Abstrakt
Artykuł zawiera omówienie dwóch zagadnień. Pierwszym jest wprowadzający opis głównych ustaleń dotyczących kategorii zaufania, zarówno teoretycznych (m.in. Luhmann i Putnam), jak empirycznych, ukazujących jednoznacznie korzyści z rozwoju kooperacji i więzi między grupami i środowiskami społecznymi. Drugim, podjętym zagadnieniem jest przedstawienie sześciu współczesnych założeń ideologicznych przyjętych przez obecny obóz rządzący, których związek z tradycją przedwojennej polskiej prawicy ukazano w tekście. Są to kolejno: prymat dobra narodu ponad prawem, koncepcja Katolickiego Państwa Narodu Polskiego, „przełom narodowy”, jedność ideologiczna, antysemityzm, kult militaryzmu i siły. W podsumowaniu zawarta została teza, iż dalsze propagowanie tych idei stworzyć może warunki dla regresu zaufania w Polsce, jako podstawowego składnika nowoczesnych systemów demokratycznych.
Bibliografia
Beugelsdijk S., de Groot H. L. F., van Schaik A. B. T. M. (2004), Trust and economic growth: a robustness analysis, „Oxford Economic Papers”, 56 (1), s. 118–134.
Bauman Z. (2008), Wspólnota. W poszukiwaniu bezpieczeństwa w niepewnym świecie, przekład J. Margański, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
Biskup M. (2016), Intronizacja Chrystusa na Króla Polski jest jak historia cielca ze złota, Dominikanie.pl, https://dominikanie.pl/2015/11/intronizacja-chrystusa-na-krola-polski-jest-jak-historiacielca-ze-zlota/, 10.11.2016.
Bourdieu P. (2005), The Social Structures of the Economy, Polity.
Bourdieu P. (1984), Distinction: A Social Critique of the Judgment of Taste, trans. R. Nice, Harvard University Press.
Braun G. (2014), Naród polski nie stanowi w Polsce większości…, Portal internetowy Grzegorza Brauna, data zamieszczenia: 22 listopada 2014, http://grzegorzbraun.pl/narod-polski-nie-stanowiw-polsce-wiekszosci, 24.09.2016.
Burnetko K. (2016), Jarosław kontra Lech, „Polityka”, nr 26, 22–28.06.
Cieśla J. (2016), Operacja na pamięci. Rozmowa z prof. Tomaszem Maruszewskim, „Polityka”, nr 37, 7–13.09.
Czarnecka K. (2016), Język siecze, „Polityka”, nr 38, 14–20.09.2016.
Earle T., Cvetkovich G. T. (1995), Social trust: Toward a Cosmopolitan Society, Praeger, New York, za: P. Sztompka (2007), Zaufanie. Fundament społeczeństwa, Wydawnictwo Znak, Kraków.
Galbraith J. (1977), The Age of Uncertainty, Houghton Mifflin Company, Boston.
Gambetta D. (1988), Can we trust trust?, w: Trust: Making and Breaking Cooperative Relations, red. D. Gambetta, Basil Blackwell, Oxford.
IBRiS (2016), Sondaż IBRIS dla Onetu, Portal „Onet”, http://wiadomosci.onet.pl/tylko-w-onecie/sondaz-ibris-dla-onetu-andrzej-duda-liderem-zaufania-detronizacja-petru/gm923g.
Kääriäinen J., Lehtonen H. (2006), The variety of social capital in welfare state regimes – A comparative study of 21 countries, „European Societies”, vol. 8, no. 1, March.
Kołodziejczyk M. (2016), Polska nie z tego świata, „Polityka”, nr 48, 23–29.11.2016.
Krasnowska V. (2016), Dobro Kościoła, „Polityka”, nr 41, 5.10–11.06.
Krzemiński I. (1999), Co się dzieje między ludźmi?, Wydawnictwo Naukowe i Literackie „Open”, Bielsko.
