Problem poznania Najwyższej Prawdy oraz dawania Jej świadectwa dla człowieka XXI wieku według twórczości Edyty Stein (1891–1942)
Okładka czasopisma Poznańskie Studia Teologiczne, tom 47, rok 2025
PDF

Słowa kluczowe

Bóg
Prawda
Edyta Stein
człowiek
natura
ciało
dusza
duch
świadectwo

Jak cytować

Sahaidachna, S. (2025). Problem poznania Najwyższej Prawdy oraz dawania Jej świadectwa dla człowieka XXI wieku według twórczości Edyty Stein (1891–1942). Poznańskie Studia Teologiczne, 47, 157–175. https://doi.org/10.14746/pst.2025.47.9

Abstrakt

Artykuł koncentruje się na wybranych aspektach badań Edyty Stein dotyczących człowieka, zwłaszcza jego natury oraz wezwania do dawania świadectwa prawdzie. Niemiecka filozofka przyjmuje potrójny wymiar ludzkiej osobowości jako jedność ciała, duszy i ducha, charakteryzując każdy z tych elementów. Według niej każdy człowiek jest wezwany do poznania prawdy i do dawania jej świadectwa przez swoje czyny oraz odniesienie swojego życia do Boga. „Bóg jest najwyższą, jedyną Prawdą i wszyscy Go szukają, nawet jeśli nie wiedzą, że On jest Bogiem” — napisała Edyta Stein, która sama jest jasnym przykładem tych poszukiwań, gdyż przez całe swoje życie poszukiwała prawdy: w filozofii, zwłaszcza w metodach fenomenologii, a znalazła ją w Bogu, po przeczytaniu autobiografii św. Teresy z Ávili, kiedy to wykrzyknęła słynne: „To prawda!”. Od tego momentu poświęciła się tej Prawdzie i dała o Niej pełne świadectwo. Dokonało się to szczególnie w Karmelu, gdzie kontynuowała swoje dzieła aż do momentu aresztowania, a dalej jako męczennica, umierając w komorze gazowej w Auschwitz. Jej przykład jest świadectwem dla wielu ludzi, pokazującym, że kto szuka, znajdzie (por. Mt 7,7), a także że Bóg jest miłującym Ojcem, który wychodzi na spotkanie swoim umiłowanym dzieciom.

https://doi.org/10.14746/pst.2025.47.9
PDF

Bibliografia

Adamska J.I., W poszukiwaniu prawdy Edith Stein — s. Teresa Benedykta, karmelitanka, „Znak” 20 (1968), nr 167(5), s. 553–570.

Baranowska A., Wiara jako zakorzeniony w wolnej woli wybór egzystencjalny — Edyta Stein, „Filozofia chrześcijańska” 10 (2013), s. 75–81.

Biblia Tysiąclecia, Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu, Poznań 2003.

Borek F., Uczucie, osoba i wartości w fenomenologicznych badaniach Edyty Stein, „Studia Philosophiae Christianae” 53 (2017), nr 2, s. 5–27.

Broszkowski K., Między życiodajną miłością oblubieńczą a wyzwalającą prawdą krzyża. Ciało w myśli Jana Pawła II i Teresy Benedykty od Krzyża, w: Święty Jan Paweł II i Święta Edyta Stein. Miłość a prawda, red. M. Kromp-Kropiowska, A. Siemieniec, Wrocław 2019, s. 55–79.

Cánopi A.M., Święta Teresa Benedykta od Krzyża, w: Święci na każdy dzień, red. A. Tarzia, t. 1, Kielce 2011, s. 566–568.

Chmielewski M., Ratio — Fides — Caritas. Droga duchowa św. Edyty Stein, „Głos Karmelu. Dwumiesięcznik poświęcony życiu duchowemu” 25 (2009), nr 1 Styczeń–Luty, s. 12–15.

Ciereszko H., Edyty Stein droga do Boga a argument werytatywny w teologii fundamentalnej, „Roczniki Teologiczne” 64 (2017), z. 9, s. 5–17.

