Bezpieczeństwo energetyczne w regionie Morza Czarnego: geostrategia a geoenergia

Abstrakt

Celem artykułu jest analiza stanu bezpieczeństwa energetycznego w państwach regionu Morza Czarnego w aspekcie geopolityki i geostrategii różnych regionalnych i międzynarodowych sił politycznych. Bezpieczeństwo energetyczne rozumiane jest jako zapewnienie stabilnych dostaw energii z różnych rodzajów i źródeł (dywersyfikacja) oraz stabilność rynku energii. Analitycy bezpieczeństwa energetycznego zawsze podkreślali znaczenie energii i polityki energetycznej, ale zbyt często skupiali się wyłącznie na wykorzystaniu zasobów jako elementu władzy politycznej. Problem energii i bezpieczeństwa energetycznego często jest nieokreślony, niezrozumiały lub nierozwiązywalny, a państwa pozostają praktycznie bezradnymi zakładnikami zagrożeń niosących niebezpieczne konsekwencje. W celu zbadania problemów związanych z bezpieczeństwem energetycznym, takich jak rosnąca zależność najbardziej rozwiniętych krajów uprzemysłowionych od dostaw ropy i gazu, oraz rosnące zapotrzebowanie gospodarek rozwijających się na paliwo, dokonano wyboru jakościowego zasobów analitycznych i statystycznych. Cele pracy nawiązują do pojęcia podziału regionalnego między państwami basenu Morza Czarnego. Wyniki badania opierają się na analizie działalności Czarnomorskiej Organizacji Współpracy Gospodarczej i interesów geostrategicznych i geopolitycznych głównych graczy regionu Morza Czarnego w kontekście jego bezpieczeństwa energetycznego. W artykule przedstawiono sugestię potencjalnego rozwiązania problemu nierównomiernego rozmieszczenia geograficznego surowców energetycznych, takich jak ropa i gaz, na politycznej mapie świata. Przeanalizowano polityczne instrumenty wpływania na bezpieczeństwo energetyczne w regionie UE, NATO, USA, Rosji i Turcji. Podano zalecenia dotyczące ograniczenia potencjalnych konfliktów w regionie Morza Czarnego i zminimalizowania ich wpływu na bezpieczeństwo energetyczne zainteresowanych państw przy stabilnych dostawach energii.