Abstrakt
A material basis for the study is the first Polish language edition of Księgi o gospodarstwie by Piotr Krescentyn from 1549 (Cracow, Helena Unglerowa). The study led to the formulation of the following conclusions: 1) the variancy biał- // białł- is most likely of Great Polish origin; 2) the variancy miestce // miesce confirmed in the prints from the 16th century has a graphical character motivated by technical factors (typesetting); 3) the distribution of the analysed phonetic variants in Księgi… is not equal; 4) the supreme degree of normalization of the studied variancies has been confirmed in the combinations R–Cc; 5) variant conditions, non-normalized, appeared in the parts: Cresc293–384 and CrescDd–[0]C; 6) a greater part of the textual space of the historical text–from the combination A to the combination Cc– reveals Great Polish features; the remaining part–the combination Dd–Ii and the initial chapters–reveal evident Little Polish features.Bibliografia
Bajerowa I., 1980, Zmiany fleksji zaimków w XIX-wiecznej polszczyźnie ogólnej (normalizacja i przekształcenia normy), „Język Polski” 60.
Bargieł M., 1958, Rozwój fonologiczny języka polskiego, Warszawa.
Bargieł M., 1963, Rozwój prapolskich grup spółgłoskowych *-(s)t’c-, *(z)d’c-, „Rozprawy Komisji Językowej Łódzkiego Towarzystwa Naukowego” 9.
Bargieł M., 1969, Cechy dialektyczne polskich zabytków rękopiśmiennych pierwszej połowy XVI wieku, Wrocław.
Bąk S., 1961, Wstęp, [w:] A. Trzecieski, Pisma polskie, BPP seria P nr 9, cz. 1, Wrocław.
Bibliografia literatury staropolskiej „Nowy Korbut”. T. 2. Piśmiennictwo staropolskie, 1964, red. K. Budzyk, Warszawa.
Cygal-Krupowa Z., 1979, Szesnastowieczne edycje „Dictionarii Ioannis Murmellii variarum
rerum…”. Część I. Uwagi ogólne. Ortografia, fonetyka, cechy dialektyczne, Warszawa.
Dejna K., 1993, Dialekty polskie, Wrocław. Drukarze dawnej Polski. Od XV do XVIII wieku, t. 1: Małopolska, cz. 1: Wiek XV–XVI, 1983, red. A. Kawecka-Gryczowa, Wrocław.
Hrabec S., Pepłowski F., 1963, Wiadomości o autorach i dziełach cytowanych w Słowniku Lindego, Warszawa.
Karplukówna M., 1971, Regionalizmy w języku Andrzeja Cervusa z Tucholi, Wrocław.
Klemensiewicz Z., 1999, Historia języka polskiego, Warszawa.
Klimek Z., 1978, Język polski w rozmówkach polsko-niemieckich „Książeczek polskich” z r. 1539, Wrocław.
Koneczna H., 1965, Charakterystyka fonetyczna języka polskiego, Warszawa.
Książek-Bryłowa W., 1986, Uwarunkowania społeczne normy językowej w XVI wieku, „Rozprawy Komisji Językowej Łódzkiego Towarzystwa Naukowego” 32.
Kuraszkiewicz W., 1966, Uwagi o statystyce w Słowniku, w: Słownik polszczyzny XVI wieku, pod red. M.R. Mayenowej i in., t. 1: A – Bany, Wrocław.
Kuraszkiewicz W., 1986, Pochodzenie polskiego języka literackiego w świetle wyników dialektologii historycznej, w: W. Kuraszkiewicz, Polski język literacki. Studia nad historią i strukturą, Warszawa.
Kuraszkiewicz W., 1986, Uwagi o języku Rozmyślań dominikańskich, w: W. Kuraszkiewicz,
Polski język literacki. Studia nad historią i strukturą, Warszawa.
Kurzowa Z., 2006, Język polski Wileńszczyzny i kresów północno-wschodnich XVI–XX w., Kraków.
Lisowski T., 1999, Polszczyzna początku XVI wieku. Problemy wariantywności i normalizacji fonetyki i fleksji, Poznań.
Lisowski T., 2001, Grafia druków polskich z lat 1521–1522. Problemy wariantywności i normalizacji, Poznań.
