Słowa kluczowe
Jan Paweł II
Sobór Watykański II
Redemptoris custos
źródła
Jak cytować
Abstrakt
Celem niniejszego opracowania jest ukazanie sposobu interpretacji postaci świętego patriarchy w adhortacji apostolskiej Jana Pawła II Redemptoris custos. Dokonana analiza pozwoliła stwierdzić, że teologiczny obraz św. Józefa zawarty w adhortacji jest integralnie powiązany z nauczaniem Soboru Watykańskiego II. Postać świętego patriarchy została ukazana w dwóch odsłonach: w tajemnicy Chrystusa i Kościoła. Z jednej strony Józef został przedstawiony jako ojciec, oblubieniec, cieśla oraz człowiek kontemplujący Zbawiciela. Z drugiej ukazano jego rolę w tajemnicy Kościoła jako opiekuna, stróża i orędownika oraz wzór do naśladowania. Godnym podkreślenia jest perspektywa historiozbawcza, dominująca w całym dokumencie, która pozwoliła zaakcentować aktywną współpracę Józefa w wypełnianiu woli Bożej. Soborowe wezwanie powrotu do źródeł znalazło odzwierciedlenie w dokumencie dzięki licznym odniesieniom do: Pisma Świętego, orzeczeń Urzędu Nauczycielskiego Kościoła, wypowiedzi Ojców i Doktorów Kościoła. Papież sięgnął także po teksty liturgiczne. Oparcie się na takich źródłach sprawiło, że przedstawiony w adhortacji obraz św. Józefa jest pozbawiony przesady i fałszywej egzaltacji.
Bibliografia
Augustinus, De nuptiis et concupiscentia, PL 44, koll. 413-474.
Benedykt XV, Motu proprio Bonum sane, (25 lipca 1920): l.c., s. 313-317.
Bernardus Clarevallensis, Sermones Super Missus est, PL 183, 55-88.
Brzeziński D., Udział świętego Józefa w zbawczych planach Boga w świetle adhortacji apostolskiej „Redemptoris custos”, „Studia Liturgiczne” 12(2016), s. 13-22.
Cichosz W., Rumian Ł., Pedagogia Świętego Józefa w świetle adhortacji apostolskiej „Redemptoris custos”, „Teologia i Człowiek” 50(2020)2, s. 65-90.
Collecta; Super oblata in „Sollemnitate S. Joseph Sponsi B.M.V.; Missale Romanum ex decreto Sacrosancti Oecumenici Concilii Vaticani II instauratum auctoritate Pauli PP. VI promulgatum, Ioannis Pauli PP. II cura recognitum, Editio typica tertia, Libreria Editrice Vaticana 2002, s. 433.
Collecta in „Sollemnitate S. Joseph Sponsi B.M.V.; Missale Romanum ex decreto Sacrosancti Oecumenici Concilii Vaticani II Instauratum auctoritate Pauli PP. VI promulgatum, Ioannis Pauli PP. II cura recognitum, Editio typica tertia, Citta del Vaticano 2002, s. 433.
Czamara W., Główne idee adhortacji apostolskiej Jana Pawła II „Redemptoris custos”, „Ateneum Kapłańskie” 132(1999), z. 1, s. 6-12.
Czamara W., Główne idee adhortacji apostolskiej Jana Pawła II „Redemptoris custos”, „Collectanea Theologica” 69(1999), nr 1, s. 151-156.
Hadryś J., Święty Józef wzorem człowieka zatroskanego o życie w świetle „Redemptoris custos”, w: Bądźcie solidarni z życiem. W dziesiątą rocznicę przemówienia Jana Pawła II w Kaliszu w obronie życia, red. D. Bryl, J. Troska, Poznań 2007, s. 137-149.
Ioannes Chrysostomus, Commentarius in Matthaeum Evangelistam, PG 57, koll. 13-472; PG 58, koll. 471-794.
Irenaeus Lugdunensis, Adversus haereses, PG 7, koll. 447-1225.
Jan XXIII, Orędzie radiowe (1 maja 1960), AAS 52(1960), s. 398.
Jan Paweł II, Adhortacja apostolska Christifideles laici, (30 grudnia 1988), 34, AAS 81(1989), s. 456.
Jan Paweł II, Adhortacja apostolska Familiaris consortio, (22 listopada 1981), Libreria Editrice Vaticana 1981.
Jan Paweł II, Adhortacja apostolska Redemptoris custos, (15 sierpnia 1989), Libreria Editrice Vaticana 1990.
Jan Paweł II, Encyklika Laborem exercens, (19 września 1981), 9, AAS 73(1981), s. 599n.
Jan Paweł II, Przemówienia z 9 i 16 stycznia, 20 lutego 1980, Insegnamenti di Giovanni Paolo II, vol. III/I (1980), Citta del Vaticano 1981, s. 88-92, 148-152, 428-431.
