Czy istnieje norma językowa? Między snobizmem i modą a potrzebami języka
PDF

Słowa kluczowe

language standard
language fashion
codification of the norm
standardisation of language

Jak cytować

Szczyszek, M. (2023). Czy istnieje norma językowa? Między snobizmem i modą a potrzebami języka. Slavia Occidentalis, (80/1), 159–167. https://doi.org/10.14746/so.2023.80.15

Abstrakt

In this article, I engage in a discussion of the approaches of the normativists postulating the absence of a linguistic norm and assuming the identification of the norm with usus. I have made an attempt to prove the existence of the norm as a level of internal organisation of language, based on linguistic and mathematical-computational considerations. I accept the need for separate models of language: linguistic and mathematical, which serve different purposes and have different properties. I ponder the dual nature of language manifested by its finite infinity, assuming that only the usus is infinite. I postulate the adoption of a theory (formulated by K. Kłosińska) assuming the existence of an invariant norm together with ‘allonorms’. I also propose the introduction of the probabilistic Gaussian model into the codification procedures of the linguistic norm as a method objectifying the procedure and removing the (qualitative and quantitative) arbitrariness of codifiers.

https://doi.org/10.14746/so.2023.80.15
PDF

Bibliografia

Bąba S., 1981, Z zagadnień współczesnej normy językowej, „Studia Polonistyczne” IX, s. 27-36.

Buttler D., 1985, Zróżnicowanie współczesnej normy językowej, „Prasa Techniczna” 3, s. 18-27.

Buttler D., Kurkowska H., Satkiewicz H., 1971, Kultura języka polskiego. Zagadnienia poprawności gramatycznej, Warszawa.

Coșeriu E., 1952, Sistema, norma y habla, Universidad de la República, Facultad de Humanidades y Ciencias, Montevideo.

Durkheim É., 2000, Zasady metody socjologicznej, przeł. J. Szacki, Warszawa.

Graliński F., 2019, Against the Arrow of Time. Theory and Practice of Mining Massive Corpora of Polish Historical Texts for Linguistic and Historical Research, Poznań.

Hawking S., 2015, Krótka historia czasu: od wielkiego wybuchu do czarnych dziur, przekład P. Amsterdamski, Poznań.

Heller M., 1988, Teoretyczne podstawy kosmologii. Wprowadzenie do globalnej struktury czasoprzestrzeni, Warszawa.

Kłosińska K., 2017, Istnienie i kształt normy językowej po przełomie cyfrowym, „Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego” 73, s. 81-90.

Kuratowski K., 1955, Wstęp do teorii mnogości i topologii, Warszawa.

Liberek J., 2021, Norma językowa jako fakt społeczny fundowany na uzusie. Uwagi w kontekście „Słownika właściwych użyć języka”, „Język Polski” 101, nr 2, s. 34-48. DOI: https://doi.org/10.31286/JP.101.2.3

Markowski A., 1999: Norma językowa, w: Nowy słownik poprawnej polszczyzny PWN, red. A. Markowski, Warszawa, s. 1701-1704.

Markowski A., 2001, Ewolucja normy w polszczyźnie XX wieku, w: Polszczyzna XX wieku. Ewolucja i perspektywy rozwoju, red. S. Dubisz i S. Gajda, Warszawa, s. 65-71.

Markowski A., 2013, Funkcja stabilizacyjna najważniejszą funkcją działań kulturalnojęzykowych, „Język Polski” 5, s. 330-332. DOI: https://doi.org/10.31286/JP.93.5.4

Markowski A., 2017, Polityka językowa a kultura języka, „Poradnik Językowy” 2, s. 25-33.

Markowski A., 2018, Norma językowa w polskich pracach normatywnych w pierwszej połowie XX wieku, „Poradnik Językowy” 8, s. 93-104.

Markowski A., 2018: Kultura języka polskiego. Teoria. Zagadnienia leksykalne, wyd. II, Warszawa.

Murawski R., 2014, Nieskończoność w matematyce. Zmagania z potrzebnym, acz kłopotliwym pojęciem, „Zagadnienia Filozoficzne w Nauce” (LV), s. 8-9.

Saussure F. de, 2004, Szkice z językoznawstwa ogólnego, oprac. S. Bouquet, R. Engler przy współpr. A. Weil, przeł., wstęp i red. nauk. M. Danielewiczowa, Warszawa.

Wronkowska S., Zieliński M., 2004, Komentarz do zasad techniki prawodawczej z dnia 20 czerwca 2002 r., Warszawa.

Wróbel H., 2001, Gramatyka języka polskiego: podręcznik akademicki, Kraków.

Zieliński M., 1972, Interpretacja jako proces dekodowania tekstu prawnego, Poznań.

Zieliński M., 2008, Wykładnia prawa. Zasady, reguły, wskazówki, wydanie IV uzupełnione, Warszawa.