Abstrakt
Tematyką artykułu jest narastające dynamicznie zjawisko eurosceptycyzmu, reprezentowane przez partie polityczne dwóch najważniejszych członków UE: Republiki Federalnej Niemiec i Wielkiej Brytanii. Celem pracy jest pokazanie genezy, analiza założeń, struktur i programów dwóch partii eurosceptycznych – AfD oraz UKIP, działających ofensywnie zarówno na krajowej, jak i europejskiej scenie politycznej. Ukazano je na tle otoczenia politycznego, analizując jego systemy partyjne i czynniki mające wpływ na ewolucję „buntu obywateli” wobec systemu wspólnotowego. Autor próbuje odpowiedzieć na pytania, czy omówione partie są w stanie wpłynąć w sposób bezpośredni na dotychczasową politykę europejską tych dwóch państw i zmienić perspektywę UE na najbliższe lata.
Bibliografia
About Nigel, http://www.ukip.org/about_fnigel, 17.08.2014.
Amann M., Bartsch M., Müller P., Neukirch R., Sauga M. (2013), Der Feind im Innern, „Der Spiegel”, nr 20.
Antoszewski A., Herbut R. (2001), Systemy polityczne współczesnego świata, Wydawnictwo Arche, Gdańsk.
Bartels H. (2009), Die Piratenpartei. Entstehung. Forderungen und Perspektiven der Bewegung, Berlin.
Beczek W., To będzie najbardziej eurosceptyczny Parlament Europejski w historii. Skrajne ugrupowania trzecią siłą w Brukseli? „Ludzie się boją”, Gazeta.pl, http://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/1,114871,16037855,To_bedzie_najbardziej_eurosceptyczny_Parlament_Europejski.html, 24.08.2014.
Brost M., Coen A. (2013), Wie wird aus Protest eine Partei?, „Die Zeit” 11.04.2013.
Czarnecki M., Zwycięstwo eurosceptyków z UKIP w Wielkiej Brytanii to mocny sygnał ostrzegawczy, http://wyborcza.pl/1,75477,16035217,Zwyciestwo_eurosceptykow_z_UKIP_w_Wielkiej_Brytanii.html, 16.08.2014.
Dańda A. (2008), System partyjny Wielkiej Brytanii, w: Systemy partyjne państw Unii Europejskiej, pod red. Beaty Kosowskiej-Gąstoł, Kraków.
Das Program der AfD zur Europawahl, https://www.alternativefuer.de/wp-content/uploads/2014/05/AfD_Europawahl_Programm_web.pdf, 21.05.2014.
Decker F., Neu V. (red.) (2007), Handbuch der deutschen Parteien, Wiesbaden.
Drieschner F. (2013), Bloß gegen den Euro, „Die Zeit”, 7.03.2013.
Er will was sehen für sein Geld (2013), „Die Zeit”, 4.07.2013.
Gmurczyk J., Wyspa eurosceptyków, www.instytutobywatelski.pl, 17.08.2014.
Göbel H., Merkels Verdrusswort, „Frankfurter Allgemeine Zeitung”, 18.01.2011, www.faz.net/aktuell/wirtschaft/alterantivlos-merkels-verdrusswort-1574350.html, 12.05.2014.
Haste mal ne Mark? (2013), „Der Spiegel”, 8.04.2013.
Jahn J. (2013), Den Euro durch Lügen retten, „Frankfurter Allgemeine Zeitung”, 18.07.2013.
Janicka I. (2013), Nowa polityka energetyczna drugiego gabinetu Angeli Merkel, w: Niemiecka scena polityczna 2009–2013. Aktorzy, zagadnienia i wyzwania, red. A. Kruk, M. Sus, Wrocław.
Janik M. (2013), Wyborczy kabaret, 28 lipca 2013, „Wprost”.
Jendroszczyk P. (2014), Niemieccy eurosceptycy nie do powstrzymania, „Rzeczpospolita”, 2.09.2014.
Linke und AfD gegen Merkeles Euro-Politik (2013), „Frankfurter Allgemeine Zeitung”, 18.07.2013.
Niedermayer O. (2008), Das fluide Fünfparteiensystem nach der Bundestagswahl 2005, w: Die Parteien nach der Bundestagswahl 2005, red. O Niedermayer, Wiesbaden.
Plöchinger S., Durchbruch für die digitalen Wutbürger, „Süddeutsche Zeitung online”, 18.09.2011, http://www.sueddeutsche.de/digital/piratenpartei-im-berliner-abgeordne-tenhaus-durchbruch-fuer-die-digitalen-wutbuerger-1,1145415, 4.09.2013.
Politische Leitlinien der Alternative für Deutschland, https://www.alternativefuer.de/wp-content/uploads/2014/05/Politische-Leitlinien-der-Alternative-f%C3%BCr-Deutschland-Mai-2014-Version-f%C3%BCr-den-Druck.pdf, 20.05.2014.
Priester K. (2014), Rechtspopulismus im Aufwind, „Neue Gesellschaft Frankfurter Hefte”, nr 4.
Rybarczyk M. (2014), Zapraszam do wyjścia, „Newsweek”, 5.05.2014.
Satzung der Alternative für Deutschland, alternativefuer.de/wp-content/uploads/2014/03/Bundessatzung-Parteibeschluss.pdf, 13.05.2014.
Scheuermann Ch. (2014a), Hirn gegen Herz, „Der Spiegel”, 21.05.2014.
Scheuermann Ch. (2014b) Britain’s Political Poltergeist: Cameron Succumbs to Growing Europhobia, „Spiegel Online”, http://www.spiegel.de/international/europe/cameron-succumbs-to-growing-europhobia-in-the-uk-a-876104.html, 23.08.2014.
Sulik R. (2012), Deutschland ruiniert sich, „Die Zeit”, 19.08.2012, www.zeit.de/2012/33/Euro-Rettung-Zahlung-Deutschland, 10.05.2014.
Taking down Nigel Farage, „The Economist”, http://www.economist.com/news/britain/21602207-tories-have-kept-their-cool-against-uk-independence-party-now-they-must-attack-it-taking, 23.08.2014.
To będzie już inna Unia Europejska. Wysokie zwycięstwa eurosceptyków w Europie, niezależna.pl, http://niezalezna.pl/55666-bedzie-juz-inna-unia-europejska-wysokie-zwyciestwa-eurosceptykow-w-europie, 24.08.2014.
What We Stand For, www.ukip.org/issues, 17.08.2014.
White M., Britain, proud home of Euroscepticism, www.theguardian.com, 17.08.2014.
Woyke W. (2013), Bundestagswahl 2013, Infoaktuell. Informationen zur politischen Bildung, Bonn.
Wójcik Ł. (2013), Twardy keks do zgryzienia, „Polityka”, 15.01.2013.