Abstrakt
W Nowym Testamencie faryzeusze ukazywani są zazwyczaj jako wrogowie i nieprzyjaciele Jezusa. Ich prezentacja jest raczej tendencyjna i jednostronna, ograniczona do kwestii kontrowersyjnych. Ewangelie zazwyczaj nie ukazują tego, co było w ich życiu pozytywnego i zgodnego z życiem chrześcijanina. Jezus we fragmencie Mt 23,25-26 nie tyle krytykuje faryzeuszów za to, że respektują reguły czystości rytualnej w życiu codziennym, lecz ukazuje, czym jest grzech w życiu człowieka, nie tylko w życiu faryzeusza, ale każdego. Każdy jest wezwany do tego, aby się nawrócić, zmienić swoją postawę, odrzucić hipokryzję i żyć według zasad Ewangelii. Jezus używa metafory kubka i misy, aby w prosty sposób ukazać swoim słuchaczom, że tak jak w przypadku przedmiotów, których używa się w codzienności, najpierw myje się ich stronę wewnętrzną, a potem zewnętrzną, tak samo w przypadku człowieka, powinien on najpierw oczyścić swoją duszę, a potem pokazać się dobrym wobec innych.
Bibliografia
A Greek-English lexicon of the New Testament and other early Christian literature, ed. W. Bauer, F. W. Danker, W. F. Arndt, F. W. Gingrich, Chicago 2000.
Bosak P. C., Leksykon wszystkich postaci biblijnych, Kraków 2015.
Bultmann R., The History of the Synoptic Tradition, New York 1968.
Camp G. A., Woe to You, Hypocrites. Law and Leaders in The Gospel of Matthew, Sheffield 2002, https://core.ac.uk/download/pdf/9848337.pdf [dostęp: 28.02.2018].
Concordance to the Novum Testamentum Graece of Nestle-Aland, 26th edition, and to the Greek New Testament, 3th edition, ed. H. Bachmann, W. Slaby, Berlin-New York 1987.
Cook D. E., A Gospel Portrait of the Pharisees, “Review & Expositor” 84/2(1987), pp. 221-233.
Dąbrowski E., Nowy Testament na tle epoki, t. 1, Poznań 1965.
De Carlo F., Vangelo secondo Matteo. Nuova versione, introduzione e commento, Cinisello Balsamo 2016.
Dictionary of Jesus and the Gospels, ed. J. B. Green, J. K. Brown, N. Perrin, Downers Grove 1992.
Green W. S., What do we really know about the Pharisees, and how do we know it?, in: Quest of the Historical Pharisees, ed. J. Neusner, B. D. Chilton, Waco 2007, pp. 409-423.
Harrington H. K., Did the Pharisees eat ordinary food in a state of ritual purity, “Journal for the Study of Judaism” 26/1(1995), pp. 42-54.
Homerski J., Ewangelia według św. Mateusza. Wstęp - przekład z oryginału. Komentarz, Poznań 2004.
Josephus, Jewish Antiquities, Cambridge 1963.
Kern K., We are the Pharisees, Scottdale 1995.
Luz U., Vangelo di Matteo, Vol. 3, Brescia 2013.
Maccoby H., Ritual and morality. The Ritual Purity System and its Place in Judaism, Cambridge 1999.
Michelini G., Matteo. Introduzione, traduzione e commento, Cinisello Balsamo 2013.
Neusner J., From Politics to Piety: The Emergence of Pharisaic Judaism, New York 1973.
Newport K. G., The Pharisees In Judaism prior to a. d. 70, “Andrews University Seminary Studies” 29/2(1991), pp. 127-137.
Paciorek A., Ewangelia według św. Mateusza. Rozdziały 14-28. Wstęp, przekład z oryginału, komentarz, t. 2, Częstochowa 2008.
Polak P., Fundamentalizm faryzejski a radykalizm ewangeliczny, “Eryda” 1(1)2015, pp. 44-60.
Rakocy W., Faryzeusze. Historia - Ewangelie, Lublin 2002.
Rakocy W., Obraz i funkcja faryzeuszy w dziele Łukaszowym (Łk - Dz). Studium literacko-teologiczne, Lublin 2000.
Reymond P., Dizionario di ebraico e aramaico biblico, Roma 22012.
Romano A. S., Purità ed impurità tra ebraismo e tradizioni sinottiche. Casi di impurità corporale, https://www.academia.edu/31802505/Purit%C3%A0_e_impurit%C3%A0_tra_ebraismo_e_tradizioni_sinottiche_Casi_di_impurit%C3%A0_corporale [dostęp: 05.01.2021].
Rosik M., Śladami faryzeuszy i saduceuszy, “Ziemia Święta” 2(2007)50, pp. 16-19.
Rubinkiewicz R., Wprowadzenie do apokryfów starego Testamentu, Lublin 1987.
Saldarini A. J., Farisei, scribi e sadducei nella società palestinese, Brescia 2003.
Sievers J., Chi era un fariseo? Un approccio prosopografico, “Poznańskie Studia Teologiczne” 27(2013), pp. 13-27.
Wild R. A., The encounter between Pharisaic and Christian Judaism: some early Gospel evidence, “Novum Testamentum” 27/2(1985), pp. 105-124.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 Tomasz Krzysztofiak
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.