Proces recenzji

Przyjęte przez czasopismo „Teologia Praktyczna” zasady recenzowania artykułów naukowych są zgodne z wytycznymi Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego:

1. Każdy artykuł (rozprawa) jest recenzowany przez dwóch niezależnych recenzentów spoza jednostki.
2. W przypadku tekstów powstałych w języku obcym, co najmniej jeden z recenzentów jest afiliowany w instytucji zagranicznej innej niż narodowość autora pracy.
3. W ramach zasad recenzowania uwzględnia się wymóg tzw. double-blind review process (autor i recenzenci nie znają swojej tożsamości).
4. W innych przypadkach recenzent podpisuje deklarację o niewystępowaniu konfliktu interesów, który może się wyrażać w relacjach zachodzących między recenzentem a autorem:
   
   • bezpośrednie relacje osobiste (pokrewieństwo, związki prawne, konflikt),
   • relacje zależności zawodowej,
   • bezpośrednia współpraca naukowa w ciągu ostatnich dwóch lat poprzedzających przygotowanie recenzji.
5. Recenzent wypełnia pisemnie przyjęty przez redakcję formularz recenzyjny lub też przygotowuje recenzję według własnego schematu, przy czym musi sformułować jednoznaczny wniosek odnośnie do dopuszczenia artykułu do publikacji lub jego odrzucenia.

Formularz recenzji

Polityka otwartego dostępu

Czasopismo zapewnia natychmiastowy, otwarty dostęp do wszystkich swoich treści zgodnie z zasadą, że badania swobodnie dostępne zwiększają i przyśpieszają globalny rozwój nauki i wymianę wiedzy. Redakcja zachęca autorów do zamieszczania opublikowanych w czasopiśmie artykułów w otwartych repozytoriach (po recenzji lub ostatecznej wersji wydawcy) pod warunkiem podania linku do strony czasopisma oraz numeru DOI artykułu.

Recenzenci

ks. dr hab. Bogdan Biela, UŚ Katowice
ks. prof. dr hab. Tadeusz Dola, UO Opole
ks. prof. US dr hab. Andrzej Draguła, US Szczecin
ks. prof. PWT dr hab. Bogusław Drożdż, PWT Wrocław
ks. prof. dr hab. Bogdan Ferdek, PWT Wrocław
o. dr hab. Marek Fiałkowski OFMConv., KUL Lublin
ks. dr hab. Bogdan Giemza SDS, PWT Wrocław
o. prof. PWTW dr hab. Dariusz Gradocki SJ, PWTW Warszawa
o. prof. UPJPII dr hab. Dariusz Kasprzak OFMCap, UPJPII Kraków
o. prof. PWTW dr hab. Zbigniew Kubacki SJ, PWTW Warszawa
ks. prof. dr hab. Maciej Ostrowski, UPJPII Kraków
o. prof. dr hab. Andrzej Potocki OP, UW Warszawa
ks. prof. dr hab. Jan Przybyłowski, UKSW Warszawa
prof. UKSW dr hab. Monika Marta Przybysz, UKSW Warszawa
ks. prof. UKSW dr hab. Edmund Robek, UKSW Warszawa
o. prof. dr hab. Adam Ryszard Sikora OFM, UAM Poznań
prof. dr hab. Wojciech Świątkiewicz, UŚ Katowice
Univ. Prof. em. Dr Josef Weismayer, Universität Wien
bp prof. dr hab. Henryk Wejman, US  Szczecin
ks. dr Bogusław Wolański, PWT Wrocław

Zasady etyki

Procedura zabezpieczenia przed „ghostwriting”

W trosce o naukową rzetelność publikacji redakcja „Teologii Praktycznej” wprowadza procedurę zabezpieczenia przed „ghostwriting”.  Szczegółowe omówienie znaleźć można w zamieszczonym poniżej wyjaśnieniu MNiSW, którego treść redakcja całkowicie potwierdza. W przypadku  zaistnienia któregokolwiek z wyliczonych w tym wyjaśnieniu problemów, autorzy są proszeni o dołączenie do przesłanego artykułu odpowiedniej deklaracji potwierdzonej własnoręcznym podpisem.

