Cel i zakres czasopisma
"Człowiek i Społeczeństwo" to czasopismo naukowe Wydziału Antropologii i Kulturoznawstwa, Wydziału Filozoficznego, Wydziału Psychologii i Kognitywistyki oraz Wydziału Socjologii (dawny Wydział Nauk Społecznych) Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu wydawane od 1984 roku w wersji papierowej, później też elektronicznej. Założycielką i pierwszą redaktorką naczelną czasopisma była prof. dr hab. Krystyna Zamiara. Koncentruje się na problemach jednostki i ludzkich społeczności w kontekście współczesnej kultury. Czasopismo wyróżnia interdyscyplinarne podejście wynikające ze stosowania metod i teorii właściwych dla poszczególnych kierunków z obszaru nauk społecznych i humanistycznych, a więc filozofii, kognitywistyki, kulturoznawstwa, psychologii, socjologii.
Celem czasopisma jest przełamywanie barier międzydyscyplinarnych, integrowanie badań w obszarze nauk społecznych oraz wskazywanie nowych obszarów badawczych wymagających interdyscyplinarnego podejścia. Czasopismo chce także służyć, poprzez inicjowane na jego łamach dyskusje, wypracowaniu nowych płaszczyzn i punktów widzenia na zagadnienia będące dotąd przedmiotem zainteresowania poszczególnych nauk humanistyczno-społecznych, a tym samym przyczyniać się do ich rozwoju.
Polityka otwartego dostępu
Czasopismo zapewnia natychmiastowy, otwarty dostęp do wszystkich swoich treści zgodnie z zasadą, że badania swobodnie dostępne zwiększają i przyśpieszają globalny rozwój nauki i wymianę wiedzy.
Za procedurę przyjmowania i publikowania tekstów czasopismo nie pobiera od autorów żadnych opłat.
Zasady etyki
Czasopismo "Człowiek i Społeczeństwo” jest czasopismem recenzowanym, funkcjonującym w otwartym dostępie oraz spełniającym zasady etyki publikacyjnej określone przez Committee for Publication Ethics (COPE). W celu zapewnienia wysokiej jakości etycznej, czasopismo nakłada na redaktorów, autorów i recenzentów obowiązek przestrzegania następujących zasad na wszystkich etapach publikacji tekstów.
Redaktorzy
- Redaktorzy czasopisma mają zobowiązania etyczne wobec autorów, recenzentów i czytelników czasopisma. W szczególności są odpowiedzialni za wszelkie treści publikowane w czasopiśmie.
- Redaktorzy dokonują wyboru recenzentów kierując się ich kompetencją naukową oraz unikając konfliktu interesów.
- Redaktorzy pośredniczą między autorem a recenzentem dostarczając zarówno autorom, jak i recenzentom wszelkich niezbędnych materiałów i dbając o przestrzeganie zasad procesu recenzji, w szczególności wymogu rzetelności i anonimowości recenzji.
- Podejmując decyzję o przyjęciu artykułu do publikacji, redaktorzy kierują się zawartością i jakością naukową przedłożonego artykułu potwierdzoną przez co najmniej dwóch niezależnych recenzentów oraz unikają dyskryminacji ze względu na płeć, rasę, pochodzenie, religię, orientację seksualną.
- Zadaniem redaktorów jest dołożenie wszelkich starań mających na celu wyeliminowanie tekstów mających znamiona plagiatu, autoplagiatu, autorstwa widma, autorstwa gościnnego, autorstwa grzecznościowego oraz fabrykowania danych. W przypadku wykrycia powyższych i innych przejawów nierzetelności naukowej redaktorzy podejmują czynności wyjaśniające i informują odpowiednie instytucje.
- W przypadku wykrycia powyższych nadużyć odnośnie już opublikowanych tekstów, redaktorzy podejmują działania mające na celu naprawę wyrządzonych szkód.
Autorzy
- Autorzy zobowiązani są do podejmowania wszelkich starań mających na celu zapewnienie wysokiej jakości i oryginalności składanych do czasopisma tekstów.
- Autorami tekstu mogą być wyłącznie osoby, które miały istotny wkład w powstanie tekstu.
