki, in: Współczesne problemy ekologiczne świata, (ed.) A. Garczewska, Toruń.
„Gemeinsam erfolgreich für Deutschland”. Regierungsprogramm 2013–2017 (2013), https://www.kas.de/c/document_library/get_file?uuid=9d6f34de-bd31-556e-ba5b-a5792f330aa4&groupId=252038 (05.10.2019).
„Gemeinsam erfolgreich in Europa”. Europapolitischer Beschluss des 26. Parteitags der CDU Deutschlands, 26. Parteitag der CDU Deutschlands, 5. April 2014, Messe Berlin (2014), https://www.cdu.de/sites/default/files/media/140405-beschlussgemeinsam-erfolgreich-in-europa.pdf (05.10.2020).
„Heimat Bayern. Zukunft Deutschland. Mit uns. CSU”. Programm der Christlich-Sozialen Union zur Bundestagswahl am 2. Dezember 1990 (1990), https://www.hss.de/fileadmin/user_upload/HSS/Dokumente/ACSP/Bundestagswahlen/BTW_1990-12-02.pdf (15.01.2020).
„Ja zu Deutschland. Ja zur Zukunft”. Wahlprogramm der Christlich Demokratischen Union Deutschlands zur gesamtdeutschen Bundestagswahl am 2. Dezember 1990 (1990), https://www.kas.de/c/document_library/get_file?uuid=8fadd4c2-d340-08df-f9e5-1bf586baa2f1&groupId=252038 (15.01.2020).
Katowice climate package (2021), https://unfccc.int/process-and-meetings/the-paris-agreement/the-katowice-climate-package/katowice-climate-package (06.04.2022).
Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady Europejskiej, Rady, Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów. Europejski Zielony Ład, Bruksela, dnia 11.12.2019 r., COM(2019) 640 final (2019), https://eur-lex.europa.eu/resource.html?uri=cellar:b828d165-1c22-11ea-8c1f-01aa75ed71a1.0016.02/DOC_1&format=PDF (15.01.2021).
Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów. Nasze ubezpieczenie na życie i nasz kapitał naturalny– unijna strategia ochrony różnorodności biologicznej na okres do 2020 r., Bruksela, dnia 3.5.2011, KOM(2011) 244 wersja ostateczna (2011), https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:52011DC0244&from=EN (15.01.2022).
Konwencja Narodów Zjednoczonych o prawie morza, sporządzona w Montego Bay dnia 10 grudnia 1982 r. (2002), Dziennik Ustaw nr 59, poz. 543, https://sip.lex.pl/akty-prawne/dzu-dziennik-ustaw/konwencja-narodow-zjednoczonych-o-prawie-morza-montego-bay-1982-12-10-16959103 (12.06.2021).
Konwencja o różnorodności biologicznej, sporządzona w Rio de Janeiro dnia 5 czerwca 1992 r. (2002), Dziennik Ustaw nr 184, poz. 1532, https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20021841532/O/D20021532.pdf, (12.06.2021).
„Leistung und Sicherheit – Zeit für Taten“. Regierungsprogramm 2002/2006 von CDU und CSU (2002), https://www.kas.de/c/document_library/get_file?uuid=35a04938-f9b6-dd01-83a1-48a036b3f840&groupId=252038 (05.01.2019).
„20 Leitsätze zur Europapolitik”. Beschlossen vom Landesvorstand am 12. April 1999 (1999), https://
www.hss.de/fileadmin/user_upload/HSS/Dokumente/ACSP/Europawahlen/CSU-Programm_EPW_1999_01.pdf (22.04.2019).
Molo B. (2009), Niemcy wobec międzynarodowego bezpieczeństwa ekologicznego: problem redukcji emisji gazów cieplarnianych do atmosfery na początku XXI wieku, „Bezpieczeństwo. Teoria i praktyka”, No. 1–2, Kraków.
Molo B. (2016a), Bezpieczeństwo zaopatrzenia energetycznego Niemiec w kontekście unii energetycznej Unii Europejskiej, „Bezpieczeństwo. Teoria i praktyka”, No. 1, Kraków.
Molo B. (2016b), Polityka Unii Europejskiej a rozwój odnawialnych źródeł energii w Niemczech, „Rocznik Integracji Europejskiej”, No. 10, Poznań. DOI: https://doi.org/10.14746/rie.2016.10.8
Rada ds. Środowiska (ENVI) (2021), https://www.consilium.europa.eu/pl/council-eu/configurations/env/ (06.04.2022).
Rada Europejska (23 i 24 października 2014 r.) ‒ Konkluzje, Bruksela, 24 października 2014 r. (OR. en), EUCO 169/14, CO EUR 13, CONCL 5 (2014), https://data.consilium.europa.eu/doc/document/ST-169-2014-INIT/pl/pdf (15.01.2021).
