Dylematy związane z uczestnictwem Polski w chińskiej inicjatywie Belt and Road
PDF (English)

Słowa kluczowe

Inicjatywa Pasa i Drogi
Chiny
Polska
Nowy Jedwabny Szlak

Jak cytować

Tomaszewska, P., & Pohl, A. (2019). Dylematy związane z uczestnictwem Polski w chińskiej inicjatywie Belt and Road. Przegląd Strategiczny, (12), 161–179. https://doi.org/10.14746/ps.2019.1.11

Abstrakt

Celem artykułu jest ukazanie dylematów i postaw polskiego rządu związanych z uczestnictwem w chińskiej inicjatywie Belt and Road. Tezą pracy jest twierdzenie, że inicjatywa Belt and Road podzieliła główny nurt dyskursu publicznego na dwa główne wątki: opcję o optymistycznym nastawieniu – dostrzegającą szanse partycypacji w tej inicjatywie oraz dyskurs pesymistyczny – ukazujący zagrożenia dla bezpieczeństwa państwa polskiego. Autorzy odpowiedzą na następujące pytania badawcze: jak BRI jest przedstawiana w polskim dyskursie publicznym? Jakie są główne szanse i wyzwania wynikające z przystąpienia Polski do inicjatywy? Dokonana zostanie także analiza danych zastanych wszelkiego rodzaju płaszczyzn relacji polsko-chińskich.

https://doi.org/10.14746/ps.2019.1.11
PDF (English)

Bibliografia

Adamczyk A. (2018), Odpowiedź na interpelację nr 22958 w sprawie nowego Jedwabnego Szlaku, oficjalna strona internetowa Sejmu RP, 27.07.2018, http://www.sejm.gov.pl/sejm8.nsf/interpelacjaTresc.xsp?documentId=6214DF0CB215F1C9C12582DA00490B8F&view=1o (10.05.2019).

Adamczyk: Nowy Jedwabny Szlak przyda się Polsce, ale… (2018), “Biznes Alert”, 16.03.2018, http://biznesalert.pl/adamczyk-nowy-jedwabny-szlak-polska/ (04.05.2019).

Antczak A. (2019), Polska mogłaby odgrywać ważniejszą rolę w regionie, “Rzeczpospolita”, 01.01.2019, https://www.rp.pl/Unia-Europejska/181239957-Polska-moglaby-odgrywac-wazniejsza-role-w-regionie.html (03.05.2019).

Antoni Macierewicz: Nowy Jedwabny Szlak to zagrożenie dla Polski (2016), Geopolityka.net, 15.12.2016, http://geopolityka.net/antoni-macierewicz-nowy-jedwabny-szlak-to-zagrozenie-dla-polski/ (29.04.2019).

Balding Ch. (2017), Can China Afford Its Belt and Road?, “Bloomberg”, 17.05.2017, https://www.bloomberg.com/view/articles/2017-05-17/can-china-afford-its-belt-and-road (02.04.2019).

Bartosiak J. (2016), Polska na Jedwabnym Szlaku, “Nowa Konfederacja”, 31.05.2016, https://nowakonfederacja.pl/polska-na-jedwabnym-szlaku/ (21.05.2019).

Borowiak A. (2016), Polska otwiera się na Państwo Środka. Chiny wybudują Via Carpatia?, Forsal, 27.04.2016, https://forsal.pl/artykuly/939368,chiny-duze-projekty-infrastrukturalne-w-polsce-via-carpatia.html (13.05.2019).

Brona A. (2019), Problem Huawei a relacje polsko-chińskie, “Puls Azji”, 11.01.2019, http://pulsazji.pl/2019/01/11/huawei-a-relacje-polsko-chinskie/ (17.05.2019).

Buchalska A. (2017), Polska, in: Chiński projekt “Nowego Jedwabnego Szlaku”. Retoryka a rzeczywistość, eds. K. Iwanek, O. Pietrewicz, Warszawa, pp. 165–181, http://www.cbb.akademia.mil.pl/g2/oryginal/2017_08/raport-chinski-projekt-njs.pdf (06.04.2019).

Centralny Port Komunikacyjny, Ministerstwo Infrastruktury, https://www.gov.pl/web/infrastruktura/centralny-port-komunikacyjny (06.05.2019).

China-EU – international trade in goods statistics (2019), Eurostat: Statistics Explained, https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php/China-EU_international_trade_in_goods_statistics#EU_and_China_in_world_trade_in_goods (17.05.2019).