Katechizm Kościoła Katolickiego, Poznań 1994.
Kolinko R. M., Św. Józef wzorem życia wewnętrznego i patronem na nasze czasy dla osób konsekrowanych na podstawie adhortacji apostolskiej Jana Pawła II „Redemptoris custos”, w: Święty Józef - Patron na nasze czasy. Akta X Międzynarodowego Kongresu Józefologicznego. Kalisz 27 września – 4 października 2009, Kalisz 2010, s. 705-712.
Kongregacja Obrzędów, Dekret Novis hisce temporibus, (13 listopada 1962), AAS 54(1962), s. 873.
Kongregacja Obrzędów, Dekret Quemadmodum Deus, (8 grudnia 1870): Pii IX P.M. Acta, cz. 1, t. 5, s. 282-283.
Leon XIII, Encyklika Quamquam pluries, (15 sierpnia 1889), Acta Sanctae Sedis IX(1890), s. 175-182.
Leon XIII, List apostolski Neminem fugit (14 czerwca 1892), Acta Sanctae Sedis 25(1892-1893) s. 8-10.
Leon XIII, Oratio ad Sanctum Josephum, dołączona do tekstu Encyklika Quamquam pluries, (15 sierpnia 1889): Leonis XIII P.M. Acta, IX(1890), s. 183.
Origenes, In Lucam, PG 13, koll. 1801-1910.
Paweł VI, Przemówienie (19 marca 1966): Insegnamenti di Paolo VI, vol. IV (1966), Citta del Vaticano 1967, s. 110.
Paweł VI, Przemówienie (19 marca 1969): Insegnamenti di Paolo VI, vol. VII (1969), Citta del Vaticano 1970, s. 1268-1269.
Paweł VI, Przemówienie do Ruchu „Equipes Notre -Dame”, (4 maja 1970), 7, AAS 62(1970), s. 431.
Pius IX, List apostolski Inclytum Patriarcham, (7 lipca 1871), Acta Sanctae Sedis 6(1871), s. 324-327.
Pius XII, Encyklika Haurietis aquas, (15 maja 1956), III, AAS 48(1956), s. 329-337.
Pius XII, Orędzie radiowe do uczestników szkół katolickich Stanów Zjednoczonych (19 lutego 1958), Acta Apostolicae Sedis 50(1958), s. 174.
Pius XII, Przemówienie (11 marca 1945), AAS 37(1945), s. 72.
Pius XII, Przemówienie (1 maja 1955), AAS 47(1955), s. 406.
Prefatio in „Sancta Maria de Nazareth”, Collectio Missarum de Beata Maria Virgine, Libreria Editrice Vaticana 1987, s. 32-33.
Prefatio in „Sollemniatate S. Joseph Sponsi B.M.V.; Missale Romanum ex decreto Sacrosancti Oecumenici Concilii Vaticani II Instauratum auctoritate Pauli PP. VI promulgatum, Ioannis Pauli PP. II cura recognitum, Editio typica tertia, Citta del Vaticano 2002, s. 433-434.
Prex Eucharistica I; Missale Romanum ex decreto Sacrosancti Oecumenici Concilii Vaticani II Instauratum auctoritate Pauli PP. VI promulgatum, Ioannis Pauli PP. II cura recognitum, Editio typica tertia, Citta del Vaticano 2002, s. 348.
Sobór Watykański II, Konstytucja dogmatyczna o Kościele Lumen gentium, w: Sobór Watykański II, Konstytucje, dekrety, deklaracje, Poznań 1967, s. 105-170.
Sobór Watykański II, Konstytucja dogmatyczna o Objawieniu Bożym Dei verbum, w: Sobór Watykański II, Konstytucje, dekrety, deklaracje, Poznań 1967, s. 350-362.
Stramare T., A vent’anni dalla „Redemptoris custos”, w: Święty Józef - Patron na nasze czasy. Akta X Międzynarodowego Kongresu Józefologicznego. Kalisz 27 września - 4 października 2009, Kalisz 2010, s. 37-50.
Stramare T., Die Theologie des Mysteriums - „Passwort” fur die Lekture von „Redemptoris custos”, w: Die Bedeutung des hl. Joseph in der Heilsgeschichte. Akten des IX. Internationalen Symposions uber den heiligen Joseph (25 September bis 2 Oktober 2005 Kevelaer/Deutschland), Frankfurt 2006, s. 243-256.
Stramare T., Ewangelia tajemnic ukrytego życia Jezusa (Mateusz i Łukasz 1-2), Poznań 2012.
Stramare T., San Giuseppe nel mistero di Dio, Casale Monferrato 1992.
Stramare T., Syn Józefa z Nazaretu, Kraków 1980.
Thomas de Aquino, Summa Theologiae, http://www.corpusthomisticum.org [dostęp: 10.10.2021].
Licencja
Prawa autorskie (c) 2021 Bogusław Kochaniewicz
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.