„Rzetelność w nauce stanowi jeden z jej jakościowych fundamentów. Czytelnicy powinni mieć pewność, iż autorzy publikacji w sposób przejrzysty, rzetelny i uczciwy prezentują rezultaty swojej pracy, niezależnie od tego, czy są jej bezpośrednimi autorami, czy też korzystali z pomocy wyspecjalizowanego podmiotu (osoby fizycznej lub prawnej).

Dowodem etycznej postawy pracownika naukowego oraz najwyższych standardów redakcyjnych powinna być jawność informacji o podmiotach przyczyniających się do powstania publikacji (wkład merytoryczny, rzeczowy, finansowy etc.), co jest przejawem nie tylko dobrych obyczajów, ale także społecznej odpowiedzialności.

Przykładami przeciwstawnymi są „ghostwriting” i „guest authorship”.

Z „ghostwriting” mamy do czynienia wówczas, gdy ktoś wniósł istotny wkład w powstanie publikacji, bez ujawnienia swojego udziału jako jeden z autorów lub bez wymienienia jego roli w podziękowaniach zamieszczonych w publikacji.

Z „guest authorship” („honorary authorship”) mamy do czynienia wówczas, gdy udział autora jest znikomy lub w ogóle nie miał miejsca, a pomimo to jest autorem/współautorem publikacji.

Aby przeciwdziałać przypadkom „ghostwriting”, „guest authorship” redakcja czasopisma powinna wprowadzić odpowiednie procedury swoiste dla reprezentowanej dziedziny bądź dyscypliny nauki lub wdrożyć poniższe rozwiązania:

Redakcja powinna wymagać od autorów publikacji ujawnienia wkładu poszczególnych autorów w powstanie publikacji (z podaniem ich afiliacji oraz kontrybucji, tj. informacji kto jest autorem koncepcji, założeń, metod, protokołu itp. wykorzystywanych przy przygotowaniu publikacji), przy czym główną odpowiedzialność ponosi autor zgłaszający manuskrypt.

Redakcja powinna wyjaśnić w „Instrukcjach dla autorów”, że „ghostwriting”, „guest authorship” są przejawem nierzetelności naukowej, a wszelkie wykryte przypadki będą demaskowane, włącznie z powiadomieniem odpowiednich podmiotów (instytucje zatrudniające autorów, towarzystwa naukowe, stowarzyszenia edytorów naukowych itp.).

Redakcja powinna uzyskać informację o źródłach finansowania publikacji, wkładzie instytucji naukowo-badawczych, stowarzyszeń i innych podmiotów („financial disclosure”).

Redakcja powinna dokumentować wszelkie przejawy nierzetelności naukowej, zwłaszcza łamania i naruszania zasad etyki obowiązujących w nauce”.

Sponsors

Rozbudowa pełnotekstowego zasobu bazy danych platformy PRESSto o archiwalne numery czasopism wydawanych na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu czasopisma Teologia Praktyczna Nr 1(2001), Nr 1(2001), Nr 2(2001), Nr 3(2002), Nr 4(2003), Nr 5(2004), Nr 6(2005), Nr 7(2006), Nr 8(2007), Nr 9(2008)  – zadanie jest finansowane w ramach umowy 662/P-DUN/2017 ze środków Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę.

Historia czasopisma

„Teologia Praktyczna” jest kontynuacją w nowym kształcie przedwojennego czasopisma o tym samym tytule. Tom pierwszy (patrz: „Teologia Praktyczna” [reprint]) jest wierną kopią trzech przedwojennych zeszytów z 1939 r.

Niezmiernie ciekawa inicjatywa wydawnicza okresu międzywojennego, która zaowocowała powołaniem w 1939 r. kwartalnika „Teologia Praktyczna”, pochodziła ze środowiska księży profesorów Arcybiskupiego Seminarium Duchownego w Poznaniu. Ówczesny rektor tej kościelnej uczelni, ks. Kazimierz Kowalski, redagujący nowe czasopismo o tak współcześnie brzmiącym tytule, pragnął - w duchu epoki - wyjść naprzeciw potrzebom duszpasterza, który obciążony codziennymi obowiązkami, nie potrafi dzisiaj już zdobyć się ani na systematyczne zgłębienie nowszych traktatów teologicznych, ani też na wszechstronne zastosowanie współczesnych zdobyczy świętej nauki, ani wreszcie na samodzielne rozwiązanie, w świetle zasad wiary, problematyki współczesnego w szalonym tempie przeobrażającego się życia ludzkiego (TP 1/1939 s. 3).