Słowa kluczowe
performatywność
taktyka komunikacyjna
strategia komunikacyjna
dyskurs prezydencki
Jak cytować
Abstrakt
Artykuł zawiera lingwistyczną analizę komunikacyjnej strategii autoprezentacji w ukraińskim dyskursie prezydenckim. Na podstawie przemówień inauguracyjnych prezydentów Ukrainy przebadane zostają językowe środki reprezentacji jako wytyczne strategii autoprezentacji. Autorka zaproponowała typologię taktyk komunikacyjnych stosowanych w realizacji omawianej strategii komunikacyjnej. Udowodniono, że owa strategia zostaje wdrożona za pomocą następujących taktyk komunikacyjnych: oceniająco-prezentacyjnej, koncepcyjno-prezentacyjnej i programowo-prezentacyjnej. Analizie poddano performatywne akty mowy w przemówieniach inauguracyjnych zawierające wyrazy komisyjne i ekspresyjne. Zidentyfikowano gramatyczne sposoby realizacji strategii autoprezentacji oraz przeanalizowano leksykalne sposoby identyfikacji owej strategii. W ramach każdej taktyki dokonano analizy porównawczej w zakresie środków językowych w wystąpieniach prezydenckich, co pozwoliło wykazać dynamikę leksykonu i użycia środków językowo-pragmatycznych w ukraińskim dyskursie prezydenckim.
Bibliografia
Дяченко Н., Халін В., Комунікативні стратегії в сучасному українському політичному дискурсі, [в:] ,,Вісник Житомирського державного університету імені Івана Франка”, 2019, вип. 1 (89), с. 56–62. DOI: https://doi.org/10.35433/philology.1(89).2019.56-62
Кондратенко Н., Український політичний дискурс: текстуалізація реальності, Одеса: Чорноморя, 2007.
Кондратенко Н., Билінська О., Стрій Л., Лінгвопрагматика політичного дискурсу: типо- логія мовленнєвих жанрів: монографія, за заг. ред. Н. Кондратенко, Одеса: Астропринт, 2019.
Мозер М., Комунікативні тактики та стратегії в політичному дискурсі, [в:] ,,Філософія та політологія в контексті сучасної культури”, 2020, вип. 12 (1), с. 141–146. DOI: https://doi.org/10.15421/352016
Романченко А., Стратегія самопрезентації та її тактики (на матеріалі лінгвістичного дискурсу), [в:] ,,Записки з українського мовознавства”, 2018, вип. 25, с. 197–209.
Стрій Л., Комунікативна стратегія самопрезентації в ритуальних жанрах політичного дискурсу, [в:] ,,Вісник Одеського національного університету імені І.І. Мечникова”, 2015, т. 20, вип. 2 (12), с. 182–189.
Тхір М., Реалізація комунікативної стратегії самопрезентації лінгвальними засобами в політичних промовах президента США Б. Обами, [в:] ,,Наукові записки Національного університету «Острозька академія»”, 2015, вип. 52, с. 255–257.
Шило С., Комунікативні стратегії і тактики впливу в політичному дискурсі (на матеріалі промови П. Порошенка на прес-конференції „Виклики – 2018”), [в:] ,,Лінгвістика”, 2018, № 1 (38), с. 154–163.
Diachenko N., Khalin V., Komunikatyvni stratehii v suchasnomu ukrainskomu politychnomu dyskursi [Communicative strategies in modern Ukrainian political discourse], [v:] ,,Visnyk Zhytomyrskoho derzhavnoho universytetu imeni Ivana Franka”, 2019, vyp. 1 (89), s. 56–62.
Kondratenko N., Ukrainskyi politychnyi dyskurs: tekstualizatsiia realnosti [Ukrainian political discourse: textualization of reality], Odesa: Chornomoria, 2007.
