Słowa kluczowe
Wspólna Polityka Bezpieczeństwa i Obrony
polityka kosmiczna
GMES/Copernicus
Galileo
Jak cytować
Abstrakt
Europejska Polityka Kosmiczna wprowadzona w życie Traktatem z Lizbony związana jest z całościowym podejściem Unii Europejskiej do działań zewnętrznych. Wiąże się z tym wykorzystanie zasobów kosmicznych na potrzeby Wspólnej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony. W pracy scharakteryzowano genezę, przesłanki, podstawy prawne dla wykorzystania zasobów kosmicznych UE w realizacji zadań WPBiO. W kolejnych częściach analizie poddano realizowane programy dotyczące Europejskiej Polityki Kosmicznej oraz ich wykorzystanie na potrzeby WPBiO. Realizowane przez Unię Europejską działania, tj. programy Copernicus oraz Galileo, pomimo, że są obecnie w początkowej fazie realizacji stanowią istotny element całościowej wizji uczestnictwa Unii Europejskiej w stosunkach międzynarodowych. Zmiany zachodzące w tym wymiarze związane są nie tylko ze zdobyciem nowych instrumentów kształtowania środowiska międzynarodowego, w postaci satelitów nawigacyjnych i rozpoznawczych, ale również postulowanej przez Komisję Europejską konsolidacji działań w przestrzeni kosmicznej podejmowanych przez państwa europejskie. Wiąże się to prowadzonymi pracami nad zmianą charakteru współpracy UE z Europejską Agencją Kosmiczną oraz stopniowym nadawaniem wymiaru militarnego aktywności UE w przestrzeni kosmicznej.
Finansowanie
Artykuł jest efektem realizacji grantu własnego NCN pt. Europejska polityka kosmiczna nr N N116 321638
którego kierownikiem i wykonawcą jest autorka artykułu.
Bibliografia
Asbeck F. (2008), EU Satellite Center – A bird’s eye view in support of ESDP operations, „ESDP Newsletter”, nr 8, s. 22–23.
Brachet G., Deloffre B. (2006), Space for defence: A European vision, „Space Policy”, vol. 22, nr 2, s. 92–99.
CzaplińskiW.,Wyrozumska A. (2004), Prawo międzynarodowe publiczne, Wydawnictwo C. H. Beck, Warszawa.
European Space Agency (2009), Joint Principles for a GMES Sentinel Data Policy, ESA/PB-EO(2009)98, rev. 1, 23.10.2009.
Giannopapa C. (2012), Securing Galileo’s and GMES’s place in European policy, „Space Policy”, vol. 28, nr 4, s. 270–282.
Gleason M. (2006), European Union Space Initiatives: The Political Will for Increasing European Space Power, „Astropolitics: The International Journal of Space Politics and Policy”, vol. 4, nr 1, s. 7–41.
Gleason M. (2009), Galileo: Power, Pride, and Profit. The Relative Influence of Realist, Ideational, and Liberal Factors on the Galileo Satellite Program, DTIC Document 2009, http://oai.dtic.mil/oai/oai?verb=getRecord&metadataPrefix=html&identifier=ADA495023, 1.08.2014.
Grosse T. G. (2014), Geśconomic Relations Between the EU and China: The Lessons From the EU Weapon Embargo and From Galileo, „Geopolitics”, vol. 19, nr 1, s. 40–65.
Jentzsch J. (2010), Use of Satellite Data for Treaty Monitoring, w: Current Legal Issues for Satellite Earth Observation, red. M. Sánchez Aranzamendi, R. Sandau, K.-U. Schrogl, ESPI, Wien, s. 27–30.
Kolovos A. (2009), The European Space Policy-Its Impact and Challenges for the European Security and Defence Policy, „European Space Policy Perspectives”, vol. 27, s. 1–17.
Komisja Europejska (2003a), White Paper on Space: a new European frontier for an expanding Union – An action plan for implementing the European Space Policy, COM (2003) 673, 11.01.2003.
Komisja Europejska (2003b), European Space Policy.Green Paper,COM(2003) 17 final, 21.01.2003.
Komisja Europejska (2009), Globalny Monitoring Środowiska i Bezpieczeństwa (GMES): Wyzwania i kolejne działania dotyczące komponentu kosmicznego, KOM (2009) 589 końcowy, 28.10.2009.
Komisja Europejska (2011), Ku strategii Unii Europejskiej w zakresie przestrzeni kosmicznej w służbie obywateli, KOM (2011) 152 wersja ostateczna 4.04.2011.