- Autorzy zapewniają, że nadesłane teksty są wolne od wad oraz że nie zostały wcześniej opublikowane oraz złożone do publikacji w innym miejscu.
- Autorzy informują redakcję czasopisma o konflikcie interesów oraz dostarczają informacji niezbędnych do unikania konfliktu interesów.
- Autorzy zobowiązani są do respektowania praw autorskich, a w przypadku wykorzystania materiałów chronionych prawami autorskimi, uzyskania zgody odpowiednich podmiotów.
- Autorzy zobowiązani są do ujawniania źródeł finansowania badań naukowych, których efektem jest przedkładany do publikacji tekst.
- Autorzy zobowiązani są do natychmiastowego poinformowania redakcji czasopisma o błędach i nieścisłościach wykrytych w opublikowanym tekście.
Recenzenci
- Recenzenci pełnią istotną rolę procesie przyjmowania tekstów do publikacji, a ich opinie mają kluczowy wpływ na decyzje podejmowane przez zespół redakcyjny.
- Recenzenci przygotowują anonimowe, rzetelne i jednoznaczne recenzje, kierując się formularzem recenzji
- Recenzenci przestrzegają zasad poufności, nie konsultują i nie udostępniają powierzonego im do oceny artykułu stronom trzecim bez zgody redakcji
- Recenzenci dbają o wykonanie recenzji zgodnie z ustalonym terminem oraz informują redakcję o ewentualnych opóźnieniach, a także o niemożliwości wykonania recenzji
- Opinie przedstawione w recenzji powinny być wyrażone w sposób jasny, jednoznaczny i pozbawiony osobistych uwag pod adresem autora tekstu
- Recenzenci informują redakcję o zaistnieniu konfliktu interesów lub możliwości zaistnienia konfliktu interesów.
- Recenzenci informują redakcję o wszelkich wykrytych w procesie recenzji nadużyciach.
Zasady postępowania w przypadku wykrycia nadużyć
Redakcja czasopisma „Człowiek i Społeczeństwo” przywiązuje dużą wagę do dbania o rzetelność naukową nadesłanych tekstów oraz podejmuje szereg działań mających na celu wyeliminowanie tekstów, w których wykryto naruszenie rzetelności naukowej. W szczególności redakcja dąży do wyeliminowania najczęściej spotykanych nadużyć, takich jak plagiat, autoplagiat, autorstwo widmo, autorstwo gościnne, autorstwo grzecznościowe oraz fabrykowanie danych. W tym celu przyjęto następujące standardy postępowania:
- W przypadku wykrycia nadużyć lub otrzymaniu zgłoszenia o możliwym zaistnieniu nadużyć, redakcja podejmuje działania mające na celu wyjaśnienie zaistniałych zdarzeń, w szczególności określenie charakteru i zakresu nadużyć.
- W trakcie wyjaśniania możliwych nadużyć redakcja przedstawia sformułowane zarzuty autorowi tekstu oraz zapoznaje się z odpowiedzią autora na zarzuty.
- W przypadku wykrycia niezamierzonych błędów nie mających istotnego wpływu na jakość tekstu, a także w przypadku wykrycia drobnych nieścisłości dotyczących autorstwa tekstu, redakcja erratę do tekstu.
- W przypadku potwierdzenia poważniejszego naruszenia zasad etyki publikacyjnej redakcja podejmuje decyzję o retrakcji tekstu. Informacja o podjętych działaniach (nota retrakcyjna) jest podawana do wiadomości publicznej za pośrednictwem strony internetowej czasopisma oraz we wszystkich bazach danych, w których czasopismo jest indeksowane.
- W celu wyeliminowania przypadków plagiatu i autoplagiatu redakcja korzysta z oprogramowania umożliwiającego sprawdzanie tekstów pod względem oryginalności.
- O zaistnieniu poważnych nadużyć redakcja informuje odpowiednie instytucje, z którymi związany jest autor.