Eksperci: nowy Jedwabny Szlak korzystny dla eksportu, firm i uczelni (2016), https://wieden.msz.gov.pl/pl/p/msz_pl/aktualnosci/msz_w_mediach/eksperci__nowy_jedwabny_szlak_korzyst-ny_dla_eksportu__firm_i_uczelni (17.05.2019).

Extra-EU trade by partner (2019), Eurostat, 16.05.2019, http://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/show.do?dataset=ext_lt_maineu&lang=en (17.05.2019).

Ferdinand P. (2016), Westward ho-the China dream and ‘one belt, one road’: Chinese foreign policy under Xi Jinping, “International Affairs”, Vol. 92, No. 4, pp. 941–957, https://www.chatham-house.org/sites/default/files/publications/ia/INTA91_4_Ferdinand.pdf (15.05.2019).

Fleming S. (2016), AIIB and World Bank to work on joint projects, “Financial Times”, 13.04.2016, https://www.ft.com/content/3995f790-01b0-11e6-ac98-3c15a1aa2e62 (04.04.2019).

Gadzinowski P. (2017), Nowy Jedwabny Szlak, czyli transakcje wiązane, in: Nowa Pozycja Chin w zmieniającym się świecie, eds. J. Marszałek-Kawa, A. Stelmach, M. Walkowski, Toruń.

Gadzinowski P. (2018), Jakiej polityki Polacy wobec Chin potrzebują?, in: Rozważania o kierunkach współczesnej polityki Chin, eds. J. Marszałek-Kawa, T. Dmochowski, Toruń.

Graupner H. (2019), Chinese investments in Europe take a dive, DW, 05.02.2019, https://p.dw.com/p/3ClHe (16.05.2019).

Góralczyk B. (2015), AIIB: Początek nowego ładu finansowego na świecie, “Obserwator Finansowy”, 11.07.2015, https://www.obserwatorfinansowy.pl/tematyka/makroekonomia/aiib-poczatek-nowego-ladu-finansowego-na-swiecie/ (02.04.2019).

Gryciuk W. (2019), Polsko-Chińska Główna Izba Gospodarcza w Warszawie inauguruje swoją działalność, Portal inwestycje.pl, 14.03.2019, http://manager.inwestycje.pl/rynek_manager/Polsko-Chiska-Glowna-Izba-Gospodarcza-w-Warszawie-inauguruje-swoja-dzialalnosc;336932;0.html (20.05.2019).

Guoqiang Ch. (2015), Jointly Building the Belt and Road: Connotation, Significance and Think Tanks Mission, “China Daily”, 14.08.2015, http://www.chinadaily.com.cn/m/drc/2015-08/14/content28557294.htm (10.05.2019).

Hanemann T., Huotari M., Kratz A. (2019), Chinese FDI in Europe: 2018 trends and impact of new screening policies, MERICS, 06.03.2019, https://www.merics.org/sites/default/files/2019-03/190311_MERICS-Rhodium%20Group_COFDI-Update_2019.pdf (16.05.2019).

Iwanek K. (2017), Podsumowanie raportu, in: Chiński projekt “Nowego Jedwabnego Szlaku”. Retoryka a rzeczywistość, Raport Ośrodka Badań Azji Centrum Badań nad Bezpieczeństwem Akademii Sztuki Wojennej, August 2017, pp. 5–19, http://www.polska-azja.pl/wp-content/uploads/2018/08/raport-chinski-projekt-njs.pdf (06.04.2019).

Jakóbowski J., Popławski K. (2018), UE wobec oferty Chin: twarde negocjacje czy koalicja przeciw Trumpowi?, Komentarze OSW, 23.08.2018, https://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/komentarze-osw/2018-08-23/ue-wobec-oferty-chin-twarde-negocjacje-czy-koalicja-przeciw (17.05.2019).

Jakóbowski J., Seroka M. (2019), Szczyt w Dubrowniku: europeizacja i rozszerzenie formatu 16+1, 17.04.2019, Ośrodek Studiów Wschodnich, https://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/analizy/2019-04-17/szczyt-w-dubrowniku-europeizacja-i-rozszerzenie-formatu-161 (15.05.2019).