Dąbek T.M., „Ciało […] jest […] dla Pana, a Pan dla ciała” (1 Kor 6,13). Biblijne podstawy teologii ludzkiego ciała, Kraków 2019.

Derdziuk A., Chrystocentryzm personalistyczny, „Roczniki Teologii Moralnej” 56 (2009), t. 3, s. 41–54.

Drożdż M., Uczciwość w blasku prawdy, „Studia Socialia Cracoviensia” 4 (2012), nr 1(6), s. 53–63.

Dziewulski G., Teologiczne rozumienie świadectwa, „Łódzkie Studia Teologiczne” 6 (1997), s. 277–307.

Feduś K., Teresa Wielka w życiu i pismach Edyty Stein, „Wrocławski Przegląd Teologiczny” 24 (2016), nr 1, s. 31–44.

Florek T., Teresa Benedykta od Krzyża — o formacji wnętrza, „Głos Karmelu. Dwumiesięcznik poświęcony życiu duchowemu” 48 (2012), nr 6 Listopad–Grudzień, s. 22–24.

Grzegorczyk A., Edyta Stein w świetle ikony, „Zeszyty Naukowe Centrum Badań im. Edyty Stein” 11 (2014), s. 219–239.

Guerrero van der Meijden J., Człowiek i jego duchowość. Edyty Stein rozumienie osoby, „Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris” 35B (2016), s. 78–96.

Guerrero van der Meijden J., Człowiek jako mały świat: Grzegorz z Nyssy, Filon z Aleksandrii, Nemezjusz z Emezy, Edyta Stein: czy mikrokosmiczność uchybia godności człowieka?, Wrocław 2015, s. 13–30.

Guerrero van der Meijden J., Symbol tragedii: kryteria orzekania eminens doctrina w procedurach nadawania tytułu Doktora Kościoła a dorobek Edyty Stein, Wrocław 2020, s. 85–108.

Jędraszewski M., Edyta Stein: Wiara jako decyzja, „Zeszyty Naukowe Centrum Badań im. Edyty Stein” 11 (2014), s. 113–122.

Jędraszewski M., „To jest prawda”. Droga Edyty Stein do Boga w świetle teologii Hansa Ursa von Balthasara, „Filozofia Chrześcijańska” 8 (2011), s. 61–76.

Katechizm Kościoła Katolickiego, Poznań 1994.

Kobyliński A., Sprawozdanie z konferencji naukowej „Człowiek poszukujący prawdy (Poznań, 11 maja 2017), w: Sprawozdania, A. Kobyliński, R. Błaszczyk, M.S. Wierzbicki, S. Chrobak, K. Niegowski, „Seminare”, 39 (2018), nr 3, s. 211–234.

Kotłowska A., Fenomenologiczna myśl antropologiczna Edyty Stein, „Fenomenologia” 8 (2010), s. 63–79.

Krasicki J., Edyta Stein — świadek naszego czasu. Próba analizy fenomenologiczno-egzystencjalnej, w: Edyta Stein: filozof i świadek epoki: materiały z międzynarodowego sympozjum w Opolu–Kamieniu Śląskim w dniach 9–10.04.1997, Sympozja 21, red. J. Piecuch, Opole 1997, s. 51–71.

Kunka S., Natura Boga a płeć człowieka, „Roczniki Teologiczne” 62 (2015), z. 2, s. 207–226.

Kunka S., Natura człowieka a ludzka płciowość, „Teologia w Polsce” 6 (2012), nr 1, s. 89–100.

Łucarz S., Świętość i świadectwo w pierwotnym chrześcijaństwie, w: Twarze świętości, red. K. Dybeł, Z. Z arębianka, Kraków 2016, s. 15–22.

Machnacz J., Aktualność życia i twórczości Edyty Stein dla jednoczącej się dzisiaj Europy, „Wrocławski Przegląd Teologiczny” 14 (2006), nr 2, s. 33–48.

Machnacz J., Wierność (o)sobie. Szkic do antropologii Edyty Stein, „Itinera Spiritualia. Commentarii Periodici Instituti Carmelitani Spiritualitatis Cracoviae” 4 (2011), nr 1, s. 71–92.

