Słowa kluczowe
creative imagination
social situation of development
Jak cytować
Abstrakt
This study describes the issue of maladaptive daydreaming. This phenomenon is becoming a contemporary educational problem because it limits the development potential of children and adolescents as well as their interpersonal relations. The field of possible understanding of maladaptive daydreaming
in relation to terms related in meaning was outlined, as well as the current attempts at its scientific conceptualization. In my analysis, I go beyond the dualistic understanding of the children’s real and imaginary world, referring to the cultural-historical theory of the development of creative imagination as a higher mental function as an internalized system of social relations. From this perspective, the phenomenon of daydreaming in children and adolescents, in relation to reality, is not treated in a dichotomous way, but as a social development situation.
Bibliografia
Aronson E., Wilson T.D., Akert R.M., Psychologia społeczna: serce i umysł, Zysk i S-ka Wydawnictwo, Poznań 1997.
Bartczak A., Wontorczyk A., Strzelecki M., Banaś M., Prokrastynacja zawodowa jako forma ekologii pracy i jej współczesne uwarunkowania, Czasopismo Psychologiczne, 2018, 24, 2.
Bigelsen J., Lehrfeld J.M., Jopp D.S., Somer E., Maladaptive daydreaming: Evidence for an under-researched mental health disorder, Consciousness and Cognition, 2016, 42.
Bozhovich L.I., The social situation of child development, Journal of Russian & East European Psychology, 2009, 47, 4.
Bredikyte M., Akt kulturowego upośredniania w zabawie dzieci, Forum Oświatowe, 2012, 47, 2.
Butcher J.N., Hooley J.M., Mineka S., Psychologia zaburzeń: DSM – 5, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Sopot 2020.
Czakon M., Doktorat z marzycielstwa, 15.01.2018, https://jakdzialacskutecznie.pl/doktorat-z-marzycielstwa/, [dostęp: 15.12.2020].
Doroszewski W., Marzycielstwo, b.d., https://sjp.pwn.pl/slowniki/marzycielstwo.html, [dostęp: 15.12.2020].
Dryll E., Prokrastynacja: dlaczego nadal wiemy za mało?, Psychologia Wychowawcza, 2017, 54.
Fantazjowanie i inne strategie radzenia sobie z trudnościami oraz stresem – walidacja narzędzi, b.d., https://www.e-psyche.eu/pl/projekty-w-trakcie-realizacji/marzycielstwo, [dostęp: 10.02.2021].
Gąsiorek P., Nauczyciel i uczeń w zagrożeniu zombifikacją. Problem motywu i motywacji w perspektywie kulturowo-historycznej, Edukacja, 2019, 149, 2.
Gąsiorek P., Zamorska B., Zmiana działalności młodzieży zagrożonej wykluczeniem społecznym. Badania interwencyjne w kulturowo-historycznej teorii działalności, Przegląd Pedagogiczny, 2017, 1.
Hakkarainen P., Podejście kulturowo-historyczne do rozwoju samoregulacji u dzieci w zabawie i uczeniu się, [w:] Nauczanie rozwijające we wczesnej edukacji według Lwa S. Wygotskiego.
Od teorii do zmiany w praktyce, red. E. Filipiak, Agencja Reklamowo-Wydawnicza Art-Studio, Bydgoszcz 2015.
Jarmużek J., Uwarunkowania aspiracji edukacyjno-zawodowych człowieka, Acta Universitatis Nicolai Copernici. Pedagogika, 2018, 36, 2.
Jarosz M., Acedia jako zagrożenie duchowe, Zeszyty Formacji Katechetów, 2020, 2-3.
Kałużna-Wielobób A., Typy „marzycielek” wśród kobiet w wieku średnim, Roczniki Psychologiczne, 2009, 12, 2.
Kałużna-Wielobób A., Marzenia a cechy osobowości licealistek i studentek, Studia Psychologica: Theoria et praxis, 2012, 12, 1.
Kałużna-Wielobób A., Marzenia współczesnych kobiet w różnych okresach rozwojowych, Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja, 2013, 16, 1(61).
