Abstrakt
The article is dedicated to literature written by women in the Kashubian language. Notably, in Kashubian literature, recent decades have witnessed a revival in women’s writing, resulting in numerous literary works. There are several reasons for this, all determined predominantly by the cultural tradition of Kashubia. The revival in the literary world of female writers and poets most certainly results from numerous complex social and cultural processes, including the growing emancipation, the need for education and opening up to the world. Women writing in Kashubian express themselves in poetry, drama and prose. The works of women writing in Kashubian can be attributed to two stages originating in the 1980s. Among the first poets and writers were Rozalia Narloch (referred to as the “Kashubian Cinderella”), Teodora Kropidłowska, writing under the pseudonym “Deotyma” and Agnieszka Browarczyk. They were followed by the novels and plays by Anna Łajming. The most prominent female authors writing in Kashubian include Maria Boszke, Krystyna Muza, Jaromira Labuda, Ida Czaja, Hanna Makurat, Wanda Kiedrowska, Ewa Warmowska, Elżbieta Bugajna, Bożena Ugowska, Lucyna Sorn, Dorota Wilczewska and Gracjana Potrykus.
Bibliografia
Borzyszkowski J., Aleksander Majkowski (1876–1938). Biografia historyczna, Gdańsk 2002.
Borzyszkowski J., O historii literatury kaszubskiej i jej twórcach, Gdańsk 2011.
Bukowski A., Regionalizm kaszubski. Ruch naukowy, literacki i kulturalny. Zarys monografii historycznej, Poznań 1950.
Czaja I., Czôrni kléd/Czarna suknia, Gdynia 2012.
Dom słowa Anny Łajming, red. J. Kęcińska, Wejherowo-Słupsk 1999.
Drzeżdżon J., Piętno Smętka. Z problemów kaszubskiej literatury regionalnej lat 1920–1939, Gdańsk 1973.
Drzeżdżon J., Współczesna literatura kaszubska 1945–1980, Warszawa 1986.
Dzëczé gãsë. Antologiô kaszëbsczi pòezji (do 1990 r.), przërëchtowalë R. Drzéżdżón, G.J. Schramke, Gdiniô 2004.
Gajda J., Antropologia kulturowa. Kultura obyczajowa początku XXI wieku, Kraków 2008.
Kalinowski D., Raptularz kaszubski, Gdańsk 2014.
Kuik-Kalinowska A., Kalinowski D., Od Smętka do Stolema. Wokół literatury Kaszub, Gdańsk 2009.
Kuik-Kalinowska A., Tatczëzna. Przestrzenie literackie Kaszub, Gdańsk-Słupsk 2011.
Labuda G., Literatura kaszubska w rozwoju kultury narodowej i regionalnej, Zapiski kaszubskie, pomorskie i morskie, Gdańsk 2000.
Linkner T., Heroiczna biografia Remusa. W zwierciadle mitu i kaszubskich wierzeń, Gdańsk 1996; Pomorze – mała ojczyzna Kaszubów (Historia i współczesność) / Kaschubisch – Pommersche Heimat (Geschichte und Gegenwart), red. J. Borzyszkowski, D. Albrecht, Gdańsk-Lubeka 2000.
Linkner T., Z literatury młodokaszubów: Aleksander Majkowski. Studia i szkice, Pelplin 2013.
Łajming A., Czterolistna koniczyna, Gdańsk 1985.
Łajming A., Młodość. Wspomnienia, Gdańsk 1980.
Łajming A., Mój dom. Wspomnienia, Gdańsk 1986.
Łajming A., Mrok i świt, Słupsk 1994.
Łajming A., Od dziś do jutra, Gdańsk 1976.
Łajming A., Szczescé, Spotkanié na Półmacků, Gdze je Balbina, Gdańsk 2005.
Łajming A., Z leśnych pustków, Gdańsk-Słupsk 2000; eadem, Dzieciństwo. Wspomnienia, Gdańsk 1978
Majkowski A., Żëcé i przigodë Remusa. Zvjercadło kaszubskji, oprac. i przypisy J. Treder, wstęp J. Borzyszkowski, A. Kuik-Kalinowska, J. Treder, t. 5, Gdańsk 2010.
