Abstract
The President of the Republic of Poland holds a unique role in the Polish constitutional order, and is called the most important person in the state. In connection with being the head of state, the president carries out tasks within the framework of a certain type of employment, the assessment of which in the light of labour law is the task of this publication. The fulfilment of the features of the employment relationship expressed in Article 22 of the Labour Code (Kodeks pracy) is considered as the most important criterion, and the assessment of their validity in the context of the type of the President’s employment is the subject of the following sections of the article. While some of the prerequisites prima facie appear to be fulfilled (receiving a salary, performing a job), others may pose problems for the researcher. Undoubtedly, the greatest of these is the identification of the president’s subordination within his or her possible employment relationship. By examining the constitutional position and its impact on the personal status of the person, as well as by comparing the president’s position to that of the members of the organs of corporations, the author concludes that it is not impossible to consider the president an employee. Referring to the jurisprudence concerning CEOs of companies and persons managing public authorities, the publication posits that the president’s employer would be his or her auxiliary apparatus in the form of the Chancellery of the President of the Republic (Kancelaria Prezydenta RP). The final paragraphs of the text present selected cases of the employee nature of the president’s status in other countries – France, the United States and Brazil.
References
Bartkiewicz A., Premier pisze historię: Idzie na urlop macierzyński, Rzeczpospolita, 15 VI 2018, https://www.rp.pl/polityka/art1901841-premier-pisze-historie-idzie-na-urlop-macierzynski (dostęp: 17 III 2025).
Biskupski R., Prezydent Duda będzie bronił ambasadorów. Zwłaszcza swoich współpracowników, Rzeczpospolita, 14 III 2024, https://www.rp.pl/dyplomacja/art-39994591-prezydent-duda-bedzie-bronil-ambasadorow-zwlaszcza-swoich-wspolpracownikow (dostęp: 17 III 2025).
Broda K., Mastalerek o zmianie ambasadora Magierowskiego: Tusk chciałby mieć upraw- nienia prezydenta, Dziennik Gazeta Prawna, 13 VI 2024, https://www.gazeta-prawna.pl/wiadomosci/swiat/artykuly/9526142,mastalerek-o-zmianie-ambasadora-magierowskiego-tusk-chcialby-miec-upr.html (dostęp: 17 III 2025).
Dral A., Sytuacja prawna osób zatrudnionych na kierowniczych stanowiskach państwowych – uwagi de lege lata i de lege ferenda, „Administracja: teoria, dydaktyka, praktyka” 2009 nr 1, s. 35–55.
Duraj T., Ewolucja pracowniczego podporządkowania jako cechy konstrukcyjnej stosunku pracy w świetle przepisów prawa pracy, „Studia Iuridica Lublinensia” 2015, t. 24, nr 3, s. 159–179. DOI: https://doi.org/10.17951/sil.2015.24.3.159
Grzebyk P., Analiza orzecznictwa sądowego w sprawach o ustalenie istnienia stosunku pracy. Zatrudnienie pracownicze a zatrudnienie cywilnoprawne, Warszawa 2015.
Jamróz A., Status konstytucyjny Prezydenta RP w świetle funkcji określonych w art. 126 Konstytucji (propozycje wykładni), w: Aktualne problemy reform konstytucyjnych, pod red. S. Bożyka, Białystok 2013, s. 77–104.
Kantorowicz E., Dwa ciała króla. Studium ze średniowiecznej teologii politycznej, Warszawa 2007.
Landau M., Voici à quoi ressemble le bulletin de paie d’Emmanuel Macron, BFM Bussiness, 16 V 2024, https://www.bfmtv.com/economie/economie-social/voici-a-quoi-ressemble-le-bulletin-de-paie-d-emmanuel-macron_AN-202405160686.html (dostęp: 17 III 2025).
Łukasiewicz A., Spór o krzesło w UE nierozstrzygnięty, Rzeczpospolita, 28 III 2009, https://www.rp.pl/kraj/art15708441-spor-o-krzeslo-w-ue-nierozstrzygniety (dostęp: 17 III 2025).
Maniewska E., Jaśkowski K., Art. 3, w: Kodeks pracy. Komentarz aktualizowany, LEX/el. 2024.
Maniewska E., Jaśkowski K., Art. 140, w: Kodeks pracy. Komentarz aktualizowany, LEX/el. 2024.
Morawski L., Zasady wykładni prawa, Toruń 2010.
Musiała A., Zatrudnienie członka zarządu spółki kapitałowej – podporządkowanie pracownicze – obejście umową o pracę prawa ubezpieczeniowego. Glosa do wyroku SN z dnia 12 maja 2011 r., II UK 20/11, OSP 2012, nr 5, s. 345–348.
Olechnicki K., Załęcki P., hasło Praca, w: Słownik socjologiczny, Toruń 2002, s. 160–161.
Przybyszewska-Szter B., Wybrane zagadnienia dotyczące statusu prawnego oraz ubezpieczeń społecznych Małżonka Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, „Toruńskieb Studia Polsko-Włoskie” 2022, nr 18, s. 159–168.
Skalski P., Dualny model egzekutywy w Konstytucji RP z 1997 r. Delimitacja zadań i kompetencji Prezydenta RP i Rady Ministrów (wybrane problemy), w: Dwudziestolecie Konstytucji RP. Potrzebna rewizja czy stagnacja? Księga rocznicowa, pod red. K. Stępniaka, Warszawa 2017, s. 164–183.
Śmiłowicz P., Przydatny „spór o krzesło”, Newsweek, 20 V 2009, https://www.newsweek.pl/opinie/przydatny-spor-o-krzeslo/ssvps9j (dostęp: 17 III 2025).
Od Solidarności do wolności. Konferencja międzynarodowa, pod red. N. Smolar, Warszawa–Gdańsk, 2005.
Stelina J., Stosunki pracy osób pełniących funkcje organów państwa, Warszawa 2016. Szczurowski B., Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej jako organ czuwający nad przestrzeganiem konstytucji, Warszawa 2016.
Trnka K., Pozycja prezydenta w systemach parlamentarnym i prezydenckim na przykładzie Rzeczypospolitej Polskiej i Republiki Federacyjnej Brazylii, w: Współczesne polityczno-prawne systemy państw Europy, Azji i Ameryki Łacińskiej, pod red. K. Complaka, P. Gutierreza, J. Rosiak, Wrocław 2017, s. 61–77.
Viera Y., Lula não tem maior salário: quanto ganham os presidentes da América Latina?, UOL, 6 IV 2024, https://noticias.uol.com.br/ultimas-noticias/deutschewelle/2024/04/06/quanto-ganham-os-presidentes-da-america-latina.htm (dostęp: 17 III 2025).
Widacki J., Spór o coś więcej niż krzesło, Tygodnik Przegląd, 31 VIII 2015, https://www.tygodnikprzeglad.pl/spor-o-cos-wiecej-niz-krzeslo/ (dostęp: 17 III 2025).
Zwolińska A., Obowiązek wykonywania pracy przez pracownika, Warszawa 2021.
License
Copyright (c) 2025 Damian Kazimierski

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