Kant I., Co to znaczy orientować się w myśleniu?, Principia, 2012, 2003, 36.
Kozielecki J., Smutek spełnionych baśni, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1985.
Lewandowski R., “The Best FIFA Football Awards 2020”, 17.12.2020, https://www.instagram.com/p/CI6X7_KB47P/, [dostęp: 18.12.2020].
Lindquist S.I., McLean J.P., Daydreaming and its correlates in an educational environment, Learning and Individual Differences, 2011, 21, 2.
Markiewicz K., Prokrastynacja i prokrastynatorzy. Definicja, etiologia, epidemiologia i terapia, Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska – Paedagogia-Psychologia, 2019, 31, 3.
Pearlman-Avnion S., Harduf R., Prokrastynacja, perfekcjonizm oraz poczucie umiejscowienia kontroli w kontekście akademickim, Szkoła Specjalna, 2019, 80.
Pervin L.A., John O.P., Osobowość: teoria i badania, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2002.
Piasecka M., Otwieranie świata edukacji – w stronę potencjalności, Podstawy Edukacji, 2009, 2.
Piasecka M., Marzenia sprawcze i ponadosobiste w perspektywie badań narracyjnych, Podstawy Edukacji, 2012, 5.
Piasecka M., Marzenia w narracji autobiograficznej. Między porządkiem a chaosem, Podstawy Edukacji, 2015, 8.
Piasecka M., (Geo)poetyka marzenia. Utopia – heterotopia – trzecia przestrzeń, [w:] Utopia a edukacja, t. IV, red. R. Włodarczyk, Instytut Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2020.
Piasecka M., Topoanaliza autobiograficzno-symboliczna jako metoda badania (nie)dokończonych marzeń, Studia Edukacyjne, 2020, 56.
Pietkiewicz I.J., Nęcki S., Bańbura A., Tomalski R., Maladaptive daydreaming as a new form of behavioral addiction, Journal of Behavioral Addictions, 2018, 7, 3.
Schimmenti A., Somer E., Regis M., Maladaptive daydreaming: Towards a nosological definition, Annales Médico-psychologiques, revue psychiatrique, 2019, 177, 9.
Singer J.L., The inner world of daydreaming, Harper & Row, New York 1975.
Skorny Z., Aspiracje młodzieży oraz kierujące nimi prawidłowości, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1980.
Smykowski B., Kleka P., Skala Spontaniczność-Reaktywność (S-RS): podstawowe założenia i badania, Polskie Forum Psychologiczne, 2017, 22.
Stec Ł., Acedia a poszukiwanie nieokreślonego. Między melancholią, nudą a utopią, Młoda Humanistyka, 2019, 14, 1.
Syrek E., Aspiracje życiowe młodzieży niedostosowanej społecznie, Uniwersytet Śląski, Katowice 1986.
Szacki J., Spotkania z utopia, Wydawnictwo Sic!, Warszawa 2000.
Śliwerski B., Utopia edukacyjnych utopii, [w:] Pedagogiczne konteksty społecznych wyobrażeń świata możliwego, t. 2 – Utopia a edukacja, red. R. Włodarczyk, Instytut Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2017.
Tomasello M., Historia naturalna ludzkiego myślenia, Wydawnictwo Copernicus Center Press, Kraków 2015.
Toulmin S., The Mozart of Psychology, The New York Review of Books, 1978, 25, 14.
Trempała J., Deregulacja cyklu życia w planach życiowych młodzieży, Polskie Forum Psychologiczne, 2006, 11, 1.
Wesoły M., Platon i Arystoteles w ocenie Kanta, Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria, 1997, 23, 3.
Wygotski L., Wybrane prace psychologiczne, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1971.
Выготский Л.С., Лекции по педологии, Удмуртский университет, Ижевск 2001.
Wygotski L.S., Problem wieku rozwojowego, [w:] Wybrane prace psychologiczne II: dzieciństwo i dorastanie, red. A. Brzezińska, M. Marchow, Zysk i S-ka Wydawnictwo, Poznań 2002.
Zaporożec A., Psychologia, Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych, Warszawa 1955.