Kondratenko N., Bylinska O., Strii L., Linhvoprahmatyka politychnoho dyskursu: typolohiia movlennievykh zhanriv [Linguopragmatics of political discourse: typology of speech genres] monohrafiia; za zah. red. N.V. Kondratenko, Odesa: Astroprynt, 2019.
Mozer M.Y., Komunikatyvni taktyky ta stratehii v politychnomu dyskursi [Communicative tactics and strategies in political discourse], [v:] ,,Filosofiia ta politolohiia v konteksti suchasnoi kultury”, 2020, vyp. 12 (1), s. 141–146.
Romanchenko A., Stratehiia samoprezentatsii ta yii taktyky (na materiali linhvistychnoho dyskursu) [The strategy of self-presentation and its tactics (on the material of linguistic discourse)], [v:] ,,Zapysky z ukrainskoho movoznavstva”, 2018, vyp. 25, s. 197–209. DOI: https://doi.org/10.18524/2414-0627.2018.25.141379
Strii L., Komunikatyvna stratehiia samoprezentatsii v rytualnykh zhanrakh politychnoho dyskursu [Communicative strategy of self-presentation in ritual genres of political discourse], [v:] ,,Visnyk Odeskoho natsionalnoho universytetu imeni I.I. Mechnykova”, 2015, t. 20, vyp. 2 (12), s. 182–189.
Tkhir M., Realizatsiia komunikatyvnoi stratehii samoprezentatsii linhvalnymy zasobamy v politychnykh promovakh prezydenta USA B. Obamy [Implementation of the communicative strategy of self-presentation by linguistic means in the political speeches of the US President
B. Obama], [v:] ,,Naukovi zapysky Natsionalnoho universytetu «Ostrozka akademiia»”, 2015, vyp. 52, s. 255–257.
Shylo S., Komunikatyvni stratehii i taktyky vplyvu v politychnomu dyskursi (na materiali promovy P. Poroshenka na pres-konferentsii „Vyklyky – 2018”) [Communicative strategies and tactics of influence in political discourse (based on P. Poroshenko’s speech at the press conference „Challenges – 2018”)], [v:] ,,Linhvistyka”, 2018, no. 1 (38), s. 154–163.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Lubow Zawalska
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
- Autor oświadcza, że przysługują mu osobiste i majątkowe prawa autorskie do Utworu oraz że nie są one ograniczone w zakresie objętym niniejszą Umową, oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza majątkowych lub osobistych praw autorskich innych osób.
- Autor udziela Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu bez ograniczeń terytorialnych i przez czas nieokreślony na następujących polach eksploatacji:
2.1. wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
2.2. wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu;
2.3. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
2.4. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
2.5. wprowadzanie Utworu w postacie elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
2.6. rozpowszechnianie Utworu w postaci elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranetu lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie;
2.7. udostępnianie Utworu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu, Intranetu, Extranetu lin innej sieci;
2.8. udostępnianie Utworu zgodnie z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons. - Autor zezwala Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na:
3.1. nieodpłatne korzystanie i rozporządzanie prawami do opracowań Utworu i tymi opracowaniami.
3.2. wysyłanie metadanych Utworu oraz Utworu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma. - Autor upoważnia i zobowiązuje Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu do udzielania osobom trzecim dalszych licencji (sublicencji) do Utworu oraz do innych materiałów, w tym utworów zależnych lub opracowań zawierających lub powstałych w oparciu o Utwór, przy czym postanowienia takich sublicencji będą tożsame z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu wyłącznie w celach niekomercyjnych pod następującymi warunkami:
4.1. uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji;
4.2. na tych samych warunkach, wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej to tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny. - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu jest zobowiązany do:
5.1. udostępniania Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym bez ograniczeń technicznych;
5.2. poprawnego informowania osób, którym Utwór będzie udostępniany o udzielonych im sublicencjach w sposób umożliwiający odbiorcom zapoznanie się z nimi.
Pozostałe postanowienia
- Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).