Abstrakt
W opracowaniu zanalizowano Listy św. Hieronima ze Strydonu, by na podstawie pojawiających się w nich wątków ukazać informacje autobiograficzne. Odnoszą się one do miejsc pobytu Strydończyka, celów jego podróży, wykształcenia i znajomości Pisma Świętego. Z Listów wyłania się też obraz Hieronima broniącego ortodoksji, zwalczającego herezje i wzywającego do zachowania łączności z Rzymem. We wspomnianej korespondencji pojawiają się również informacje na temat sporów prowadzonych przez Hieronima, których powodem były nie tylko dzielące go z innymi różnice teologiczne, ale niekiedy bezkompromisowy i gwałtowny charakter Strydończyka.
Bibliografia
Hieronymus Stridonensis, Epistulae, Hieronim ze Strydonu, Listy, t. 1 (1–50), tekst łaciński i polski, wstęp i opracowanie na podstawie tłumaczenia ks. J. Czuja, M. Ożóg, tekst łaciński przygotował H. Pietras, Źródła Myśli Teologicznej 54, Kraków 2010.
Hieronymus Stridonensis, Epistulae, Hieronim ze Strydonu, Listy, t. 2 (51–79), tekst łaciński i polski, wstęp i opracowanie na podstawie tłumaczenia ks. J. Czuja, M. Ożóg, tekst łaciński przygotował H. Pietras, Źródła Myśli Teologicznej 55, Kraków 2010.
Hieronymus Stridonensis, Epistulae, Hieronim ze Strydonu, Listy, t. 3 (80–115), tekst łaciński i polski, wstęp i opracowanie na podstawie tłumaczenia ks. J. Czuja, M. Ożóg, tekst łaciński przygotował H. Pietras, Źródła Myśli Teologicznej 61, Kraków 2011.
Hieronymus Stridonensis, Epistulae, Hieronim ze Strydonu, Listy, t. 4 (116–130), tekst łaciński i polski, wstęp i opracowanie na podstawie tłumaczenia ks. J. Czuja, M. Ożóg, tekst łaciński przygotował H. Pietras, Źródła Myśli Teologicznej 63, Kraków 2011.
Hieronymus Stridonensis, Epistulae, Hieronim ze Strydonu, Listy, t. 5 (131–156), tekst łaciński i polski, wstęp i opracowanie na podstawie tłumaczenia ks. J. Czuja, M. Ożóg, tekst łaciński przygotował H. Pietras, Źródła Myśli Teologicznej 68, Kraków 2013.
Hieronymus Stridonensis, (Commentaria) In Isaiam prophetam, w: J.-P. Migne, Patrologiae cursus completus. Series latina 24, 17–704, Paris 1863.
Bagatti B., Gli antichi edifici sacri di Betlemme, Betlemme in seguito agli scavi e restauri praticati dalla custodia di Terra Santa (1948–51), (collectio Maior 9), Jerusalem 1952.
Benedykt XVI, Moi święci. W towarzystwie gigantów wiary, tłum. J. Molka, Kielce 2025.
Cain A., The Letters of Jerome: Asceticism, Biblical Exegesis, and the Construction of Christian Authority in Late Antiquity, Oxford–New York 2009.
Campenhausen von H., Ojcowie Kościoła, tłum. K. Wierszyłowski, Warszawa 1998.
Casanova M. L., Bibliotheca Sanctorum, t. 6, Roma 1965.
Chauffin Y., Święty Hieronim, tłum. B. Durbajło, Warszawa 1977.
Conring B.B., Hieronymus als Briefschreiber. Ein Beitrag zur spätantiken Epistolographie, Tübingen 2001.
Czuj J., Przedmowa, w: Św. Hieronim, Listy, t. 1, tłum. J. Czuj, Warszawa 1952, s. V–XXII .
Czuj J., Święty Hieronim. Żywot — dzieła, charakterystyka, Warszawa 1954.
Czyżewski B., Księga proroka Zachariasza w egzegezie Dydyma Aleksandryjskiego i św. Hieronima, „Vox Patrum” 37 (2017), s. 85–100.
Czyżewski B., Ojcowie Kościoła o Piśmie Świętym, Poznań 2020.
Czyżewski B., Śladami Ojców Kościoła, Gniezno 1998.
Degórski B., Wstęp, w: Św. Hieronim, Żywoty mnichów Pawła, Hilariona, Malchusa, (Źródła Monastyczne 10), Tyniec–Kraków 1995, s. 11–21.
Drączkowski F., Patrologia, Pelplin–Lublin 1998.
Drobner H.R., The Fathers of the Church: A Comprehensive Introduction, Michigan 2016.
