Słowa kluczowe
work-life balance
university infrastructure
higher education
Hartmut Rosa
Jak cytować
Abstrakt
The paper presents selected themes concerning the concept of university-life balance and its relevance to students’ lives. Based on Hartmut Rosa’s theory and the idea of work-life balance, selected dilemmas of students related to the requirement to combine activities in many spheres of life are indicated. These dilemmas are related to qualitative empirical research on the role of university infrastructure. The findings highlight the complexity of the relationship between university life and the private sphere of students and the multi-faceted role of infrastructure in this regard. Factors that create a positive resonance with the world are identified, including: flexibility, multi-sensoriality and safe infrastructure.
Finansowanie
Wykorzystane w artykule badania zostały sfinansowane ze środków projektu „Inicjatywa Doskonałości–Uczelnia Badawcza”(numer wniosku 929/29/UAM/0004).
Bibliografia
Ahad, T.R., Khan, N., Subbarao, A., Rahman, H.M.M. (2024). Unlocking work-life balance: The impact of participative leadership on reducing emotional exhaustion. Cogent Business & Management, 11, 1. DOI: https://doi.org/10.1080/23311975.2024.2372456
Akçakese, A., Tükel, Y., Demirel, M. (2024). The work-life balance: Understanding the role of leisure involvement on workaholism from a gender perspective. Work, 79(2), 911–924. DOI: https://doi.org/10.3233/WOR-240012
Ashforth, B.E., Kreiner, G.E., Fugate, M. (2000). All in day’s work: Boundaries and micro role transitions. Academy of Management Review, 25(3), 472–491. DOI: https://doi.org/10.2307/259305
Bhat, S.A., Sheikh, B.A. (2023). Study life balance of college students: Evidence from higher education sector of UT of Jammu and Kashmir. Journal of Learning and Educational Policy, 3(3), 37–41. DOI: https://doi.org/10.55529/jlep.33.37.41
Blom, R., Jaspers, E., Knies, E., Lippe, T. van der (2025). Family-friendly policies and work-place supports: A meta-analysis of their effects on career, job, and work-family outcomes. Journal of Vocational Behavior, 157. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jvb.2025.104091
Brinkley, I. (2024). CIPD Good Work Index 2024: Survey report. London: Chartered Institute of Personnel and Development. https://www.cipd.org/globalassets/media/knowledge/knowledge-hub/reports/2024-pdfs/8625-good-work-index-2024-survey-report-1-web.pdf
Capannola, A.L., Johnson, E.I. (2020). On being the first: The role of family in the experiences of first-generation college students. Journal of Adolescent Research, 37(1), 29–58. DOI: https://doi.org/10.1177/0743558420979144
Dębkowska, K., Kłosiewicz-Górecka, U., Szymańska, A., Wejt-Knyżewska, A., Zybertowicz, K. (2024), Work-life balance a elastyczne formy organizacji pracy. Warszawa: Polski Instytut Ekonomiczny. https://pie.net.pl/wp-content/uploads/2024/04/PIE--Raport_work-life-balance_2024.pdf
Deloitte. 2024 Gen Z and Millenial Survey. Living and working with purpose in a transforming world (2024). https://www2.deloitte.com/content/dam/Deloitte/ec/Documents/about-deloitte/deloitte-2024-genz-millennial-survey.pdf.
Fayaz, I., Gulzar, F. (2025). Thrive, don’t survive: Building work-life balance with family support, grit and self-efficacy. IIMT Journal of Management. DOI: https://doi.org/10.1108/IIMTJM-05-2024-0057
Frąckowiak-Sochańska, M., Mroczkowska, D., Kubacka, M. (2022). Dynamika i kontekst doświadczeń emocjonalnych pracujących zawodowo rodziców w czasie pandemii COVID-19. Przegląd Socjologii Jakościowej, XVIII(4), 118–151. DOI: https://doi.org/10.18778/1733-8069.18.4.05
Gibson, J.J. (1977). The theory of affordances. W: R. Shaw, J. Bransford (red.), Perceiving, Acting and Knowing (s. 69–82). Hillsdale: Lawrence Erlbaum.
Global Life-Work Balance Index (2024). https://remote.com/resources/research/global-life-work-balance-index [dostęp: 20.03.2025].
