Keywords
social history
shortages
pathology
everyday life
How to Cite
Number of views: 86
Number of downloads: 83
Abstract
The article attempts to determine the usefulness of the concept of resourcefulness for research in the field of social history of the People’s Republic of Poland. On the basis of examples concerning problems with provisions, housing, professional work and retirement benefits, an analysis of specific issues was made, where this resourcefulness manifested itself particularly intensively. The research shows that in many cases it was pathological. It meant a strategy of behavior consisting in achieving the assumed goals by individuals or various groups of people using means that are in conflict with the norms, rules, procedures accepted as appropriate in a given political and socio-economic order.
References
AAN, CZPM – Archiwum Akt Nowych, Centralny Zarząd Przemysłu Mięsnego, sign. 2/43.
AAN, CZSBM – Archiwum Akt Nowych, Centralny Związek Spółdzielni Budownictwa Mieszkaniowego, sign. 5352.
AAN, KBUiA – Archiwum Akt Nowych, Komitet Budownictwa, Urbanistyki i Architektury, sign. 3/9.
AAN, KC PZPR – Archiwum Akt Nowych, Komitet Centralny Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, mikr. 2929; sign. LXIX/315; mikr. 3148.
AAN, NIK II – Archiwum Akt Nowych, Najwyższa Izba Kontroli II, sign. 46/130, 33/286.
AAN, ZOR, – Archiwum Akt Nowych, Centralny Zarząd Budowy Miast i Osiedli „ZOR”, sign. 1/11.
AZNIK – Archiwum Zakładowe Najwyższej Izby Kontroli, sign.1629/48, 1619/11, 115/24.
CZSBM 1986, No 12, item 45 – Informacje i Komunikaty CZSBM 1986, nr 12, poz. 45, Uchwała nr 9 Rady Centralnego Związku Spółdzielni Budownictwa Mieszkaniowego z 29 października 1986 r. zmieniająca uchwałę w sprawie zasad przyjmowania członków, przydziału i zamiany mieszkań w spółdzielniach mieszkaniowych.
Balcerowicz, E. (1990) Przetarg planistyczny. Mechanizm i skutki społeczno-gospodarcze. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne.
Bałtowski, M. (2009) Gospodarka socjalistyczna w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Cegielski, J. (1963) Dzikie budownictwo w Warszawie (w świetle dokumentów walki z samowolą budowlaną). Warszawa: Arkady.
Chumiński, J. (2010a) ‘Mentalne bariery rozwoju gospodarczego PRL (na przykładzie pracowników przemysłu)’, in Chumiński, J. (ed.) Modernizacja czy pozorna modernizacja. Społeczno-ekonomiczny bilans PRL. Wrocław: Gajt Wydawnictwo, pp. 92–231.
Chumiński, J. (2010b) ‘Strukturalne uwarunkowania nieefektywności gospodarki socjalistycznej’, in Chumiński, J. (ed.) Modernizacja czy pozorna modernizacja. Społeczno-ekonomiczny bilans PRL. Wrocław: Gajt Wydawnictwo, pp. 16–91.
Dąbrowski, J.M. (1989) ‘Zarys modelu dostosowań w tradycyjnej gospodarce centralnie kierowanej’, Ekonomista, 4, pp. 601–625.
Dudek, A. (ed.) (2003) Stan wojenny w Polsce 1981–1983. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej.
Frąckowiak, W. (1992) Strategie przedsiębiorstwa w gospodarce nadmiaru i niedoboru. Poznań: Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej.
Fuszara, M. (2004) ‘Patologia systemu reglamentacji’, in Kurczewski, J. (ed.) Umowa o kartki. Warszawa: Wydawnictwo TRIO, pp. 169–193.
Gliński, P. (1988) ‘Ekonomiczne aspekty życia codziennego’, in Siciński, A. (ed.) Style życia w miastach polskich. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, pp. 274–314.
Gorczyca, M. (1992) Regionalne zróżnicowanie warunków mieszkaniowych w Polsce w latach 1950–1988. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny.
Jarosz, D. (1998) Polityka władz komunistycznych w Polsce w latach 1948–1956 a chłopi. Warszawa: Wydawnictwo DiG.
Jarosz, D. (2010) Mieszkanie się należy… Studium z peerelowskich praktyk społecznych. Warszawa: Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR.
Jarosz, D. (2013) ‘Mały indywidualizm Polaków w gospodarce centralnie planowanej’, in Jachowicz, P. (ed.) W poszukiwaniu modelu gospodarki centralnie kierowanej. Warszawa: Wydawnictwo SGH, pp. 185–198.
Jarosz, D. (2022) Ludzie „trzeciego wieku” i ich warunki życiowe w Polsce w latach 1944–1989 – główne problemy (analiza historyczna). Warszawa: Instytut Historii PAN.
Jarosz, D. and Pasztor, M. (2004) Afera mięsna. Fakty i konteksty. Toruń: Centrum Edukacji Europejskiej.
Jarosz, D. and Pasztor, M. (2005) ‘Z badań nad stosunkiem władz Polski Ludowej do niedoborów mięsa’, Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych, 65, pp. 229–268.
