Ключові слова
historia
tożsamość
doświadczenie
trauma
Wielki Głód
postpamięć
Як цитувати
Анотація
The problem of reinterpreting Holodomor in contemporary cultural texts is one of the most important aspects in post-totalitarian memory discourse in Ukraine. The researcher’s attention is paid to the process of a modern rereading of the trauma of the Famine in the Soviet Ukraine during 1932–1933. This is understood as an absolutely essential aspect for forming individual and collective identity. The author analyzes the modern generation’s search for authentic language to verbalize their ancestors’ experience. This language helps them realize their own self-presentations against the background of history and modernity. This article is mainly devoted to the literary interpretation of the Holodomor based on the theory of post-memory and focuses on the novel The Memory Keeper of Kyiv by Erin Litteken, an American writer with Ukrainian heritage.
Посилання
Карут К., Почути травму. Розмови з провідними спеціалістами з теорії та лікування катастрофічних досвідів, переклад з англ. К. Диси, електронна книга, Київ: ДУХ І ЛІ- ТЕРА, 2022.
Коннертон П., Як суспільства пам’ятають, переклад з англ. С. Шліпченко, Київ: Ні- ка-Центр, 2013.
Кухар О., Добрі наміри, „Гіркі жнива”: Захід обурений першим фільмом про Голодомор, [в:] Електронний ресурс: http://tyzhden.ua/Culture/186269.
Росовецький О., Чому не варто дивитися фільм „Гіркі жнива”, [в:] Електронний ресурс: https://web.archive.org/web/20170319232506/http://ua.telekritika.ua/culture/pochemu-ne-stoit-smotret-film-g%D1%96rk%D1%96-zhniva-667714.
ПАРЄ визнала Голодомор геноцидом українського народу, [в:] Електронний ресурс: https://uinp.gov.ua/pres-centr/novyny/parye-vyznala-golodomor-genocydom-ukrayinskogo-narodu.
Снайдер Т., Становлення України, [в:] Електронний ресурс: https://www.youtube.com/watch?v=OZlgAYG0uec&list=PLe6NcH-LB5H2zezHOm0ii9LGd4gaEA38A&index=1.
Bal M., Introduction, [in:] Acts of Memory: Cultural Recall in the Present, Hanover, London: University Press of New England, 1999, рp. vii–xvii.
Bate D., The Memory of Photography, [in:] „Photographies”, 2011, vol. 3, issue 2, pp. 243–257. Bennet J., Wnętrza, zewnętrza: trauma, afekt i sztuka, [w:] Pamięć i afekty, red. Z. Budrewicz, R. Sendyka, R. Nycz, Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN, 2014, s. 145–180.
Burger J., Love story in time of Ukrainian famine sheds light on hidden history, [in:] Electronic source: https://aleteia.org/2017/02/22/love-story-in-time-of-ukrainian-famine-sheds-light-on-hidden-history/.
Czermińska M., Świadectwo, ślad i milczenie wobec doświadczeń historii, [w:] Teraźniejszość i pamięć przeszłości. Rozumienie historii w literaturze polskiej XX i XXI wieku, red. H. Gosk, A. Zieniewicz, Warszawa: Dom Wydawniczy Elipsa, 2006, s. 86–100.
Giddens A., Nowoczesność i tożsamość. „Ja” i społeczeństwo w epoce później nowoczesności, przeł. A. Szulżycka, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002.
Gosk H., Zamiast końca historii. Rozumienie oraz reprezentacja procesu historycznego w polskiej prozie XX i XXI wieku podejmującej tematy współczesne, Warszawa; Elipsa, 2005.
Hirsh M., The Generation of Postmemory, [in:] „Poetics Today”, 2008, vol. 29, issue 1, pp. 103–128. Litteken E., Strażniczka wspomnień, tłum. z ang. G. Komerski, Warszawa: Muza, 2022.
Luciuk L., A forgotten history, finally told, [in:] Electronic source: https://www.theglobeandmail.com/arts/film/buried-history-of-ukrainian-famine-finally-told-in-film-bitterharvest/article34183392/?cmpid=rss1&click=sf_globe.
Luciuk L., Mendel Osherowitch’s chilling account of the Holodomor famine translated to English for the first time, [in:] Electronic resource: https://www.theglobeandmail.com/arts/books/article-mendel-osherowitchs-chilling-account-of-the-holodomor-famine/.
Niederland W.G., Folgen der Verfolgung: Das Überlebenden-Syndrom, Seelenmord, Frankfurt am Main: Suhrkamp-Verlag, 1980.
Saunders M., Life-Writing, Cultural Memory and Literary Studies, [in:] Media and Cultural Memory. An International and Interdisciplinary Handbook, ed. M. Saunders, Berlin-New York: Walder de Gruyter, 2008, pp. 321–331.
Karut K., Pochuty travmu. Rozmovy z providnymy spetsialistamy z teorii ta likuvannia katastrofichnykh dosvidiv [Listening to trauma: conversations with leaders in the theory and treatment of catastrophic experience]. Per. z anhl. K. Dysy, elektronna knyha, Kyiv: DUKh I LITERA, 2022.
Konnerton P., Yak suspilstva pamiataiut [How societies remember], per. z anhl. S. Shlipchenko, Kyiv: Nika-Tsentr, 2013.
Rosovetskyi O., Chomu ne varto dyvytysia film „Hirki zhnyva” [Why you shouldn’t watch the movie “Bitter Harvest”], [v:] Elektronnyi resurs: https://web.archive.org/web/20170319232506/ http://ua.telekritika.ua/culture/pochemu-ne-stoit-smotret-film-g%D1%96rk%D1%96-zhniva-667714.