Krzemiński I. (2016), Fałszywe korzenie państwa PIS, „Gazeta Wyborcza”, 7.10.2016.
Luhmann N. (1968), Vertrauen: Ein Mechanismus der Reduktion sozialer Komplexität, Wikipedia (art. Vertrauen), https://de.wikipedia.org/w/index.php?title=Vertrauen, 11.09.2015.
Manterys A. (2008), Sytuacje społeczne, Nomos, Kraków.
Putnam R. (2008), Samotna gra w kręgle. Upadek i odrodzenie wspólnot lokalnych w Stanach Zjednoczonych, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa.
Putnam R. (1993), Making democracy work: Civic traditions in modern Italy, Princeton University Press, Princeton.
Reeskens T., Hooghe M. (2008), Cross-cultural measurement equivalence of generalized trust. Evidence from the European Social Survey (2002 and 2004), w: Soc Indic Res.
Rothstein B., Uslaner E. M. (2005), All for All: Equality, Corruption, and Social Trust, „World Politics”, vol. 58, no. 1, October.
Ruch Narodowy mnie rozczarował (2014), Portal „Fronda”, wywiad Pawła Chmielewskiego z Łukaszem Warzechą, http://www.fronda.pl/a/lukasz-warzecha-dla-frondapl-ruch-narodowy-mnierozczarowal, 44936.html, 15.09.2015.
Saltkjel T., Malmberg-Heimonen I. (2014), Social inequalities, social trust and civic participation – the case of Norway, „European Journal of Social Work”, vol. 17, nr 1.
Scheepers P., Grotenhuis M. T., Gelissen J. (2002), Welfare States And Dimensions Of Social Capital: Cross-national Comparisons Of Social Contacts In European Countries, „European Societies”, vol. 4, nr 2.
Socha R. (2016), Minister Gliński odbija Muzeum II wojny światowej w Gdańsku, Portal „Polityka”, wydanie 7.09.2016, http://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/kraj/1674956,1,minister-glinskiodbija-muzeum-ii-wojny-swiatowej-w-gdansku.read, 21.10.2016.
Sondaż IBRiS dla Onetu: Andrzej Duda liderem rankingu zaufania do osób publicznych (2016), Portal Onet, http://wiadomosci.onet.pl/tylko-w-onecie/sondaz-ibris-dla-onetu-andrzej-duda-lideremrankingu-zaufania-do-osob-publicznych/wdk008, 4.09.2016.
Sztompka P. (1999), Trust. A Sociological Theory, Cambridge University Press.
Sztompka P. (2007), Zaufanie. Fundament społeczeństwa, Wydawnictwo Znak, Kraków.
Wątor J. (2016), Co blokować, a co nie, „Gazeta Wyborcza”, 25.11.2016.
Wilk E. (2016), Zabrać waszym, dać naszym, „Polityka”, nr 34, 17–23.08.
Wnuk R. (2016), Wokół mitu „żołnierzy wyklętych”, „Przegląd Polityczny”, nr 136.
Wnuk R., Motyka G., Stryjek T., Baran A. F. (2012), Wojna po wojnie. Antysowieckie podziemie w Europie Środkowo-Wschodniej w latach 1944–1953, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Gdańsk–Warszawa.
Wnuk R., Poleszak S., Jaczyńska A., Śladecka M. (red.) (2007), Atlas polskiego podziemia niepodległościowego 1944–1956, Warszawa–Lublin.
Zak P. J., Knack S. (2001), Trust and Growth, „Economic Journal”, 111, April.
Żakowski J. (2016), Musimy się trochę zamknąć. Prof. Andrzej Zybertowicz, doradca prezydenta RP, o budowaniu i burzeniu, nienawiści i histerii oraz o pisowskiej wizji demokracji, „Polityka”, nr 15, 6–12.04.2016.
Zaręba M. (2016), Wyziewy z fabryki mitów, „Polityka”, nr 49, 30.11–6.12.2016.