Abstrakt
Lokalne grupy działania (LGD) są rodzajem partnerstwa terytorialnego, powstałego jako oddolna inicjatywa, zrzeszająca przedstawicieli lokalnych organizacji z sektora publicznego, prywatnego i pozarządowego oraz mieszkańców działających na rzecz lokalnej społeczności. Zadaniem LGD jest m.in. pobudzanie zaangażowania społeczności lokalnej w rozwój regionu, w oparciu o wykorzystanie jego zasobów. Celem artykułu jest wskazanie specyfiki lokalnych grup działania oraz ich znaczenia w kształtowania rozwoju na obszarze objętym lokalną strategią rozwoju na przykładzie Czarnkowsko-Trzcianeckiej Lokalnej Grupy Działania (CZ-T LGD). W artykule wykorzystano lokalną strategię rozwoju zaplanowaną na lata 2014–2020 opracowaną przez badaną lokalną grupę działania, analizę SWOT, a także badania ankietowe. Badania miały na celu przedstawienie idei funkcjonowania CZ-T LGD poprzez realizację inicjatywy Leader wraz ze wskazaniem jej roli we wdrażaniu innowacji na obszarach wiejskich. Stwierdzono, że CZ-T LGD poprzez podejmowane działania finansowane ze środków Unii Europejskiej przyczynia się do aktywizacji mieszkańców poprzez pobudzanie inicjatyw społeczności wiejskiej, co w konsekwencji kreuje rozwój regionu
Bibliografia
Ankieta oceniająca funkcjonowanie Czarnkowsko-Trzcianeckiej Lokalnej Grupy Działania oraz realizacji Lokalnej Strategii Rozwoju w latach 2014–2020 przeprowadzona w 2019 roku przez Czarnkowsko-Trzcianecką Lokalną Grupę Działania (http://www.czarnkowsko-trzcianecka-lgd.pl/asp/pliki/11_Aktywnie_na_obcasach/ankieta_oceniajaca_funkcjonowanie_cz-t_lgd.pdf; dostęp: 26.05.2021).
Asejczyk-Woroniecka M. 2016. Zastosowanie analizy SWOT w doskonaleniu zarządzania jednostkami administracji terytorialnej. Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia nr 6/2016 (84), cz. 1: 311–321. DOI: 10.18276/frfu.2016.84/1–27.
Bank Danych Lokalnych. 2021 (https://bdl.stat.gov.pl/BDL/start; dostęp: 26.05.2021).
Brodziński Z. 2009. Problemy partycypacji społecznej w lokalnych grupach działania (LGD). Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu, 11, 4: 43–46.
Czapiewska G. 2012. Lokalne Grupy Działania a kreowanie rozwoju regionalnego w województwach pomorskim i zachodniopomorskim. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, 29: 261–272.
CZ-T LGD 2015. Jeden pomysł – tysiące inicjatyw (http://www.czarnkowsko-trzcianecka-lgd.pl/asp/pliki/Promocja/jeden_pomysl.pdf; dostęp 27.07.2021).
Daniluk P. 2015. Bezpieczeństwo i zarządzanie. Analiza strategiczna. Difin, Warszawa.
Furmankiewicz M., Janc K. 2012. Partnerstwa terytorialne jako nowy model zarządzania rozwojem lokalnym – różnice regionalne i wpływ na aktywność mieszkańców. [W:] A. Harańczyk (red.), Perspektywy rozwoju regionalnego Polski w okresie programowania po 2013 r. Cz. II. Studia KPZK PAN, 140: 231–245.
Gawroński H. 2010. Zarządzanie strategiczne w samorządach lokalnych. Wolters Kluwer, Warszawa.
Goranczewski B., Puciato D. 2010. Zastosowanie analizy SWOT w formułowaniu strategii rozwoju turystyki na obszarach recepcyjnych. Turyzm, 20, 2: 47–55.
Halamska M. 2005. Doświadczenia dwóch edycji programu LEADER w Portugalii. Wieś i Rolnictwo, 4(129): 47–56.