Jianxin L., Wong S. (2015), China’s $40 billion Silk Road fund starts work along PE lines: centralbank, “Reuters”, 16.02.2015, https://www.reuters.com/article/us-china-silkroad/chinas-40-billion-silk-road-fund-starts-work-along-pe-lines-central-bank-idUSKBN0LK03720150216 (08.04.2019).

Johnson K. (2018), Why Is China Buying Up Europe’s Ports?, “Foreign Affairs”, 02.02.2018, https://foreignpolicy.com/2018/02/02/why-is-china-buying-up-europes-ports/ (16.05.2019).

Kaczmarski M. (2015), Chiny – Europa Środkowo-Wschodnia: “16+1” widziane z Pekinu, Komentarze OSW, 14.04.2015, https://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/komentarze-osw/2015-04-14/chiny-europa-srodkowo-wschodnia-161-widziane-z-pekinu (10.05.2019).

Kaczmarczyk M. (2019), PKP Cargo wjeżdża na Nowy Jedwabny Szlak możliwości, Forbes, 26.01.2019, https://www.forbes.pl/transport-i-logistyka/pkp-cargo-i-nowy-jedwabny-szlak/pe8cgfp (06.05.2019).

Kublik A. (2017), Gospodarka na Jedwabnym Szlaku, czyli premier Beata Szydło w chińskim chórze powszechnej pomyślności, “Gazeta Wyborcza”, 15.05.2017, http://wyborcza.pl/7,155287,21815294,premier-beata-szydlo-w-chinskim-chorze-powszechnej-pomyslnosci.html (28.04.2019).

Kuo M. A. (2019), China in US-Poland Relations: Huawei and Geopolitics, “The Diplomat”, 14.03.2019, https://thediplomat.com/2019/03/china-in-us-poland-relations-huawei-and-geopolitics/ (15.05.2019).

Kuo M. A. (2017), China in Eastern Europe: Poland’s Perspective, “The Diplomat”, 19.12.2017, https://thediplomat.com/2017/12/china-in-eastern-europe-polands-perspective/ (15.05.2019).

Laskowska-Rutkowska A. (2017), Nowy Jedwabny Szlak szansą dla Polski. Budowa centralnego hubu logistycznego jest w naszym interesie, “Forsal”, 15.06.2017, https://forsal.pl/artykuly/1050277,prof-laskowska-rutkowska-budowa-centralnego-hubu-logistycznego-jest-w-interesie-polski.html (06.05.2019).

Li X. (2018), Feature: Belt and Road Initiative helps Poland be a European transportation hub, “Xinhua”, 30.08.2018, http://www.xinhuanet.com/english/2018-08/30/c_137431027.h (09.05.2019).

Majmurek J. (2017), Macierewicz rozpruł Jedwabny Szlak, 29.01.2017, “Oko.press”, https://oko.press/macierewicz-rozprul-jedwabny-szlak/ (19.05.2019).

Mazurkiewicz P. (2019), Polska odpada z wyścigu po inwestycje z Chin, “Rzeczpospolita”, 10.03.2019, https://www.rp.pl/Inwestycje/303109942-Polska-odpada-z-wyscigu-po-inwestycje-z-Chin.html (26.04.2019).

Morawiecki M. (2017), Strategia na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju do roku 2020 (z perspektywą do 2030 r.), https://www.gov.pl/documents/33377/436740/SOR.pdf (13.05.2019).

Mrożek M. H. (2018), Rok Psa to rok współpracy, “Rzeczpospolita”, 15.02.2018, http://www.rp.pl/Opinie/302159830-Rok-Psa-to-rok-wspolpracy.html (14.05.2019).

Nowy Jedwabny Szlak to ogromne możliwości i korzyści gospodarcze (2016), Oficjalna Strona Internetowa PiS, 20.06.2016, http://pis.org.pl/aktualnosci/nowy-jedwabny-szlak-to-ogromne-mozliwosci-i-korzysci-gospodarcze (27.04.2019).

Perzyński J. (2019), Jeden Pas i Jedna Droga. Xi Jinping to nie Święty Mikołaj, “Biznes Alert”, 19.03.2019, http://biznesalert.pl/polska-jeden-pas-jedna-droga-chiny-jedwabny-szlak/ (05.05.2019).

Pendrakowska P. (2018), Poland’s perspective on the Belt and Road Initiative, “Journal of Contemporary East Asia Studies”, Vol. 7, No. 2, pp. 190–206, https://doi.org/10.1080/24761028.2018.1552491 (25.04.2019).