Luto-Kamińska A., 2 010, Polska wersja przekładowa Ex P. Terentii comediis Latinissimae colloquiorum formulae… Mateusza z Kęt. Studium języka autora na tle polszczyzny XVI wieku, Warszawa.
Łoś J., 1922, Gramatyka polska. Cz. I: Głosownia historyczna, Lwów.
Migdał J., 1991, Glaberowskie korektywy gramatyczne w „Żołtarzu” Walentego Wróbla, „Studia Polonistyczne” 16/17.
Migdał J., 1999O języku Andrzeja Glabera z Kobylina. Studium normalizacji polszczyzny wczesnorenesansowej, Poznań.
Osiewicz M., 2007, Wariantywność leksemów w zakresie nieseryjnych zmian fonetycznych w listach
polskich z pierwszej połowy XVI wieku, Poznań.
Osiewicz M., 2010, Wariantywność w zakresie realizacji grup spółgłoskowych w listach polskich z pierwszej połowy XVI wieku (kontynuanty połączeń *sŕ, *zŕ, *žŕ, *-(s)tьc-, *-(z)dьc- oraz grupy (-)vš-, -dl-), „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” 16 (36).
Osiewicz M ., 2 012, Analiza kwantytatywno-porównawcza słownictwa Ksiąg o gospodarstwie Piotra Krescentyna (1549), „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza”, 19 (39), z. 1.
Osiewicz M., 2012, Wpływ zecera na ukształtowanie graficzno-językowe tekstu drukowanego.
Uwagi wstępne do analizy „Ksiąg o gospodarstwie” z 1549 r., „LingVaria”, t. 2 (14).
Osiewicz M., 2013, Oboczność mię cię się // mie cie sie w Księgach o gospodarstwie Piotra Krescentyna z 1549 roku, „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza”, t. 20 (40), z. 1.
Osiewicz M., 2013, Wariantywność graficzna Ksiąg o gospodarstwie Piotra Krescentyna z 1549 roku. Studium przypadku, Poznań.
Osiewicz M., 2014, Wtórna nosowość antycypacyjna w Księgach o gospodarstwie Piotra Krescentyna z 1549 roku, „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza”, t. 21 (41), z. 2 (w druku).
Osiewicz M., 2014, Zróżnicowanie ekstensji tekstowej fonetycznych form obocznych w Księgach o gospodarstwie Piotra Krescentyna z 1549 roku, „Poznańskie Studia Polonistyczne, t. 21 (41), z. 1.
Pankowicz A., 1979 Najstarszy polski druk z zakresu gospodarstwa wiejskiego (Piotr Krescentyn, Księgi o gospodarstwie... Kraków 1549 r.), „Zeszyty Naukowe Akademii Rolniczej w Krakowie. Historia Rolnictwa” 150, z. 4.
Piekarski K., 1930, Miscellanea bibliograficzne, „Przegląd Biblioteczny” 4, z. 4.
Pihan-Kijasowa A., 1 999, Literacka polszczyzna kresów północno-wschodnich XVII wieku.
Fonetyka, Poznań. Polski słownik biograficzny, 1938, t. 4, Kraków.
Rzepka W.R., 1985, Demorfologizacja rodzaju w liczbie mnogiej rzeczowników w polszczyźnie XVI–XVIII wieku, Poznań,
Rzepka W.R., Wydra W., 1984, Chrestomatia staropolska. Teksty do roku 1543, Wrocław.
Słownik polszczyzny XVI wieku, t. 1–36, 1966-2012red. M.R. Mayenowa et al., Wrocław – Warszawa.
Smolińska B., 1983, Polszczyzna północnokresowa z przełomu XVII i XVIII w., Wrocław.
Śmiech W., 1953, Rozwój polskich grup spółgłoskowych *sŕ, *zŕ, *žŕ, Łódź.
Urbańczyk S., 1968, Rola wielkich pisarzy złotego wieku na tle innych czynników kształtujących normy języka literackiego, w: S. Urbańczyk, Szkice z dziejów języka polskiego, Warszawa.
Zwoliński P., 1960, Uwagi o języku Marcina Bielskiego, w: Odrodzenie w Polsce. T. III. Historia języka. Część pierwsza, pod red. M.R. Mayenowej, Z. Klemensiewicza, Warszawa.