Gragnano, A., Simbula, S., Miglioretti, M. (2020). Work-life balance: Weighing the importance of work–family and work–health balance. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(3), 907. DOI: https://doi.org/10.3390/ijerph17030907
Innstrand, S.T., Grødal, K., Christensen M. (2024). Balancing work and family life during the COVID-19 pandemic: exploring within and between group differences across time, gender, and worksites. Community, Work & Family, 1–20. DOI: https://doi.org/10.1080/13668803.2024.2399719
Kalliath, T., Brough, P. (2008). Work-life balance: a review of the meaning of the balance construct. Journal of Management & Organization, 14(3), 323–327. DOI: https://doi.org/10.5172/jmo.837.14.3.323
Kennett, D.J., Reed, M.J., VanDenBerg, T.R. (2019). The importance of perceived university-life balance, hours per week engaged in academia activities, and academic resourcefulness. Teaching and Learning Inquiry, 7(1), 136–153. DOI: https://doi.org/10.20343/teachlearninqu.7.1.9
Kirchmeyer, C. (2000). Work-life initiatives: greed or benevolence regarding workers’ time. W: C.L. Cooper, D.M. Rousseau (red.), Trends in Organizational Behavior, t. 7 (s. 79–93). Chichester: Wiley.
Kołtan, J. (2020). Świat wysokich prędkości. Późna nowoczesność i teoria krytyczna Hartmuta Rosy. W: H. Rosa Przyspieszenie, wyobcowanie, rezonans. Projekt krytycznej teorii późnonowoczesnej czasowości (s. 7–20), Gdańsk: Europejskie Centrum Solidarności.
Landolfi, A., Barattucci, M., De Rosa, A., Lo Presti, A. (2021). The association of job and family resources and demands with life satisfaction through work-family balance: A longitudinal study among Italian Schoolteachers during the COVID-19 pandemic. Behavioral Sciences, 11(10), 136. DOI: https://doi.org/10.3390/bs11100136
LeBouef, S., Dworkin, J. (2021). First-generation college students and family support: A critical review of empirical research literature. Education Sciences, 11, 294. DOI: https://doi.org/10.3390/educsci11060294
Lubrańska, A.S. (2014). Work-family conflict and family-work conflict in aspects of sex and intergenerational differences. Medycyna Pracy Workers’ Health Safety, 65(4), 521–533. DOI: https://doi.org/10.13075/mp.5893.00040
Mroczkowska, D., Kubacka, M. (2020). Teorie pracy granicznej jako wyzwanie dla koncepcji work-life balance. Zarys perspektywy dla badania relacji praca-życie. Studia Socjologiczne, 239(4), 37–59.
Nieżurawska, J., Dziadkiewicz, A., Kowalewska, G. (2017). Systemy work-life balance w przedsiębiorstwach w opinii generacji Z – wyniki badań empirycznych. Roczniki Kolegium Analiz Ekonomicznych, 45, 241–255.
Robak, E., Słocińska, A. (2018). Równoważenie pracy z życiem osobisty, pracowników jako istotny czynnik warunkujący gospodarowanie współczesnymi zasobami pracy. Studia Ekonomiczne, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, 257, 159–167.
Rogowski, Ł. (2016). Wideozwiedzanie. Badania miasta w perspektywie paradygmatu mobilności. Kultura i Społeczeństwo, 60(2), 123–144. DOI: https://doi.org/10.35757/KiS.2016.60.2.8
Rogowski, Ł., Chwiałkowski, W., Dłubała, B., Frąckowiak, M., Jeran, A., Kozak, J., Krawczyk, A., Łatwis, K., Siatkowski, A., Wechta, P. (2024). Przestrzeń otwarta. Potrzeby osób studiujących dotyczące kampusów i budynków Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Poznań: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
Rony, M.K.K., Sharker, Md. N.M.K.K., Alamgir, H.M., (2023). The association between work-life imbalance, employees’ unhappiness, work’s impact on family, and family impacts on work among nurses: A Cross-sectional Study. Informatics in Medicine Unlocked, 38. DOI: https://doi.org/10.1016/j.imu.2023.101226
Rosa, H. (2013). Social Acceleration: A New Theory of Modernity. New York: Columbia University Press. DOI: https://doi.org/10.7312/rosa14834
Rosa, H.(2019). Resonance: a Sociology of Our Relationship to the World. Newark: Polity Press.
Rosa, H. (2020). The Uncontrollability of the World. Cambridge, Medford: Polity Press.
