Abstrakt
The main issue which this article aims to present is the way the sixteenth century text of Mikołaj Rej’s Żywot człowieka poczciwego (The Life of the Honest Man) was interpreted by the nineteenth century author Klementyna Tańska-Hoffmanowa. More precisely, the present author seeks to show just one aspect of this re-reading, i.e. the “indication” of archaic or „obsolete words” by the reader. The analysis of 85 lexemes presented in the article, their descriptions and their collocations that were regarded by Tańska Hoffmanowa as obsolete, has made it possible to prove that the she had fair command of rich lexical resources, knowledge on the aspects of grammatical functioning of the Polish language, that she was interested in the issue and was capable of perceiving transitions in the language in time.Bibliografia
I. Bajerowa, Polski język ogólny XIX wieku. Stan i ewolucja. Tom II Fleksja, Katowice 1992, s. 167–170.
K. Handke, Pojęcie i termin „archaizm” na tle zawartości polskich leksykonów, [w:] Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny. Materiały VII Kolokwium Językoznawczego Gorzów Wlkp., 16–18 czerwca 1997, Szczecin 1999, s. 7–20.
J. E. Dąbrowska, Klementyna. Rzecz o Klementynie z Tańskich Hoffmanowej, Białystok 2008.
K. Hoffmanowa, Próbki dobrej literatury wieku, t. 1, Wrocław 1838.
Z. Klemensiewicz, Miłośnictwo języka w dziejach polszczyzny, „Język Polski” 1945, z. 1, s. 1–7; z. 2, s. 47–52.
Z. Klemensiewicz, T. Lehr-Spławiński, S. Urbańczyk, Gramatyka historyczna języka polskiego, Warszawa 1965, s. 364.
B. Matuszczyk, Słownik języka polskiego S. B. Lindego. Warsztat leksykografa, Lublin 2006, s. 234–235.
M. Rej, Żywot człowieka poczciwego, oprac. J. Krzyżanowski, Wrocław 1956, s. 115, przypis 28.
J. Siwkowska, „Grammatykalne” sprawy zeszłowiecznej Warszawy. Panna Tańska układa synonimy, „Poradnik Językowy” 1951, z. 9, s. 8–14; z. 10, s. 13–15.
B. Walczak Co to są dawne słowa?, [w:] „Studia Językoznawcze”, Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny, Szczecin 2011, t. 10, s. 321–329.