Mësla dzecka. Antologiô kaszëbsczich wiérztów dlô dzôtków i młodzëznë, oprac. E. i E. Pryczkowscy, Banino 2001.
Muza K., Mamota, Gdańsk 1981, s. 23.
Muza K., Nënka, „Pomerania” 1978, nr 2.
Muza K., Rëba, „Pomerania” 1973, nr 2.
Neureiter F., Historia literatury kaszubskiej. Próba zarysu, przeł. M. Boduszyńska-Borowikowa, Gdańsk 1982.
Obracht-Prądzyński C., W kręgu problematyki kaszubsko-pomorskiej. Studia i szkice, Gdańsk--Wejherowo 2003.
Obracht-Prondzyński C., Grzędzicki Ł., Społeczność kaszubska wobec Ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz języku regionalnym, [w:] Społeczność kaszubska. Kultura – tożsamość – język, red. K. Kleina, C. Obracht-Prondzyński, Warszawa 2012, s. 105–133.
Obracht-Prondzyński C., Kaszubi – Między dyskryminacją a regionalną podmiotowością, Gdańsk 2002.
Obracht-Prondzyński C., Zjednoczeni w idei. Pięćdziesiąt lat działalności Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego (1956–2006), Gdańsk 2006, s. 495.
Pisarek B., Kaszubski dramat – wciąż przed rozkwitem, [w:] Domôcô bina. Dzewiãc dramów do jigrë, wyb. J. Lipski, przedm. B. Pisarek, Wejrowò-Gduńsk 2006, s. 18–19.
Pisarek B., Magia i rytuały Krystyny Muzy, Gdańsk 1982.
Pniewski W., Przegląd literatury kaszubskiej, „Rocznik Gdański” 1928–1929, t. 2–3.
Poetyka Nowej Fali, Katowice 1990.
Pro memoria. Anna Łajming, zeb. i oprac. J. Borzyszkowski, Gdańsk 2004.
Przybylski R., To jest klasycyzm, Warszawa 1978.
Puzdrowski E., Wstęp, [w:] A. Łajming, Mrok i świt, Słupsk 1994, s. 5.
Rompski J., Jô chcã na swiat. Kòmedia w trzech aktach, [w:] J. Rompski, Dramaty kaszubskie, oprac. A. Kuik-Kalinowska, D. Kalinowski, J. Treder, Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej w Wejherowie, Instytut Kaszubski w Gdańsku, Wejherowo-Gdańsk 2009, s. 262.
Samp J., Droga na sabat, Gdańsk 1981.
Samp J., Poezja rodnej mowy, Gdańsk 1985, s. 47–48.
Samp J., Poezja rodnej mowy, Gdańsk 1985, s. 47–48.
Samp J., Smętek. Studium kreacji literackich, Gdańsk 1984
Schodzińska J., Franciszek Sędzicki (1882–1957). Działacz narodowy, regionalista i poeta kaszubski, Gdańsk 2003.
Skrë ùsôdzkòwi mòcë. Antologiô kaszëbsczi pòezji 1991–2008, przërëchtowôł G.J. Schramke, Gdiniô 2010, s. 5–361.
Smolka J., Dziewięć światów. Współczesne poetki polskie, Warszawa 1997.
Szultka Z., Język polski w Kościele ewangelicko-augsburskim na Pomorzu Zachodnim od XVI do XIX wieku, Wrocław 1991.
Treder J., Historia kaszubszczyzny literackiej. Studia, Gdańsk 2005.
Wnuk-Lipiński E., Refleksje kaszubskie, [w:] Społeczność kaszubska. Kultura – tożsamość – język, red. K. Kleina, C. Obracht-Prondzyński, Warszawa 2012, s. 183.
Zapisane i ocalone. Twórczość literacka Anny Łajming, red. A. Kuik-Kalinowska, Gdańsk-Słupsk 2016.