Hoffmann R., Jefimowicz H. 2014. Wpływ inicjatyw Lokalnych Grup Działania na rozwój społecznogospodarczy obszarów wiejskich w województwie wielkopolskim. Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna, 26: 149–158. DOI: https://doi.org/10.14746/rrpr.2014.26.11 (http://www.czarnkowsko-trzcianecka-lgd.pl/; dostęp. 26.05.2021).
Józefowicz I., Michniewicz-Ankiersztajn H. 2020. Rozwój społeczno-gospodarczy a aktywność społeczności lokalnych w województwie wielkopolskim. Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna, 52: 29–42 (https://doi.org/10.14746/rrpr.2020.52.03).
Kamiński R. 2008. Aktywność społeczności wiejskich. Lokalne inicjatywy organizacji pozarządowych.
Wyd. IRWiR PAN, Warszawa.
Kłodziński M. 2006. Aktywizacja społeczno-gospodarcza gmin wiejskich i małych miast. Wyd. IRWiR PAN, Warszawa.
Kołodziejczak A. 2011. Lokalne Grupy Działania jako czynnik rozwoju wiejskich obszarów peryferyjnych w województwach lubelskim i podlaskim [W:] M. Wesołowska (red.), Wiejskie obszary peryferyjne – uwarunkowania i czynniki aktywizacji. Studia Obszarów Wiejskich, t. 26.
KOWR. 2021 (http://ksow.pl/baza-danych/lgd-2014-2020/mapa?woj_uid=15; dostęp: 26.05.2021). Rozporządzenie nr 1303/2013 z dnia 17.12.2013 r. ustanawiające wspólne przepisy dotyczące EFRR, EFS, Funduszu Spójności, EFRROW oraz EFMR oraz ustanawiające przepisy ogólne dotyczące EFRR, EFS, Funduszu Spójności i EFMR oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr
/2006 (Dz. Urz. UE L 347 z 20.12.2013, str. 320).
Sass R. 2020. Rozwój społeczno-gospodarczy województwa warmińsko-mazurskiego i wielkopolskiego po akcesji Polski do Unii Europejskiej. Zagadnienia Doradztwa Rolniczego, 1(99): 48–64.
Shuckshmith M. 2000. Endogenous development, social capital and social inclsion: perspectives from LEADER in the UK. Sociologia Ruralis, 40(2): 208–218.
Strategia rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność w ramach PROW na lata 2014–2020 dla obszaru Czarnkowsko-Trzcianeckiej Lokalnej Grupy Działania. 2015 (http://www.czarnkow-sko-trzcianeckalgd.pl/asp/pliki/AKADEMIA_LOKALNEGO_ANIMATORA/ostateczna_wersja_14.01.2021_lsr_prow2014-2020_cz-tlgd.11.2020 automatycznie_zapisany_.pdf; dostęp: 26.05.2021).
Śpiewak R. 2009. Kierunki rozwoju wsi prezentowane przez wybrane lokalne grupy działania realizujące program LEADER+ w Polsce. Wieś i Rolnictwo, 4(145): 212–225.
Szewczuk A. 2011. Filozofia i praktyka zarządzania rozwojem lokalnym i regionalnym. [W:] A. Szewczuk, M. Kogut-Jaworska, M. Zioło (red.), Rozwój lokalny i regionalny. Teoria i praktyka. Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa.
Szewczuk A., Kogut-Jaworska M., Zioło M. (red.) 2011. Rozwój lokalny i regionalny. Teoria i praktyka. Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa.
Ustawa z dnia 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach (Dz.U. 2001 nr 79, poz. 855 z późn. zm.).
Ustawa z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (Dz.U. 2006 nr 227, poz. 1658 ze zm.).
Ustawa z dnia 20 lutego 2015 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 (Dz.U. 2015 poz. 349).
Turek M. 2013. Rola lokalnych grup działania w zarządzaniu rozwojem lokalnym na przykładzie małopolskich LGD w perspektywie finansowej 2007–2013. Zarządzanie Publiczne, 4(24): 403–417. DOI: 10.4467/20843968ZP.13.033.1738
Wasielewski K. 2009. LEADER w Polsce – między ideą a rzeczywistością. [W:] K. Wasielewski (red.), Tworzenie partnerstw lokalnych i ich sieci na obszarach wiejskich. Wydawnictwo Naukowe WSG, Bydgoszcz, s. 135–142.