Jarosz, D. and Pasztor, M. (2007) ‘An Attempt at a History of Meat in People’s Poland’, Acta Poloniae Historica, 95, pp. 139–187.
Kochanowski, J. (2010) Tylnymi drzwiami. „Czarny rynek” w Polsce 1944–1989. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, Wydawnictwo Instytut Historycznego UW.
Kornai, J. (1985) Niedobór w gospodarce. Grzelońska, U., Wiankowska, Z. (transl.). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne.
Kotlarska-Michalska, A. (2016) ‘Zaradność – wielość znaczeń i kontekstów społecznych’, in Kotlarska-Michalska, A. and Nosal P. (eds) Zaradność społeczna. Współczesne przejawy i ograniczenia. Poznań: Wydawnictwo Nauk Społecznych i Humanistycznych, pp. 21–36.
Kotlarska-Michalska, A. (2019) ‘Jednostkowe i społeczne determinanty zaradności’, in Kotlarska-Michalska, A. and Nosal, P. (eds) Między jednostką a systemem. Zaradność społeczna w nowych ujęciach. Poznań: Wydawnictwo Nauk Społecznych i Humanistycznych, pp. 19–37.
Kotlarska-Michalska, A. and Nosal, P. (eds) (2016) Zaradność społeczna. Współczesne przejawy i ograniczenia. Poznań: Wydawnictwo Nauk Społecznych i Humanistycznych.
Kotlarska-Michalska, A. and Nosal, P. (eds) (2019) Między jednostką a systemem. Zaradność społeczna w nowych ujęciach. Poznań: Wydawnictwo Nauk Społecznych i Humanistycznych.
Kulesza, H. (1984) ‘Ogólna charakterystyka sytuacji i potrzeb mieszkaniowych w Polsce’, in Położenie klasy robotniczej w Polsce. Vol. 2: Wójcik, P. (ed.) Kwestia mieszkaniowa. Warszawa: Akademia Nauk Społecznych, pp. 7–37.
Kulesza, H. (1989) Wydatki ludności na mieszkanie. Warszawa: Zakład Wydawnictw Instytutu Gospodarki Przestrzennej i Komunalnej.
Malicka, W. (1969) Motywy podjęcia budowy oraz preferencje mieszkaniowe budujących domy jednorodzinne. Cz. I: Korzystający z pomocy kredytowej państwa. Warszawa: Instytut Gospodarki Mieszkaniowej.
Miernik, G. (2019) ‘„Socjalistyczny zakład pracy” w listach do władz z pierwszej połowy lat siedemdziesiątych’, Polska 1944/45–1989. Studia i Materiały, 17, pp. 195–234. DOI: https://doi.org/10.12775/Polska.2019.06
Milic-Czerniak, R. (1989) ‘Adaptacja konsumentów do warunków kryzysu ekonomiczno-społecznego w pierwszej połowie lat osiemdziesiątych’, in Beskid, L. (ed.) Warunki i sposób życia – zachowania przystosowawcze w kryzysie. Warszawa: Polska Akademia Nauk, Instytut Filozofii i Socjologii, pp. 93–155.
Najwyższa Izba Kontroli. Inspekcja Robotniczo-Chłopska, Informacja o wynikach społecznej oceny zasadności przydziałów mieszkań w 1985 r. (1985) Warszawa: Wydawnictwo Najwyższej Izby Kontroli.
Narojek, W. (1986) Perspektywy pluralizmu w upaństwowionym społeczeństwie. Londyn: Aneks.
Narojek, W. (1991) Socjalistyczne „welfare state”. Studium z psychologii społecznej Polski Ludowej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Ochendowski, E. (1980) Prawo mieszkaniowe i polityka mieszkaniowa. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu im. Mikołaja Kopernika.
Paczyńska, I. (1994) Gospodarka mieszkaniowa a polityka państwa w warunkach przekształceń ustrojowych w Polsce w latach 1945–1950 na przykładzie Krakowa. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Podgórecki, A. and Kojder, A. (1972) Ewolucja świadomości prawnej i postaw moralnych społeczeństwa polskiego. Warszawa: Wydawnictwa Radia i Telewizji.
Skierska, J. (2019) ‘Obywatele wobec trudności życia codziennego. Wybrane przykłady zaradności jednostek w latach 1945–1950 w Zielonej Górze’, in Kotlarska-Michalska, A. and Nosal, P. (eds) Między jednostką a systemem. Zaradność społeczna w nowych ujęciach. Poznań: Wydawnictwo Nauk Społecznych i Humanistycznych, pp. 87–96.
Tymiński, M. (2001) PZPR i przedsiębiorstwo. Nadzór partyjny nad zakładami przemysłowymi 1956–1970. Warszawa: TRIO.
Tymowski, A. (1973) Minimum socjalne. Metodyka i próba określenia. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
‘Zaradność społeczna’ (1990) in Kwaśniewski, J., Sobiech, R. and Zamecka J. (eds) Z badań nad społecznymi inicjatywami w dziedzinie rozwiązywania problemów Polski lat osiemdziesiątych. Wrocław–Warszawa–Kraków: Ossolineum, pp. 7–8.
License
Copyright (c) 2023 Dariusz Jarosz
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.