Unsuccessful Attempts at the Incorporation of Cities in the District Duchy of Greater Poland in the 13th Century
PDF

Keywords

city location
incorporation
Greater Poland
Middle Ages

How to Cite

Górczak, Z. (2023). Unsuccessful Attempts at the Incorporation of Cities in the District Duchy of Greater Poland in the 13th Century. Studia Historiae Oeconomicae, 41(1), 1–28. https://doi.org/10.14746/sho.2023.41.1.001

Number of views: 131


Number of downloads: 126

Abstract

In the second half of the 13th century, the process of incorporation or institution of cities (a.k.a. the process of granting municipal rights) under German law began in Greater Poland. By 1314, i.e. until the end of the existence of a separate district duchy of Greater Poland, 51 successful city incorporations were carried out in its area, by princes and clerical as well as secular feudal lords At the same time, there were also 8 unsuccessful incorporation initiatives (14%). An unsuccessful settlement is a settlement that did not lead to the creation of a town or a settlement that had to be repeated after some time, especially with the consent of another ruler or another settlement owner. The article discusses these failed ventures while attempting to analyse the specific reasons for the failures. The following factors or their combinations can be pointed out: periodic unrest and political instability in the region, limiting the circle of potential settlers only to newcomers from abroad (with the exclusion of the locals), unclear legal and ownership status of the settlement being incorporated, competition from a nearby, stronger center, lack of sufficient support from the feudal owner (especially in the case of clerical and private feudals). At this early stage in the development of urban life, it is also possible to see a clear advantage of monarchical incorporations, which usually had a greater chance of success and further successful development. A similar distribution of unsuccessful and successful granting of municipal rights to towns (15%) has been noted by the literature in medieval Silesia.

https://doi.org/10.14746/sho.2023.41.1.001
PDF

References

KDW – Kodeks dyplomatyczny Wielkopolski (1877–1881) Zakrzewski, I. (ed), Vol. I–IV. Poznań: Biblioteka Kórnicka.

Likowski, H. (1923) Klasztor cysterek w Ołoboku (typescript of doctoral thesis). Poznań: Archiwum UAM w Poznaniu. Wydział Filologiczno-Historyczny, sign. 153/80.

Bielińska, M. (1967) Kancelarie i dokumenty wielkopolskie XIII wieku. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk.

Bogucka, M., Samsonowicz, H. (1986) Dzieje miast i mieszczaństwa w Polsce przedrozbiorowej. Warszawa: Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo.

Drobek, W. (1999) Rola miast zdegradowanych w sieci osadniczej Śląska. Opole: Instytut Śląski.

Gawlas, S. (2005) ‘Przełom lokacyjny w dziejach miast środkowoeuropejskich’, in Kurnatowska, Z., Jurek, T. (eds) Civitas posnaniensis. Studia z dziejów średniowiecznego Poznania. Poznań: Wydawnictwo Polskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, pp. 133–162.

Górczak, Z. (2002) Najstarsze lokacje miejskie w Wielkopolsce (do 1314 r.). Poznań: Wydawnictwo Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu.

Górczak, Z. (2007) ‘Lokacja miejska Pyzdr na tle początków miast wielkopolskich‘, in Czerniak, R.M. (ed.) Civitas Pyzdry.750 lat lokacji miasta. Pyzdry: Muzeum Regionalne w Pyzdrach, pp. 13–37.

Grabarczyk, T., Nowak, T. (2018) ‘Danków i okolice do XVI wieku’, in Grabarczyk, T., Kobus, A. (eds.) Osiem wieków Dankowa nad Liswartą. Lipie: Gmina Lipie, pp. 23–43.

Grygiel, R., Jurek, T. (1999) Zduny. Późnośredniowieczne i nowożytne rezydencje właścicieli miasta. Łódź: Wydawnictwo Fundacji Badań Archeologicznych im. Profesora Konrada Jażdżewskiego, Muzeum Archeologiczne i Etnograficzne w Łodzi.

