Dziewiętnastowieczne listy gończe w badaniach nad urzędową polszczyzną wielkopolską
PDF

Słowa kluczowe

19th century Polish
the bureaucratic variety of the Polish language
regionalism
subject-related vocabulary

Jak cytować

Pihan-Kijasowa, A., Gucia, D., & Lubierska, J. (2015). Dziewiętnastowieczne listy gończe w badaniach nad urzędową polszczyzną wielkopolską. Slavia Occidentalis, (72/1), 177–187. https://doi.org/10.14746/so.2015.72.13

Abstrakt

Arrest warrants published in the 19th century in Poznań have not been explored as the excellent material they are for historical and linguistic research. Published in the local newspapers and official journals: “Gazeta Południowo-Pruska”, “Gazeta Poznańska”, “Gazeta Wielkiego Księstwa Poznańskiego” and in “Publiczny Donosiciel. Dodatek do Dziennika Urzędowego Królewskiey Regencyi w Poznaniu”, they represent the bureaucratic variety of the 19th century Polish language used in Wielkopolska. On top of the linguistic forms typical of the 19th century, they represent considerable material illustrating two types of regional linguistic formations: old, traditional regionalisms and a layer of new regionalisms resulting from the influence of the German language9. What is more, arrest warrants offer interesting lexical material which allows to examine several areas of vocabulary with words related to garment as the best elaborate one.

https://doi.org/10.14746/so.2015.72.13
PDF

Bibliografia

Źródła

D: „Publiczny Donosiciel”, 1816–1876, dodatek do: „Dziennik Urzędowy Królewskiej Regencyi w Poznaniu” („Amtsblatt der Königlichen Regierung zu Posen”).

DU: „Dziennik Urzędowy Królewskiej Regencyi w Poznaniu” („Amtsblatt der Königlichen Regierung zu Posen”), 1816–1876.

GPP: „Gazeta Południowo-Prusko”, 1794–1806.

GP: „Gazeta Poznańska”, 1806–1815.

GWKP: „Gazeta Wielkiego Księstwa Poznańskiego”, 1815–1865. Kommissya Porządkowa Cywilno-Woyskowa Woiewodztwa y Powiatu Poznańskiego, 1790, Poznań.

Literatura

SGMP: Gruchmanowa Monika i Walczak Bogdan (red.), 1997, Słownik gwary miejskiej Poznania, wyd. 1, Warszawa – Poznań.

SGP: Karaś Mieczysław, Reichan Jerzy (red.), 1994, Słownik gwar polskich, t. V, Wrocław – Kraków.

Bajerowa Irena, 1964, Kształtowanie się systemu polskiego języka literackiego w XVIII wieku, Wrocław.

Bajerowa Irena, 1986–2000, Polski język ogólny XIX wieku. Stan i ewolucja, t. 1, 1986, Ortografia, fonologia z fonetyką, morfonologia; t. 2, 1992, Fleksja; t. 3, 2000, Składnia. Synteza, Katowice.

Dejna Karol, 1973, Dialekty polskie, Wrocław – Warszawa – Kraków – Gdańsk.

Gruchmanowa Monika, 1997, Opis systemu gramatycznego polszczyzny Poznania, [w:] Gruchmanowa Monika, Walczak Bogdan (red.), Słownik gwary miejskiej Poznania, wyd. 1, Warszawa – Poznań, s. 20–44.

Gruchmanowa Monika, Witaszek-Samborska Małgorzata, Żak-Święcicka Małgorzata, 1986, Mowa mieszkańców Poznania, Poznań.

Gucia Dobrosława, Lubierska Joanna, 2014, „Jako cię widzą, tako cię piszą”. Obraz Wielkopolanina w świetle listów gończych 1. połowy XIX wieku, Poznań.

Jakóbczyk Witold, 1976, Prasa polska w Wielkopolsce w latach 1832–1858, [w:] Łojek Jerzy, (red.), Prasa polska w latach 1661–1864, Warszawa, s. 247–259.

Klemensiewicz Zenon, 1974, Historia języka polskiego, Warszawa.

Kleszczowa Krystyna (red.), 1996, Słowotwórstwo języka doby staropolskiej. Przegląd formacji rzeczownikowych, Katowice.

Łepkowski Tadeusz (red.), 1969, Słownik historii Polski, wyd. 5, Warszawa.

Łojek Jerzy, 1976, Prasa polska w latach 1661–1831, [w:] Łojek Jerzy, (red.), Prasa polska w latach 1661–1864, Warszawa, s. 11–109.

Nowakowski Andrzej, 2015, Gazety regionalne do 1919 r. w zbiorach Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu, ich stan zachowania i ochrona, [w:] ttp://lib.amu.edu.pl/konferencja2/materialy/A.Nowakowski/gazety [dostęp: 10.08.2015].

Ostaszewska Danuta (red.), 2002, Polszczyzna XVII wieku. Stan i przeobrażenia, Katowice.

Pihan-Kijasowa Alicja, 1999, Literacka polszczyzna Kresów północno-wschodnich XVII wieku. Fonetyka, Poznań.

Pihan-Kijasowa Alicja, 2003, Literacka polszczyzna wielkopolska XVII wieku a język Samuela ze Skrzypny Twardowskiego, [w:] Meller Katarzyna, Kowalski Jacek (red.), Wielkopolski Maro. Samuel ze Skrzypny Twardowski i jego dzieło w wielkiej i małej Ojczyźnie, Poznań, s. 47– 57.

Pihan-Kijasowa Alicja, Gucia Dobrosława, 2015, Dziennik Urzędowy Królewskiej Regencyi w Poznaniu z dodatkiem Publiczny Donosiciel jako źródło do badań dziewiętnastowiecznej polszczyzny wielkopolskiej [w druku].

Rzepka Wojciech Ryszard, 1993, Odrębność regionalna polszczyzny literackiej w Wielkopolsce w XVI–XVII wieku, [w:] Basaj Mieczysław, Zagórski Zygmunt, (red.), Munera linguistica Ladislao Kuraszkiewicz dedicata, Wrocław – Warszawa – Kraków, s. 275–282.

Rzepka Wojciech Ryszard, 1997, Rodowód polszczyzny Wielkopolan, [ w:] Gruchmanowa Monika, Walczak Bogdan (red.), Słownik gwary miejskiej Poznania, wyd. 1, Warszawa – Poznań, s. 7–19.

Rzepka Wojciech Ryszard, 1993, Status regionalizmów w polszczyźnie XIX w., [w:] Region, regionalizm. Pojęcia i rzeczywistość. Zbiór studiów, Warszawa, s. 133–150.