Abstract
The article addresses the question of how the figure of Christ was presented in the preaching of this fourteenth-century Dominican. The study not only offers an interpretation of the salvific events from the life of Jesus but also provides a characterization of the Christology developed by the Dominican preacher. Particular attention is given to his use of sources — the Bible, the Fathers of the Church, and the liturgy — as well as to his knowledge of the world in interpreting the data of Revelation. The image of Christ is examined from a homiletic perspective, in the context of the distinctive features of Peregrine’s preaching. The findings of the analysis contribute to our understanding of theology and the history of preaching in Poland at the turn of the thirteenth and fourteenth centuries.
References
Apokryfy Nowego Testamentu. Ewangelie apokryficzne, red. M. Starowieyski, t. 2, Kraków 2003.
Humbertus de Romanis, De eruditione praedicatorum, in: Humbertus de Romanis, Opera de vita regulari, ed. J.J. Berthier, vol. II, Romae 1889, pp. 373–484.
Iacopo da Varazze, Sermones quadragesimales, Edizioni del Galluzzo, Firenze 2005.
Jacopo da Varazze, Legenda aurea, Edizioni del Galluzzo, vol. I–II, Firenze 1998.
Peregrinus de Opole, Sermones de tempore et de sanctis, red. R. Tatarzyński, Warszawa 1997.
Peregryn z Opola, Kazania de tempore i de sanctis, red. J. Wolny, Kraków–Opole 2001.
Testi Mariani del secondo Millennio. Autori medievali dell’Occidente — secoli XI–XII, a cura di L. Gambero, vol. III, Roma 1996.
Christ among the Medieval Dominicans: Representations of Christ in the Texts and Images of the Order of Preachers, ed. by K. Emery, J. Wawrykow, Notre Dame, Indiana 1998.
Kaeppeli Th., Scriptores Ordinis Praedicatorum Medii Aevi, vol. III, Romae 1980.
Kielar P., Studia nad kulturą szkolną i intelektualną dominikanów prowincji polskiej w średniowieczu, in: Studia nad historią dominikanów w Polsce 1222–1972, red. J. Kłoczowski, t. 1, Warszawa 1975, pp. 271–515.
Kochaniewicz B., O źródłach dominikańskiego kaznodziejstwa XIII wieku na przykładzie kazań Jakuba z Voragine i Peregryna z Opola, in: Święty Jacek i dziedzictwo dominikańskie, red. E. Mateja, A. Pobóg-Lenartowicz, M. Rowińska-Szczepaniak, Opole 2008, pp. 91–114.
Long J., The Cosmic Christ: The Christology of Richard Fischacre, OP, in: Christ among the Medieval Dominicans: Representations of Christ in the Texts and Images of the Order of Preachers, ed. by K. Emery, J. Wawrykow, Notre Dame, Indiana 1998, pp. 332–343. DOI: https://doi.org/10.2307/jj.21995700.24
Maggioni G.P., Introduzione, in: Iacopo da Varazze, Sermones quadragesimales, Edizioni del Galluzzo, Firenze 2005, pp. XI–LI.
Mahoney E.P., Albert the Great on Christ and Hierarchy, in: Christ among the Medieval Dominicans: Representations of Christ in the Texts and Images of the Order of Preachers, ed. by K. Emery, J. Wawrykow, Notre Dame, Indiana 1998, pp. 364–392. DOI: https://doi.org/10.2307/jj.21995700.26
Martin H., Pérégrin d’Opole (vers 1260 – vers 1330). Un prédicateur dominicain à l’apogée de la chrétienté médiévale, Rennes 2008. DOI: https://doi.org/10.4000/books.pur.3299
Newhauser R., Jesus as the First Dominican? Reflections on a Sub-theme in the Exemplary Literature of Some Thirteenth-Century Preachers, in: Christ among the Medieval Dominicans: Representations of Christ in the Texts and Images of the Order of Preachers, ed. by K. Emery, J. Wawrykow, Notre Dame, Indiana 1998, pp. 238–255. DOI: https://doi.org/10.2307/jj.21995700.18
Paulmier-Foucart M., Nadeau A., The History of Christ in Vincent of Beauvais’ ‘Speculum historiale’, in: Christ among the Medieval Dominicans: Representations of Christ in the Texts and Images of the Order of Preachers, ed. by K. Emery, J. Wawrykow, Notre Dame, Indiana 1998, pp. 113–126. DOI: https://doi.org/10.2307/jj.21995700.11
Pawliński S., Średniowieczne kazania hagiograficzne na przykładzie kazań de sanctis Peregryna z Opola, in: Święty Jacek i dziedzictwo dominikańskie, red. E. Mateja, A. Pobóg-Lenartowicz, M. Rowińska-Szczepaniak, Opole 2008, pp. 125–137.
Pobóg-Lenartowicz A., Recepcja kazań Peregryna z Opola w klasztorach śląskich w świetle zachowanych zbiorów bibliotecznych, in: Święty Jacek i dziedzictwo dominikańskie, red. E. Mateja, A. Pobóg-Lenartowicz, M. Rowińska-Szczepaniak, Opole 2008, pp. 115–123.
Podsiad A., Wstęp edytorski, in: Peregrinus de Opole, Sermones de tempore et de sanctis, Warszawa 1997, pp. VII–XXXVII.
Schneyer J.B., Repertorium der lateinischen Sermones des Mittelalters fur die Zeit von 1150–1350. Beiträge zur Geschichte der Philosophie und Theologie des Mittelalters, Bd. XLIII, fasc. 4, Münster 1974, pp. 548–574 (de tempore — nn. 1–105, pp. 548–556; de sanctis — nn. 106–308, pp. 557–572).
Suso H., Księga Mądrości Przedwiecznej, tłum. W. Szymona, Poznań 1983.
Tugwell S., Christ as Model of Sanctity in Humbert of Romans, in: Christ among the Medieval Dominicans: Representations of Christ in the Texts and Images of the Order of Preachers, ed. by K. Emery, J. Wawrykow, Notre Dame, Indiana 1998, pp. 92–99. DOI: https://doi.org/10.2307/jj.21995700.9
Wawrykow J., Wisdom in the Christology of Thomas Aquinas, in: Christ among the Medieval Dominicans: Representations of Christ in the Texts and Images of the Order of Preachers, ed. by K. Emery, J. Wawrykow, Notre Dame, Indiana 1998, pp. 175–196. DOI: https://doi.org/10.2307/jj.21995700.15
Wolny J., Exempla z kazań niedzielnych Peregryna z Opola, in: Kultura elitarna a kultura masowa w Polsce późnego Średniowiecza, red. B. Geremek, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk 1978, pp. 243–282.
Wolny J., Łaciński zbiór kazań Peregryna z Opola i ich związek z tzw. Kazaniami gnieźnieńskimi, in: Średniowiecze. Studia o kulturze, red. J. Lewański, t. 1, Warszawa 1961, pp. 171–238.
Wolny J., Uwagi o kaznodziejstwie dominikańskim w Polsce średniowiecznej, in: Studia nad historią dominikanów w Polsce, red. J. Kłoczowski, t. 1, Warszawa 1975, pp. 543–552.
Zagożdżon J., Symbolika roślin w kazaniach Peregryna z Opola, in: Święty Jacek i dziedzictwo dominikańskie, red. E. Mateja, A. Pobóg-Lenartowicz, M. Rowińska-Szczepaniak, Opole 2008, pp. 139–151.
License
Copyright (c) 2025 Bogusław Kochaniewicz
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.