Kukhar O., Dobri namiry, „Hirki zhnyva”: Zakhid oburenyi pershym filmom pro Holodomor [Good intentions, “Bitter Harvest”: West outraged by first Holodomor film], [v:] Elektronnyi resurs: http://tyzhden.ua/Culture/186269.
PARIE vyznala Holodomor henotsydom ukrainskoho narodu [The PACE recognized the Holodomor as genocide of the Ukrainian people], [v:] Elektronnyi resurs: https://uinp.gov.ua/pres-centr/ novyny/parye-vyznala-golodomor-genocydom-ukrayinskogo-narodu.
Snider T., Stanovlennia suchasnoi Ukrainy, [The Making of Modern Ukraine], [v:] Elektronnyi resurs: https://www.youtube.com/watch?v=OZlgAYG0uec&list=PLe6NcH-LB5H2zezHOm0ii9LGd4gaEA38A&index=1.
Bal M., Introduction, [in:] Acts of Memory: Cultural Recall in the Present, Hanover–London: University Press of New England, 1999, рp. vii–xvii.
Bate D., The Memory of Photography, [in:] „Photographies”, vol. 3, issue 2, 2011, pp. 243–257. Bennet J., Wnętrza, zewnętrza: trauma, afekt i sztuka [Interiors, exteriors: trauma, affect and art], [w:] Pamięć i afekty, red. Z. Budrewicz, R. Sendyka, R. Nycz, Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN, 2014, s. 145–180.
Burger J., Love story in time of Ukrainian famine sheds light on hidden history, [in:] Electronic source: https://aleteia.org/2017/02/22/love-story-in-time-of-ukrainian-famine-sheds-light-on-hidden-history/.
Czermińska M., Świadectwo, ślad i milczenie wobec doświadczeń historii [Testimony, trace and silence against the historical experiences], [w:] Teraźniejszość i pamięć przeszłości. Rozumienie historii w literaturze polskiej XX i XXI wieku, red. H. Gosk i A. Zieniewicz, Warszawa: Dom wydawniczy Elipsa, 2006, s. 86–100.
Giddens A., Nowoczesność i tożsamość. „Ja” i społeczeństwo w epoce później nowoczesności [Contemporarity and Identyty. “Me” and Society in the Epoch of Late Modernity], przeł. A. Szulżycka, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002.
Gosk H., Zamiast końca historii. Rozumienie oraz reprezentacja procesu historycznego w polskiej prozie XX i XXI wieku podejmującej tematy współczesne [Instead of the End of History. Understanding and Representation of the Historical Process in Polish Prose of the 20th and 21st Centuries Dealing with Contemporary Topics], Warszawa: Elipsa, 2005.
Hirsh M., The Generation of Postmemory, [in:] „Poetics Today”, vol. 29, issue 1, 2008, pp. 103–128. Litteken E., Strażniczka wspomnień [The Memory Keeper of Kyiv], tłum. z ang. G. Komerskiego, Warszawa: Muza, 2022. DOI: https://doi.org/10.1215/03335372-2007-019
Luciuk L., A forgotten history, finally told, [in:] Electronic source: https://www.theglobeandmail.com/arts/film/buried-history-of-ukrainian-famine-finally-told-in-film-bitterharvest/article34183392/?cmpid=rss1&click=sf_globe.
Luciuk L., Mendel Osherowitch’s chilling account of the Holodomor famine translated to English for the first time, [in:] Electronic source: https://www.theglobeandmail.com/arts/books/article-mendel-osherowitchs-chilling-account-of-the-holodomor-famine/.
Niederland W.G., Folgen der Verfolgung: Das Überlebenden-Syndrom, Seelenmord, Frankfurt am Main: Suhrkamp-Verlag, 1980.
Saunders M., Life-Writing, Cultural Memory, and Literary Studies, [in:] Media and Cultural Memory. An International and Interdisciplinary Handbook, ed. M. Saunders, Berlin–New York: Walder de Gruyter, 2008, pp. 321–331. DOI: https://doi.org/10.1515/9783110207262.5.321
Ліцензія
Авторське право (c) 2023 Oksana Puchońska
Ця робота ліцензується відповідно до Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.
- Autor oświadcza, że przysługują mu osobiste i majątkowe prawa autorskie do Utworu oraz że nie są one ograniczone w zakresie objętym niniejszą Umową, oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza majątkowych lub osobistych praw autorskich innych osób.
- Autor udziela Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu bez ograniczeń terytorialnych i przez czas nieokreślony na następujących polach eksploatacji:
2.1. wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
2.2. wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu;
2.3. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
2.4. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
2.5. wprowadzanie Utworu w postacie elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
2.6. rozpowszechnianie Utworu w postaci elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranetu lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie;
2.7. udostępnianie Utworu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu, Intranetu, Extranetu lin innej sieci;
2.8. udostępnianie Utworu zgodnie z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons. - Autor zezwala Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na:
3.1. nieodpłatne korzystanie i rozporządzanie prawami do opracowań Utworu i tymi opracowaniami.
3.2. wysyłanie metadanych Utworu oraz Utworu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma. - Autor upoważnia i zobowiązuje Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu do udzielania osobom trzecim dalszych licencji (sublicencji) do Utworu oraz do innych materiałów, w tym utworów zależnych lub opracowań zawierających lub powstałych w oparciu o Utwór, przy czym postanowienia takich sublicencji będą tożsame z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu wyłącznie w celach niekomercyjnych pod następującymi warunkami:
4.1. uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji;
4.2. na tych samych warunkach, wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej to tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny. - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu jest zobowiązany do:
5.1. udostępniania Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym bez ograniczeń technicznych;
5.2. poprawnego informowania osób, którym Utwór będzie udostępniany o udzielonych im sublicencjach w sposób umożliwiający odbiorcom zapoznanie się z nimi.
Pozostałe postanowienia
- Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).