Duval Y.-M., L’extirpation de l’Arianisme en Italie du Nord et en Occident: Rimini (359/60) et Aquilée (381), Hilaire de Poitiers (†367/8) et Ambroise de Milan (†397), Asgate 1998.
Franciszek, List Apostolski „Scripturae Sacrae affectus”, „Vox Patrum” 76 (2020), s. 7–26.
Fürst A., Hieronymus. Askese und Wissenschaft in der Spätantike, Freiburg 2003.
Gburek A., Wykroczenia na tle seksualnym w Listach św. Hieronima, „Vox Patrum” 53–54 (2009), s. 564–578.
Hamman A., Portrety Ojców Kościoła. Praktyczny przewodnik po patrologii, przekład i opracowanie zbiorowe, Warszawa 1978.
Jóźwiak M., „Non intellegis stultitiam tuam impudentiae copulatam”. Św. Hieronim contra Pelagiusz, „Vox Patrum” 68 (2017), s. 399–407.
Kelly J.N.D., Hieronim. Życie, pisma, spory, tłum. R. Wiśniewski, Warszawa 2003.
Kieling M., „Amicitia quae desinere potest vera nunquam fuit”. Przyjaźń w Listach św. Hieronima ze Strydonu, „Vox Patrum” 75 (2020), s. 267–284.
Kołosowski T., Święty Hieronim jako duszpasterz, „Seminare. Poszukiwania naukowe” 20 (2014), s. 453–464.
Lössl J., Jerome of Stridon: His life, writings and legacy, Farnham 2019.
Łukaszczyk M., Walka św. Hieronima z herezjami chrystologicznymi w świetle nauczania o Chrystusie zawartym w jego „Listach”, „Vox Patrum” 90 (2024), s. 145–164.
Menestrina G., „Domino dilictissimo Hieronymo Augustinus”: Riflessioni sul carteggio Agostino-Gerolamo, w: tegoż Bibbia, liturgia, e letteratura cristiana antica, Brescia 1997, s. 89–177.
Misiarczyk L., Gdzie leżał starożytny Strydon? Przegląd najważniejszych hipotez jego lokalizacji, „Vox Patrum” 76 (2020), s. 29–48.
Moreschini C., Gerolamo tra Pelagio e Origene, „Augustianum” 26 (1986), s. 207–216.
Murphy F.X., A Monument to Saint Jerome: Essays on Some Aspects of His Life, Works, and Influence, New York 1952.
Ożóg M., Podróże mnichów i duchownych w świetle pism św. Hieronima, „Vox Patrum” 57 (2012), s. 453–468.
Ożóg M., Starość w Listach św. Hieronima, Vox Patrum 65 (2011), s. 327–339.
Ożóg M., Wprowadzenie, w: Hieronim ze Strydonu, Listy, t. 1 (1–50), oprac. H. Pietras, M. Ożóg, tłum. J. Czuj, (Źródła Myśli Teologicznej 54), Kraków 2010, s. V–XIV.
Pieszczoch S., Patrologia, Gniezno 1998.
Rebenich S., Jerome: The Early Fathers of the Church, London 2002.
Schlange-Schöningen H., Hieronymus. Eine historische Biographie, Darmstadt 2018.
Stanula E., Hieronim, w: Encyklopedia Katolicka, t. VI, red. J. Walkusz, Lublin 1993, kol. 851–853.
Starowieyski M., Szymusiak J.M., Nowy słownik wczesnochrześcijańskiego piśmiennictwa, Poznań 2017.
Swoboda A., Wychowanie potomstwa na przykładzie Kobierców Klemensa Aleksandryjskiego i Listów św. Hieronima ze Strydonu, „Vox Patrum” 57 (2012), s. 613–640.
Wysocki M., Letters as a School of the Christian Exegesis: A Study of the Selected Early Christian Latin Letters of the 4th and 5th Century (Augustine, Jerome, and Paulinus of Nola), „Verbum Vitae” 41 (2023), nr 2, s. 339–351.
Wysocki M., List wczesnochrześcijański. Studium wybranych zagadnień z epistolariów łacińskich IV i V wieku, Kraków 2024.
Wysocki M., Pyzik-Turska M., O listach w listach Ojców Kościoła, w: Nadzieje upadającego świata. Nadzieja w chrześcijańskiej epistolografii łacińskiej IV i V wieku (Ambroży, Augustyn, Hieronim, Paulin z Noli), red. M. Wysocki, J. Pałucki, M. Pyzik-Turska, Lublin 2019, s. 87–112.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Adam Piechowiak
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.