Komisja Europejska (2013), ROZPORZ¥DZENIE DELEGOWANE KOMISJI (UE) NR 1159/2013 z dnia 12 lipca 2013 r. uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 911/2010 w sprawie europejskiego programu monitorowania Ziemi (GMES) poprzez ustanowienie warunków rejestracji i licencjonowania dla użytkowników GMES i określenie kryteriów ograniczających dostęp do danych do celów GMES i informacji z usług GMES, Dz. Urz. UE L 309, 19.11.2013, http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/HTML/?uri=CELEX:32013R1159&from=EN.
Komisja Europejska (2012), Ustanowienie odpowiednich stosunków między UE a Europejską Agencją Kosmiczną, KOM (2012) 671 final, 14.11.2012.
Maogoto J. N., Freeland S. (2008), From StarWars to SpaceWars’-The Next Strategic Frontier: Paradigms to Anchor Space Security, „Air and Space Law”, vol. 33, nr 1, s. 10–37.
Mutschler M. M., Venet C. (2012), The European Union as an emerging actor in space security?, „Space Policy”, vol. 28, nr 2, s. 118–124.
Nardon L. (2009), Galileo and the Issue of Public Funding, w: Yearbook on Space Policy 2007/2008: From Policies to Programmes, red. K.-U. Schrogl, C. Mathieu, N. Peter, Springer Science & Business Media, Wien, s. 125–137.
Parlament Europejski (2008a), Dokument Roboczy w sprawie wkładu potencjału kosmicznego w EPBiO, PE 400.583v01-00, 30.01.2008.
Parlament Europejski (2008b), Rezolucja legislacyjna Parlamentu Europejskiego z dnia 10 lipca 2008 r. w sprawie przestrzeni kosmicznej i bezpieczeństwa, P6_TA(2008)0365, 10.07.2008.
Parlament Europejski (2006), Europe’s Space Policies and their relevance to ESDP, PE 381.369, 19.06.2006.
Rada Europejska (2014), Ku wspólnej wizji UE i ESA wspierania konkurencyjności dzięki przestrzeni kosmicznej, 9851/14, 26.05.2014.
Rada Unii Europejskiej (2004), ESDP and Space, 11616/3/04, 16.11.2004.
Rohner N., Schrogl K.-U., Cheli S. (2007), Making GMES better known: Challenges and opportunities, „Space Policy”, vol. 23, nr 4, s. 195–198.
Sigalas E. (2012), The role of the European parliament in the development of a European union space policy, „Space Policy”, vol. 28, nr 2, s. 110–117.
Słomczyńska I. (2007a), Europejska Polityka Bezpieczeństwa i Obrony. Uwarunkowania – struktury – funkcjonowanie, Wydawnictwo UMCS, Lublin.
Słomczyńska I. (2007b), Europejska Polityka Bezpieczeństwa i Obrony jako problem badawczy w nurcie badań nad integracją europejską, „Przegląd Europejski”, vol. 15, nr 2, s. 63–74.
Układ o zasadach działalności państw w zakresie badania i użytkowania przestrzeni kosmicznej łącznie z Księżycem i innymi ciałami niebieskimi, sporządzony w Moskwie, Londynie, Waszyngtonie (1968), Dz. U. 1968, Nr 14, poz. 82, 27.01.1967.
Von der Dunk F. G. (2008), European satellite Earth observation: law, regulations, policies, projects, and programmes, „Creighton Law Review”, vol. 42, nr 3, s. 397–446.
Von der Dunk F. G. (2006), Towards Monitoring Galileo: The European GNSS Supervisory Authority in Statu Nascendi/Zur Kunftigen Uberwachungsagentur des Galileo Systems „Zeitschrift fur Luft- und Weltraumrecht”, vol. 55, nr 1, s. 100–117.
Western European Union (2001), A joint European space strategy: security and defence aspects”. Assembly of Western European Union. Forty-seventh session. Document A/1738, 20.06.2001, WEU-96.011, Historical Archives of the EU.
Western European Union (1998), Proceedings Vol. I, forty-fourth session, first part, May 1998 – Assembly document 1612. WEU Council of Ministers 11-12 may 1998, Rhodes Declaration, 15.05.1998, WEU-90.015, Historical Archives of the EU.
Western European Union (1965), Recommendation 130 on the state of European space activites. The political choice, 17.11.1965, ELCO/Sec (66) 76, ELDO-1952, Historical Archives of the EU.
Western European Union (2008), Recommendation 830, Multinational space-based imaging system (MUSIS): European space cooperation for security and defence, 2.12.2008, DOCUMENT A/2025, WEU-111.015, Historical Archives of the EU.
Western European Union (1984), The military use of space. Proceedings Vol. I, Thirtieth session, first part, June 1984 – Assembly document 976, 15.05.1984, WEU-58.011, Historical Archives of the EU.
Western European Union (2004), The space dimension of the ESDP. Proceedings Vol. III, fiftieth session, first part, November–December 2004 – Assembly document A/1881, 30.11.2004, WEU-91.019, Historical Archives of the EU.