Podskoczy A. (2017), Premier Szydło: Projekt Pasa i Szlaku szansą dla Polski, “Rzeczpospolita”, 12.05.2017, https://www.rp.pl/Gospodarka/170519638-Premier-Szydlo-Projekt-Pasa-i-Szlaku-szansa-dla-Polski.html (06.05.2019).

Polska i Chiny chcą zwiększenia wymiany handlowej. Li Keqiang spotkał się z Mateuszem Morawieckim (2019), TVP INFO, 12.04.2019, https://www.tvp.info/42179810/polska-i-chiny-chca-zwiekszenia-wymiany-handlowej-li-keqiang-spotkal-sie-z-mateuszem-morawieckim (10.05.2019).

Puślecki Z. (2012), Nowe zjawiska w stosunkach handlowo-ekonomicznych Unii Europejskiej z Chińską Republiką Ludową, “Przegląd Politologiczny”, nr 1.

Pyffel R. (2012), Strategiczne partnerstwo z Chinami, czyli Sikorski vs Komorowski, Centrum Studiów Polska–Azja, 04.04.2012, http://www.polska-azja.pl/cspatv-radoslaw-pyffel-analizuje-realizacje-strategicznego-partnerstwa-z-chinami/ (14.05.2019).

RAPORT: Polski jedwabny szlak (2018), “Biznes Alert”, 17.03.2018, http://biznesalert.pl/nowy-jedwabny-szlak/ (05.05.2019).

Resolution of the 19th National Congress of the Communist Party of China on the Revised Constitution of the Communist Party of China (2017), “Xinhua”, 24.10.2017, http://www.xinhuanet.com/english/2017-10/24/c_136702726.htm (04.04.2019).

Rozmowy o relacjach polsko-chińskich w Warszawie, Ministerstwo Spraw Zagranicznych, https://www.gov.pl/web/dyplomacja/rozmowy-o-relacjach-polsko-chinskich-w-warszawie (12.05.2019).

Sarek Ł. (2017), Chiński dylemat polskiej polityki zagranicznej, “Polski Przegląd Dyplomatyczny”, No. 3 (70), Warszawa.

Sarek Ł. (2018), Polska – Chiny – UE, The Warsaw Institute Review, 30.03.2018, https://warsaw-institute.org/pl/polska-chiny-ue/ (10.05.2019).

Sarek Ł. (2018b), Polsko-chińskie stosunki gospodarcze w 2017 r. w ujęciu porównawczym, Ośrodek Badań Azji Centrum Badań nad Bezpieczeństwem Akademii Sztuki Wojennej, 26.07.2018, http://www.polska-azja.pl/wp-content/uploads/2018/08/2018_08_raport_wspolpraca-gospodarcza-polski-i-chin-2017.pdf (14.05.2019).

Skrzydło J., Odpowiedź na interpelację nr 9193 w sprawie projektu “nowego jedwabnego szlaku” z Chin do Polski, oficjalna strona internetowa Sejmu RP, 07.03.2017, http://www.sejm.gov.pl/sejm8.nsf/interpelacjaTresc.xsp?documentId=803F00B951FA28CFC12580DD004EA2B9&view=1o (11.05.2019).

Sneader K. (2016), China’s One Belt, One Road: Will it reshape global trade?, “McKinsey Global Institute”, https://www.mckinsey.com/featured-insights/china/chinas-one-belt-one-road-will-it-reshape-global-trade (02.04.2019).

Stomma P. (2016), Odpowiedź na interpelację nr 2200 w sprawie wyników wizyty wiceministrów oraz Prezydenta Andrzeja Dudy w Chinach, oficjalna strona internetowa Sejmu RP, 27.04.2016, http://www.sejm.gov.pl/Sejm8.nsf/InterpelacjaTresc.xsp?key=1B6B90C4 (10.05.2019).

Synowiec T. (2017), Nowy Jedwabny Szlak w kontekście polskiej racji stanu, 07.02.2017, Geopolityka.net, http://geopolityka.net/tomasz-synowiec-nowy-jedwabny-szlak-w-kontekscie-polskiej-racji-stanu/ (16.05.2019).

Szatlach M., Jureńczyk Ł. (2017), Rywalizacja między Stanami Zjednoczonymi a Chińską Republiką Ludową o dominującą pozycję w globalnej gospodarce, in: Nowa Pozycja Chin w zmieniającym się świecie, eds. J. Marszałek-Kawa, A. Stelmach, M. Walkowski, Toruń.