Machnacz J., Wolność i granica. Antropologia Edyty Stein, „Wrocławski Przegląd Teologiczny” 14 (2006), nr 1, s. 85–97.

Mazurek F.J., Godność człowieka a prawa człowieka, „Roczniki Nauk Społecznych” 8 (1980), s. 19–48.

Mietelski T., Interpretacja ciała ludzkiego w ujęciu Edyty Stein, „Warszawskie Studia Teologiczne” 31 (2018), nr 4, s. 78–93.

Myszkowski R., Nie tylko dla orłów, „Głos Karmelu. Dwumiesięcznik poświęcony życiu duchowemu” 48 (2012), nr 6 Listopad–Grudzień, s. 24–26.

Posacki A., Kraśniewska J., Pomiędzy duchem, duszą a ciałem. Wokół antropologii integralnej Edyty Stein, Kraków 2020, s. 333–360.

Pryba A., Poszukiwanie prawdy drogą do odkrywania Boga, „Studia Nauk Teologicznych PAN” 12 (2017), s. 249–263.

Rachwalska M., Mistrzyni wychowania — Św. Teresa Benedykta od Krzyża, w: Święty Jan Paweł II i Święta Edyta Stein. Miłość a prawda, red. M. Kromp-Kropiowska, A. Siemieniec, Wrocław 2019, s. 103–119.

Raganiewicz M., Św. Edyta Stein odkrywa prawdę w Jezusie Chrystusie, „Wrocławski Przegląd Teologiczny” 18 (2018), nr 1, s. 275–290.

Sancho Fermin F.J., Edyta Stein. Życie — pisma — nauka, Poznań 2014.

Siewko T., Świadectwo jako znak objawienia i motyw wiarygodności chrześcijańskiej. Perspektywa Fundamentalnoteologiczna, „Studia Teologiczne Białystok Drohiczyn Łomża” 37 (2019), nr 1, s. 7–18.

Stein E., Byt skończony a byt wieczny, tłum. J.I. Adamska, Kraków 1995.

Stein E., Czym jest człowiek?, Antropologia teologiczna, tłum. G. Sowiński, Kraków 2012.

Stein E., Drogi poznania Boga, tłum. G. Sowiński, Kraków 2006.

Stein E., O zagadnieniu wczucia, tłum. D. Gierulanka, J. Gierula, Kraków 1988.

Stein E., Światopoglądowe znaczenie fenomenologii, tłum. Z. Stawrowski, „Logos i Ethos” 1 (1992), s. 67–78.

Stein E., Wiedza Krzyża, tłum. J.I. Adamska, Kraków 1994.

Strembska-Kozieł M., Antropologiczne źródła pedagogiki i wychowania w ujęciu Edyty Stein, „Paedagogia Christiana” 49 (2022), nr 1, s. 107–118.

Strembska-Kozieł M., Pedagogia świętości w ujęciu Edyty Stein, „Biografistyka Pedagogiczna” 7 (2022), nr 1, s. 17–33.

Suchocka H., Europa a świadectwo Edyty Stein, „Zeszyty Naukowe Centrum Badań im. Edyty Stein” 11 (2014), s. 345–354.

Troska J., „Człowiek”, czyli ten kto „zna samego siebie”. Człowiek w nauczaniu Jana Pawła II, „Poznańskie Studia Teologiczne” 20 (2006), t. 20, s. 117–132.

Tyboń B., Portret Edyty Stein, „Sztuka i Filozofia” 18 (2000), s. 212–214.

Wilk R.K., Człowiek istota wezwana, Kraków 2003.

Wilk R.K., Zagadnienie cielesności człowieka w filozofii Edyty Stein, „Resovia Sacra. Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej” 12 (2005), s. 263–279.

Witczyk H., Prawda Pisma Świętego jako owoc natchnienia, „Ruch Biblijny i Liturgiczny” 68 (2015), nr 2, s. 101–124.

Witek J., Wstęp, w: Święty Jan Paweł II i Święta Edyta Stein. Miłość a prawda, red. M. Kromp--Kropiowska, A. Siemieniec, Wrocław 2019, s. 3–4.