Prawa autorskie
- W momencie złożenia pracy celem rozpoczęcia postępowania w sprawie publikacji, Licencjodawca, zwany dalej Autorem, akceptuje wszystkie zasady umieszczone na stronie internetowej czasopisma “Człowiek i Społeczeństwo”, udzielając Licencjobiorcy, zwanego dalej Wydawcą, niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu. Licencja zakłada tym samym brak ograniczeń terytorialnych, czasowych oraz ilościowych na następujących polach eksploatacji (art. 50 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych):
a. utrwalanie Utworu;
b. zwielokrotnienie Utworu drukiem i w wersji cyfrowej;
c. wprowadzenie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału/zwielokrotnionych egzemplarzy Utworu;
d. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
e. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
f. wprowadzenie Utworu w postaci elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzenie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
g. rozpowszechnianie Utworu w wersji elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranecie lub innej sieci, w pracy zbiorowej, a także samodzielnie w formule Open Access w oparciu o licencję Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowa Licencja Publiczna (CC BY-ND 4.0), a także inną wersję językową tej licencji, lub którąkolwiek późniejszą wersję tej licencji. - Założenia licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowa Licencja Publiczna (CC BY-ND 4.0), udzielają Wydawcy upoważnienia do kopiowania, zmieniania, rozprowadzania, przedstawiania i wykonywania Utworu jedynie pod warunkiem uznania autorstwa.
- Wraz z dostarczeniem Utworu, Autor zobowiązuje się do wypełnienia, podpisania oraz odesłania skanu Załącznika nr 3 (Umowa o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC) do Zarządzenia Nr 445/2015/2016 Rektora Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu z dnia 1 października 2015 roku w sprawie czasopism naukowych UAM oraz powołania uniwersyteckiej platformy czasopism elektronicznych PRESSto.
- Aby przeciwdziałać przypadkom braku rzetelności naukowej (ghostwriting i guest authorship), Redakcja „Człowieka i Społeczeństwa” wprowadza odpowiednie procedury:
- Redakcja wymaga od autorów publikacji ujawnienia wkładu poszczególnych autorów w powstanie publikacji.
- Redakcja powinna uzyskać informację od autorów o źródłach finansowania publikacji, wkładzie instytucji naukowo-badawczych, stowarzyszeń i innych podmiotów (financial disclosure).
- Redakcja zobowiązuje się do dokumentacji wszelkich przejawów nierzetelności naukowej, zwłaszcza łamania i naruszania zasad etyki obowiązujących w nauce.
Proces recenzji
Po otrzymaniu artykułu przez redakcję wiadomość informująca o rozpoczęciu procedury publikacji zostaje przesłana do autora drogą mailową. Wszelkie dalsze uzgodnienia i konsultacje między redakcją, recenzentem i autorem odbywają się za pośrednictwem poczty elektronicznej.
Każdy nadesłany artykuł przechodzi dwustopniową procedurę recenzowania – wewnętrzną i zewnętrzną. Pomyślne przejście etapu recenzji wewnętrznej (redakcyjnej) oznacza zakwalifikowanie tekstów do wejścia w zasadniczy proces recenzji, czyli do przesłania ich do dwóch recenzentów zewnętrznych z tytułem co najmniej profesora uczelni, pracujących w innych ośrodkach naukowych niż autorzy artykułów.
Po uzyskaniu recenzji zewnętrznej autor zostaje przez redakcję poinformowany o jej wyniku i otrzymuje treść recenzji w formie pisemnej z jednoznacznie sformułowanym wnioskiem co do przyjęcia lub odrzucenia artykułu. W przypadku obecności w recenzji uwag krytycznych autor powinien wprowadzić do tekstu sugerowane poprawki. Artykuł zostaje przyjęty do publikacji po wprowadzeniu doń postulowanych przez recenzentów zmian i uzyskaniu ostatecznej pozytywnej recenzji.
Redakcja zastrzega sobie prawo do dokonywania w tekście drobnych poprawek edycyjnych oraz językowych bez porozumienia z autorem.
Redakcja dokłada wszelkich starań, by recenzenci byli jak najbardziej kompetentni w danej dziedzinie oraz by recenzent i autor recenzowanego tekstu nie pozostawali w bliskich relacjach osobistych ani zawodowych. Redakcja dba również o to, by unikać konfliktów interesów bądź okoliczności mogących obniżyć społeczną wiarygodność procedury recenzyjnej. Podczas procedury recenzyjnej zachowywane są zasady poufności i anonimowości.