Shirmohammadi, M., Wee Chan, A., Beigi, M. (2022). Remote work and work-life balance: Lessons learned from the COVID-19 pandemic and suggestions for HRD practitioners. Human Resource Development International, 25(2), 163–181. DOI: https://doi.org/10.1080/13678868.2022.2047380
Soares, S.R., Gruber, M.E., Schmidt, K.M., Hancock, P.A. (2022). An analysis of school-life balance in university students in the context of COVID-19 lockdowns. Proceedings of the Human Factors and Ergonomics Society Annual Meeting, 66(1), 1320–1324. DOI: https://doi.org/10.1177/1071181322661433
Stanley, S., Sebastine, A.J. (2023). Work-life balance, social support, and burnout: A quantitative study of social workers. Journal of Social Work, 23(6), 1135–1155. DOI: https://doi.org/10.1177/14680173231197930
Susanto,, P., Hoque, M.E., Jannat, T., Emely, B., Zona, M.A., Islam, M.A. (2022). Work-life balance, job satisfaction, and job performance of SMES employees: the moderating role of family-supportive supervisor behaviors. Frontiers in Psychology, 13. DOI: https://doi.org/10.3389/fpsyg.2022.906876
Szegedi, K., Győri, Z., Juhász, T. (2024). Factors affecting quality of life and learning-life balance of university students in business higher education. Humanities and Social Sciences Communications, 11, 113. DOI: https://doi.org/10.1057/s41599-024-02603-7
Tomaszuk, A., Olszewski, P. (2023). Postrzeganie work-life balance w percepcji pokoleń dominujących na rynku pracy. Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej. Zarządzanie, 52, 115–132. DOI: https://doi.org/10.17512/znpcz.2023.4.09
Thilagavathi, G., Geetha, S.N. (2021). Work-life balance – a systematic review. Vilakshan – XIMB Journal of Management, 20(2), 258–276. DOI: https://doi.org/10.1108/XJM-10-2020-0186
Working Time and Work-Life Balance Around the World (2022). Geneva: International Labour Office. https://www.ilo.org/sites/default/files/wcmsp5/groups/public/%40ed_protect/%40protrav/%40travail/documents/publication/wcms_864222.pdf [dostęp: 25.03.2025].
Zaitouni, M., Hewapathirana, G., Mostafa, M., Al Hajj, R., ElMelegy, A.R. (2024). Work-life balance: A landscape mapping of two decades of scholarly research. Heliyon, 10, 14. DOI: https://doi.org/10.1016/j.heliyon.2024.e34084
Zhao. L., Zhao, W. (2022). Impacts of family environment on adolescents’ academic achievement: The role of peer interaction quality and educational expectation gap. Frontiers in Psychology, 13. DOI: https://doi.org/10.3389/fpsyg.2022.911959
Zivnuska, S., Kacmar, K.M., Ferguson, M., Carlson, D.S. (2016). Mindfulness at work: resource accumulation, well-being, and attitudes. Career Development International, 21(2), 106–124. DOI: https://doi.org/10.1108/CDI-06-2015-0086
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Łukasz Rogowski
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.
1. W momencie złożenia pracy celem rozpoczęcia postępowania w sprawie publikacji, Licencjodawca, zwany dalej Autorem, akceptuje wszystkie zasady umieszczone na stronie internetowej czasopisma “Człowiek i Społeczeństwo”, udzielając Licencjobiorcy, zwanego dalej Wydawcą, niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu. Licencja zakłada tym samym brak ograniczeń terytorialnych, czasowych oraz ilościowych na następujących polach eksploatacji (art. 50 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych):
a. utrwalanie Utworu;
b. zwielokrotnienie Utworu drukiem i w wersji cyfrowej;
c. wprowadzenie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału/zwielokrotnionych egzemplarzy Utworu;
d. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
e. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
f. wprowadzenie Utworu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzenie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
g. rozpowszechnianie Utworu w wersji elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej, a także samodzielnie w formule Open Access w oparciu o licencję Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowa Licencja Publiczna (CC BY 4.0), a także inną wersję językową tej licencji, lub którąkolwiek późniejszą wersję tej licencji.
2. Założenia licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowa Licencja Publiczna (CC BY 4.0), udzielają Wydawcy upoważnienia do kopiowania, zmieniania, rozprowadzania, przedstawiania i wykonywania Utworu jedynie pod warunkiem uznania autorstwa.
3. Wraz z dostarczeniem Utworu, Autor zobowiązuje się do wypełnienia, podpisania oraz odesłania skanu umowy