Wyzwania demograficzne Europy jako determinanty bezpieczeństwa

Abstrakt

Celem artykułu jest określenie skali i charakteru współczesnych trendów demograficznych determinujących bezpieczeństwo Europy oraz identyfikacja wynikających z nich głównych zagrożeń dla bezpieczeństwa militarnego i pozamilitarnego kontynentu. Artykuł stanowi próbę zmierzenia się z problemem badawczym, którego sens wiąże się z pytaniem: jak kształtują się współczesne trendy demograficzne w Europie i na jakich poziomach bezpieczeństwa można spodziewać się ich konsekwencji? Procesy ludnościowe, stanowiące skomasowany efekt zjawisk demograficznych zachodzących w bliskiej i dalekiej przeszłości, przebiegają długofalowo i cechują się niskim współczynnikiem niepewności. Przeprowadzone analizy danych demograficznych ONZ i Eurostatu pokazują, iż w Europie na przestrzeni ostatnich dekad obserwuje się nasilenie i kumulację negatywnych trendów demograficznych. Regres demograficzny, jakiego doświadcza Stary Kontynent, jest zjawiskiem wielowymiarowym, które niesie z sobą liczne implikacje dla bezpieczeństwa i stanowi zagrożenie dla rozwoju społeczno-gospodarczego Europy.