Szczudlik J. (2016), Polska w polityce zagranicznej Chin – nie tylko gospodarka, PISM, 16.06.2016, http://www.pism.pl/publikacje/biuletyn/nr-39-1389 (10.05.2019).

Szczudlik J. (2017), Chiński dylemat polskiej polityki zagranicznej, “Polski Przegląd Dyplomatyczny”, No. 3 (70), Warszawa.

Tartar A., Rojanasakul M., Diamond J. S. (2018), How China Is Buying Its Way Into Europe, “Bloomberg”, 23.04.2018, https://www.bloomberg.com/graphics/2018-china-business-in-europe/ (14.05.2019).

Tuszyński R. (2014), Stosunki polsko-chińskie, Biuro Analiz Sejmowych, 28.08.2014, http://orka.sejm.gov.pl/WydBAS.nsf/0/9C4E3AEA5C4D0EE3C1257D400047D2D3/$file/Infos_175.pdf (10.05.2019).

Tycner A. (2019), Jak możemy skorzystać na Nowym Jedwabnym Szlaku? Szansa przed PKP Cargo, Polskie Radio 24, 18.04.2019, https://polskieradio24.pl/42/259/Artykul/2296902,Jak-moze-my-skorzystac-na-Nowym-Jedwabnym-Szlaku-Szansa-przed-PKP-Cargo (06.05.2019).

Uzasadnienie projektu ustawy o ratyfikacji umowy o utworzeniu AIIB (2015), http://orka.sejm.gov.pl/Druki8ka.nsf/Projekty/8-020-98-2016/$file/8-020-98-2016.pdf (06.04.2019).

Vangeli A. (2018), Global China and Symbolic Power: The Case of 16+1 Cooperation, “Journal of Contemporary China”, Vol. 27, No. 113, pp. 674–687, DOI: 10.1080/10670564.2018.1458056.

Vision and Actions on Jointly Building Silk Road Economic Belt and 21st-Century Maritime Silk Road (2015), National Development and Reform Commission, 28.03.2015, http://en.ndrc.gov.cn/newsrelease/201503/t20150330_669367.html (10.05.2019).

Walkowski M. (2018), Chińska strategia rozwoju społeczno-ekonomicznego. Implikacje dla Unii Europejskiej, Poznań.

Will China’s Belt and Road Initiative outdo the Marshall Plan? (2018), “The Economist”, 08.03.2018, https://www.economist.com/news/finance-and-economics/21738370-how-chinas-infrastruc-ture-projects-around-world-stack-up-against-americas-plan (02.04.2019).

Winiecki J. (2017), Czy Polska znajdzie się na nowym jedwabnym szlaku, “Polityka”, 23.05.2017, https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/swiat/1705704,1,czy-polska-znajdzie-sie-na-nowym-jedwabnym-szlaku.read (14.05.2019).

Woźniak A. (2018), Z ziemi chińskiej do Polski i innych krajów regionu, “Rzeczpospolita”, 07.01.2018, http://www.rp.pl/Banki/301079957-Z-ziemi-chinskiej-do-Polski-i-innych-krajow-regionu.html&cid=44&template=restricted (15.05.2019).

Wuttke J. (2017), Xi Jinping’s Silk Road is under threat from one-way traffic, “Financial Times”, 09.05.2017, https://www.ft.com/content/61c08c22-3403-11e7-99bd-13beb0903fa3 (02.04.2018).

Zeneli V. (2019), Mapping China’s Investments in Europe, “The Diplomat”, 14.03.2019, https://thediplomat.com/2019/03/mapping-chinas-investments-in-europe/ (16.05.2019).

Zukäufe chinesischer Unternehmen in Deutschland und Europa weiter stark rückläufig (2019), EY, 05.02.2019, https://www.ey.com/de/de/newsroom/news-releases/ey-20190205-zukaeufe-chinesischer-unternehmen-in-deutschland-und-europa-weiter-stark-ruecklaeufig (16.05.2019).

krajów UE krytycznie o kluczowym projekcie Chin. Tylko Węgry się wyłamały (2018), “Busines Insider”, 18.04.2018, https://businessinsider.com.pl/finanse/makroekonomia/pas-i-szlak-krytyka-krajow-ue/knfvf2b (07.05.2019).