Abstrakt
It is only natural that the rapid secularization of the Czech society has become an object of interest of political scientists, religious and cultural scientists and sociologists. The secularization is sometimes considered a result of dissolution of the traditional models treated as incontrovertible identity based on belief in the existence of the highest instance. It is regarded a donor and guarantee of absolute rights (ontological and ethical) determining the ways in which the anthroposphere operates. This situation often raises concern; on the one hand, it is related to ideological pluralism increasingly hindering the axiological agreement between all members of the society and, on the other hand, it initiates a discussion about the necessity of searching and confirming new identity patterns. Františka Jirousová’s novel Vyhnanci (The Exiles) presents the spiritual indecisions of young people and as such it could be acknowledged as a literary manifesto of this concern. The prestigious Jiří Orten prize awarded to the novel shows that religious and metaphysical questions are still important issues which do not cease to affect the postmodern world.
Bibliografia
Barska J., Kilka arii o zdradzie: muzyczny intertekst w Syrenach Jamesa Joyce’a, [w:] Transpozycje. Muzyka w nowoczesnej literaturze europejskiej, red. A. Hejmej, T. Górny, Kraków 2016, s. 105–117.
Bielik-Robson A., Deus otiosus: ślad, widmo, karzeł, [w:] Deus Otiosus. Nowoczesność w perspektywie postsekularnej, red. A. Bielik-Robson, M. A. Sosnowski, Warszawa 2013, s. 5–37.
Bielik-Robson A., Inna nowoczesność. Pytania o współczesną formułę duchowości, Kraków 2000.
Bielik-Robson A., „Na pustyni”. Kryptoteologie późnej nowoczesności, Kraków 2008.
Fiala P., Laboratoř sekularizace. Náboženství a politika v ne-náboženské společnosti: český případ, Brno 2007.
Garbol T., Bogowie stali się chorobami?, [w:] Literatura a religia – wyzwania postsekularności, red. T. Garbol, Lublin 2017, s. 5–15.
Januszkiewicz M., Antybohater: kategoria modernistycznej literatury i antropologii literatury, [w:] Dwudziestowieczność, red. M. Dąbrowski, T. Wójcik, Warszawa 2004, s. 299–310.
Januszkiewicz M., Horyzonty nihilizmu. Gombrowicz, Borowski, Różewicz, Poznań 2009.
Jirousová F., Vyhnanci, Praha 2010.
Kołakowski L., Jeśli Boga nie ma… O Bogu, Diable, Grzechu i innych zmartwieniach tzw. filozofii religii, Londyn 1987.
Lubaszewska A., Poetyka doświadczenia duchowego. W stronę antropologii form literackich, Kraków 2009.
Maślanka T., Kontrkultura jako zmiana paradygmatu, [w:] Kultury kontestacji. Dziedzictwo kontr-kultury i nowe ruchy społecznego sprzeciwu, red. T. Maślanka, R. Wiśniewski, Warszawa 2015, s. 17–25.
McClure J.A., Półwiary. Literatura postsekularna w czasach Pynchona i Morrison, przeł. T. Umerle, Kraków 2016.
Pająk A., Czesi są narodem katolickim (próba przezwyciężenia stereotypu), [w:] Stereotype in interkultureller Wahrnenhmung/Stereotypy w postrzeganiu interkulturowym/Stereotypy z interkulturního hlediska, red. A. Kowalczyk, J. Pacholski, Nysa 2005, s. 138–161.
Pająk A., Kolumna, której nie ma…, „Strony. Opolskie Pismo Społeczno-kulturalne” 2010, nr 2, s. 166–167.
Putna M.C., My poslední křesťané, Praha 1994.
Rosner K., Narracja, tożsamość, czas, Kraków 2003.
Szczygieł M., Zrób sobie raj, Wołowiec 2010.
Taylor Ch., Źródła podmiotowości. Narodziny tożsamości nowoczesnej, przeł. M. Gruszczyński, A. Rostkowska i in., Warszawa 2001.
Tischner Ł., Myślenie religijne Charlesa Taylora, [w:] Literatura a religia – wyzwania postsekularności, red. T. Garbol, Lublin 2017, s. 111–122.
Umerle T., Posłowie. Literacki postsekularyzm Johna McClure’a, [w:] J.A. McClure, Półwiary. Półwiary. Literatura postsekularna w czasach Pynchona i Morrison, przeł. T. Umerle, Kraków 2016, s. 277–289.
Vattimo G., Ślad Śladu, przeł. E. Łukaszyk, [w:] Religia. Seminarium na Capri prowadzone przez Jacquesa Derridę i Gianniego Vattimo, w którym udział wzięli Maurizio Ferraris, Hans Georg Gadamer, Aldo Gargani, Eugenio Trías i Vincenzio Vitello, przeł. M. Kowalska, E. Łukaszyk, P. Mrówczyński, R. Reszke, J. Wojcieszak, Warszawa 1999, s. 99–116.
Walas T., Ku otchłani (dekadentyzm w literaturze polskiej 1890–1905), Kraków 1986.
Warchala M., Postsekularność nowoczesna, nowoczesność postsekularna, [w:] Literatura a religia – wyzwania postsekularności, red. T. Garbol, Lublin 2017, s. 67–89.
http://www.cenajirihoortena.cz/tiskove-zpravy/vitez-2011-tz.pdf (14.10.2017).