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1999 z dnia 11 grudnia 2018 r. w sprawie zarządzania unią energetyczną i działaniami w dziedzinie klimatu, zmiany rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 663/2009 i (WE) nr 715/2009, dyrektyw Parlamentu Europejskiego i Rady 94/22/WE, 98/70/WE, 2009/31/WE, 2009/73/WE, 2010/31/UE, 2012/27/UE i 2013/30/UE, dyrektyw Rady 2009/119/WE i (EU) 2015/652 oraz uchylenia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 525/2013 (Tekst mający znaczenie dla EOG), (2018), Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej z dnia 21.12.2018, L 328, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32018R1999&from=PL (15.01.2021).
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1307/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiające przepisy dotyczące płatności bezpośrednich dla rolników na podstawie systemów wsparcia w ramach wspólnej polityki rolnej oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 637/2008 i rozporządzenie Rady (WE) nr 73/2009 (2013), Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej z dnia 20.12.2013, L 347, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32013R1307&from=en (20.01.2022).
Sekcja Rolnictwa, Rozwoju Wsi i Środowiska Naturalnego (NAT) (2021), https://www.eesc.europa.eu/pl/sections-other-bodies/sections-commission/agriculture-rural-development-and-environment-nat (06.04.2022).
Senczyk D. (2013), Bezpieczeństwo ekologiczne a zrównoważony rozwój: wzajemne relacje, „Przegląd Naukowo-Metodyczny. Edukacja dla Bezpieczeństwa”, No. 4.
United Nations (1997), Kyoto Protocol to the United Nations Framework Convention on Climate Change, FCCC/CP/1997/L.7/Add.1, 10 December 1997, https://unfccc.int/sites/default/files/resource/docs/cop3/l07a01.pdf (06.04.2022).
United Nations (2015), Paris Agreement, https://unfccc.int/sites/default/files/english_paris_agreement.pdf (12.06.2021).
United Nations (1992), United Nations Framework Convention on Climate Change, FCC/INFORMAL/84/Rev.1, GE.14-20481 (E), https://unfccc.int/sites/default/files/convention_text_with_annexes_english_for_posting.pdf (06.04.2022).
„Unser Europa macht stark. Für Sicherheit, Frieden und Wohlstand”. Gemeinsames Europawahlprogramm von CDU und CSU (2019), https://www.csu.de/common/csu/content/csu/hauptnavigation/dialog/infomaterial/2019/CDU_20CSU_Europawahlprogramm_final_20mit_20deckblatt_BF.pdf (12.06.2020).
Ustawa Zasadnicza Republiki Federalnej Niemiec z 23 maja 1949 r., (1997), red., wprow. i wer. L. Janicki, Poznań.
–2002 Wahlplattform von CDU und CSU (1998), https://www.kas.de/c/document_library/get_file?uuid=7f7482d3-0e0c-818a-3701-b78da7086c4d&groupId=252038 (05.01.2019).
Wersja skonsolidowana Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (2008), Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej z dnia 09.05.2008, C115.
„Wir haben die Kraft – gemeinsam für unser Land“. Regierungsprogramm 2009–2013 (2009), https://www.kas.de/c/document_library/get_file?uuid=7d6e0b45-01b2-1cc7-793a-84d61e9c5086&groupId=252038 (05.10.2019).
„Wir sichern Deutschlands Zukunft”. Regierungsprogramm von CDU und CSU (1994), https://www.kas.de/c/document_library/get_file?uuid=98cdb41b-6612-123f-43f8-d8308788511f&groupId=252038 (05.01.2019).
Wniosek dotyczący Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiająca ramy dla ochrony gleby oraz zmieniająca dyrektywę 2004/35/WE, KOM(206) 232 wersja ostateczna, 2006/0086 (COD), 22.9.2006 (2006), https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=celex%3A52006PC0232 (01.10.2020).
Wyligała H. (2013), Ochrona środowiska w polityce zagranicznej RFN, „Przegląd Zachodni”, No. 2, Poznań.
Wyligała H. (2016), Ochrona środowiska w kulturze strategicznej Niemiec, „Teka Komisji. Politologii i Stosunków Międzynarodowych”, No. 3, Lublin.
Zrównoważona środowiskowo wspólna polityka rolna (2021), https://ec.europa.eu/info/food-farming-fisheries/sustainability/environmental-sustainability/cap-and-environment_pl (25.01.2022).
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Agnieszka Bielawska
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
Teksty opublikowane na łamach czasopisma "Przegląd Strategiczny" i udostępniane w formacie PDF objęte są licencją CC BY 4.0 (Creative Commons - Uznanie autorstwa). Kopiowanie i rozpowszechnianie dozwolone jest pod warunkiem uznania autorstwa.