Kiryk, F. (1981) ‘Lokacje miejskie nieudane, translacje miast i miasta zanikłe w Małopolsce do połowy XVII stulecia’, Kwartalnik Historii Kultury Materialnej, 29, pp. 373–383.

Kiryk, F. (2013) Miasta małopolskie w średniowieczu i czasach nowożytnych. Kraków: Wydawnictwo AVALON.

Kryg, G. (1993) Zduny. Od pradziejów do upadku Rzeczypospolitej. Poznań: Wydawnictwo WiS.

Krzysztofik, R. (2007) Lokacje miejskie na obszarze Polski. Dokumentacja geograficzno-historyczna. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.

Krzyżanowski, S. (1890) Dyplomy i kancelaryja Przemysła II. Studyjum z dyplomatyki polskiej XIII wieku. Kraków: Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Kucharski, G. (2002) ‘Klasztor cysterek w Łubienicach nad Prosną’, Nasza Przeszłość, 97, pp. 65–87. DOI: https://doi.org/10.52204/np.2002.97.65-87

Kuhn, W. (1968) Die deutschrechtlichen Städte in Schlesien und Polen in der ersten Hälfe des 13. Jahrhunderte. Marburg an der Lahn: J.G. Herder-Institut.

Lange, O. (1925) Lokacja miast Wielkopolski właściwej na prawie niemieckim w wiekach średnich. Lwów: Red. Pamiętnika Historyczno-Prawnego.

Lenczowski, F. (1965) Ze studiów nad problemami miast śląskich do końca XIV wieku. Opole: Instytut Śląski.

Likowski, H. (1922) Miasto książęce Śródka. Kartka z dziejów Poznania w latach 1231–1253. Poznań: Drukarnia „Dziennika Poznańskiego”.

Łowmiański, H. (1985) Początki Polski. Vol. VI. Part 2: Polityczne i społeczne procesy kształtowania się narodu od początku. Warszawa: PWN.

Młynarska-Kaletynowa, M. (1973) Pierwsze lokacje miast w dorzeczu Orli w XIII w. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk.

Młyńska, M. (1960) ‘Proces lokacji Kalisza w XIII w. i pierwszej połowie XIV wieku’, in Gieysztor, A., Dąbrowski, K. (eds.) Osiemnaście wieków Kalisza. Studia i materiały do dziejów Kalisza i regiony kaliskiego. Vol. I. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, pp. 122–123.

Münch, H. (1946) Geneza rozplanowania miast wielkopolskich XIII i XIV wieku. Kraków: Polska Akademia Umiejętności.

Rogalski, B. (1988) Kształtowanie się form przestrzennych sieci osadniczej Wielkopolski średniowiecznej. Poznań: Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej.

Sikora, F. (1968) Dokumenty i kancelaria Przemysła I oraz Bolesława Pobożnego 1239–1279 na tle współczesnej dyplomatyki wielkopolskiej. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk.

Wędzki, A. (1960) ‘Zarys dziejów Słupcy i powiatu słupeckiego’, in Jasiewicz, Z. [et al.] Dzieje ziemi słupeckiej. Słupca–Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, pp. 55–145.

Wędzki, A. (1966) ‘Rozwój osadnictwa i podziały terytorialne ziemi lądzkiej do końca XIV wieku’, Slavia Antiqua, 12, pp. 1–141.

Wędzki, A. (2007) ‘Rozwój sieci miejskiej na Pałukach w średniowieczu’, in Wędzki, A. (ed.) Przechadzki po Wielkopolsce. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, pp. 133–143. First publication: (1992), Żnińskie Zeszyty Historyczne, 5 pp. 10–22.

Wiesiołowski, J. (1981) ‘Sieć miejska w Wielkopolsce w XII–XVI wieku. Przestrzeń i społeczeństwo’, Kwartalnik Historii Kultury Materialnej, 29, pp. 385–399.

Zientara, B. (1997) Henryk Brodaty i jego czasy. Warszawa: Wydawnictwo „Trio”.