Ключові слова
Bolesław Prus
modernizm
realizm
literatura ukraińska
literatura polska
Як цитувати
Анотація
Artykuł analizuje dwie powieści – Wielki hałas Iwana Franki i Placówkę Bolesława Prusa w aspekcie porównawczym modernizmu i realizmu. Takie ujęcie jest istotne, ponieważ nie tylko przyczynia się do zrozumienia zjawisk literackich na przełomie XIX i XX wieku, ale także do pogłębienia wiedzy na temat twórczości wymienionych pisarzy. Celem artykułu jest prześledzenie ewolucji metody artystycznej na etapie przejścia od realizmu do modernizmu, a także analiza elementów wspólnych oraz cech charakterystycznych twórczości Franki i Prusa. Badanie zostało przeprowadzone w ujęciu literatury porównawczej. Kompleksowe podejście umożliwiło szczegółową analizę cech obu dzieł, z uwzględnieniem kontekstu historycznego i kulturowego epoki, faktów biograficznych i innych istotnych czynników. Uzyskane wyniki nie tylko przedstawiają punkty styczne obu pisarzy i stopień ich wzajemnego wpływu, ale także potwierdzają wnioski dotyczące pierwiastków modernistycznych w powieści Wielki hałas i typowych wyróżników powieści realistycznej w Placówce.
Посилання
Bahan O., Typolohiia pozytyvizmu u tvorchosti Boleslava Prusa y Ivana Franka (romany „Lialka” i „Perekhresni stezhky”), „Kyivski polonistychni studii”, 2017, t. XXIX, s. 154–164.
Denysiuk І., Novatostvo Franka-prozaika, „Ukrainske literauroznavstvo”, 2008, vyp. 70, s. 138–152.
Franko I., Polskyi selianyn v osvitlenni polskoi literatury, [v:] Franko I., Zibrannia tvoriv u 50 tomakh, t. 27, Kyiv: Naukova dumka, 1980, s. 66–94.
Franko I., Velykyi shum, [v:] Franko I., Zibrannia tvoriv u 50 tomakh, t. 22, Kyiv: Naukova dumka, 1979, s. 208–317.
Lehkyi M., „Velykyi shum” Ivana Franka: do poetyky modernizmu, „Ukrainske literaturoznavstvo”, 2003, vyp. 66, s. 84–90.
Lev V., Ivan Franko ta polski pozytyvisty, Lviv: ZNTSh, 1937.
Mykhyda S., Kobzei N., Motyv bozhevillia v opovidanni Volodymyra Vynnychenka Khvostati ta romani Kena Kizi Polit nad hnizdom zozuli, „Studia Ukrainica Posnaniensie”, 2024, t. XII/2, s. 219–233. DOI: https://doi.org/10.14746/sup.2024.12.2.15
Prus B., Forpost: roman, Kyiv: Znannia, 2017.
Rubchak B., Probnyi let, [v:] Ostap Lutskyi – molodomuzivets, red. Y. Lutskyi, Niu-York: Obiednannia Ukrainskykh Pysmennykiv „Slovo”, 1968, s. 9–43.
Stepniak M., Ivan Franko ta B. Prus. Shche do istorii „Boa Constrictor’а”, „Chervonyi shliakh”, 1929, no. 1, s. 174–186.
Ліцензія
Авторське право (c) 2025 Дзвенислава Сенишин
Ця робота ліцензується відповідно до Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.
- Autor oświadcza, że przysługują mu osobiste i majątkowe prawa autorskie do Utworu oraz że nie są one ograniczone w zakresie objętym niniejszą Umową, oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza majątkowych lub osobistych praw autorskich innych osób.
- Autor udziela Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu bez ograniczeń terytorialnych i przez czas nieokreślony na następujących polach eksploatacji:
2.1. wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
2.2. wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu;
2.3. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
2.4. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
2.5. wprowadzanie Utworu w postacie elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
2.6. rozpowszechnianie Utworu w postaci elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranetu lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie;
2.7. udostępnianie Utworu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu, Intranetu, Extranetu lin innej sieci;
2.8. udostępnianie Utworu zgodnie z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons. - Autor zezwala Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na:
3.1. nieodpłatne korzystanie i rozporządzanie prawami do opracowań Utworu i tymi opracowaniami.
3.2. wysyłanie metadanych Utworu oraz Utworu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma. - Autor upoważnia i zobowiązuje Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu do udzielania osobom trzecim dalszych licencji (sublicencji) do Utworu oraz do innych materiałów, w tym utworów zależnych lub opracowań zawierających lub powstałych w oparciu o Utwór, przy czym postanowienia takich sublicencji będą tożsame z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu wyłącznie w celach niekomercyjnych pod następującymi warunkami:
4.1. uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji;
4.2. na tych samych warunkach, wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej to tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny. - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu jest zobowiązany do:
5.1. udostępniania Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym bez ograniczeń technicznych;
5.2. poprawnego informowania osób, którym Utwór będzie udostępniany o udzielonych im sublicencjach w sposób umożliwiający odbiorcom zapoznanie się z nimi.
Pozostałe postanowienia
- Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).