Abstrakt
Tekst podsumowuje główne cele i kierunki polityki europejskiej Słowacji, a także interesy państwa, które są realizowane w jej ramach. Artykuł zaczyna się od przeglądu najważniejszych interesów Republiki Słowackiej, bronionych poprzez prowadzenie polityki zagranicznej. Następnie przedstawione są uwarunkowania realizacji tego typu polityki oraz metody prowadzenia jednej z jej odnóg, tj. polityki europejskiej, po czym omówiony zostaje zakres wykorzystania własnej pozycji w UE w działaniach wewnątrz Grupy Wyszehradzkiej. Zasadniczym kontekstem analizy zawartej w tekście jest swoista sytuacja polityczna kraju, który jako jedyny należy zarówno do Grupy Wyszehradzkiej, jak i strefy euro. Jej głównym celem jest ukazanie sposobów i skali wykorzystania tej pozycji do realizacji własnych interesów. Słowacja pokazana jest jako państwo, którego polityka zagraniczna opiera się obecnie na silnych związkach z Niemcami i Francją, zapewniających mu dostęp do unijnych środków i zachodnich inwestycji oraz bezpieczeństwo energetyczne.
Bibliografia
At a glance, https://www.eastring.eu/page.php?page=about, eastring.eu, 9.09.2018.
Bajda P. (2010), Polityka zagraniczna Słowacji, w: Współczesna Słowacja. Sytuacja wewnętrzna i pozycja międzynarodowa, red. E. Pałka, Oficyna Wydawnicza Arboretum, Wrocław.
Bajda P., Zenderowski R. (2017), Europejska polityka Słowacji, „ETE Working Paper”, t. 3, nr 3.
Bilčík V., Euroscepticism and European Parliament elections, w: Slovakia, red., V. Bilčík, A. Duleba, https://www.eu-28watch.org/?q=node/1221, 1.09.2018.
Bilčík V., Groszkowski J. (2016), Polska i Słowacja w Unii Europejskiej, w: Współczesne stosunki polsko-słowackie, red. M. Gniazdowski, P. Samerek, T. Strážay, Research Center of the Slovak Foreign Policy Association, Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Bratysławie, Bratysława.
Czeski minister: Nie odchodzimy od stanowiska V4 ws. pracowników delegowanych, 15.09.2017, gazetaprawna.pl, https://www.gazetaprawna.pl/artykuly/1071267,czechy-grupa-wyszehradzka-pracownicy-delegowani.html, 26.01.2018.
Dąborowski T., Duleba A. (2016), Polsko-słowacka współpraca energetyczna, w: Współczesne stosunki polsko-słowackie, red. M. Gniazdowski, P. Samerek, T. Strážay, Research Center of the Slovak Foreign Policy Association, Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Bratysławie, Bratysława.
Dąborowski T., Groszkowski J., Słowacja: poszukiwanie nowego miejsca na mapie gazowej regionu, 27.05.2015, Ośrodek Studiów Wschodnich, https://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/analizy/2015-05-27/slowacja-poszukiwanie-nowego-miejsca-na-mapie-gazowej-regionu, 9.09.2018.
Decyzja Rady (UE) 2015/1601 z dnia 22 września 2015 r. ustanawiająca środki tymczasowe w obszarze ochrony międzynarodowej na rzecz Włoch i Grecji, Dz. Urz. UE L 248/80 z 24.09.2015.
Dybczyński A. (2014), Teoria sojuszy międzynarodowych, w: Stosunki międzynarodowe. Wokół zagadnień teoretycznych, red. K. Kącka, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń.
Goda S., Groszkowski J. (2016), Polsko-słowacka współpraca w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony, w: Współczesne stosunki polsko-słowackie, red. M. Gniazdowski, P. Samerek, T. Strážay, Research Center of the Slovak Foreign Policy Association, Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Bratysławie, Bratysława.
Groszkowski J., Słowacja: Niepokorny beniaminek w grupie euro, 14.10.2011, Ośrodek Studiów Wschodnich, https://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/komentarze-osw/2011-10-14/slowacja-niepokorny-beniaminek-w-grupie-euro, 2.09.2018.
Hechter M., Kanazawa S. (2006), Teoria racjonalnego wyboru a socjologia, w: Współczesne teorie socjologiczne, red. A. Jasińska-Kania, L. M. Nijakowski, J. Szacki, M. Ziółkowski, Wydawnictwo Naukowe „Scholar”, Kraków.
Słowacja liczba ludności, https://www.populationof.net/pl/slovakia/, 18.08.2018.
Jak Słowacja uniknęła sporu z Unią o uchodźców? Po cichu przyjęła 16 osób, 29.06.2017, „Dziennik Gazeta Prawna”, https://wiadomosci.dziennik.pl/swiat/artykuly/553139,slowacja-uchodzcy-wygaszony-spor-z-unia-europejska.html, 10.10.2017.
Joint Statement of the Prime Ministers of the Visegrad Group on the Amendment of Posting of Workers Directive, 11.05.2017, visegradgroup.eu, https://www.visegradgroup.eu/calendar/selected-events-in-2017-170203/joint-statement-of-the, 27.01.2018.
Konstytucja Republiki Słowackiej z dnia 1 września 1992 r., https://biblioteka.sejm.gov.pl/wp-content/uploads/2016/11/Slowacja_pol_010711.pdf.
Kublik A. (2018), Land Rover Discovery tylko ze Słowacji. Pracę straci kilkuset Brytyjczyków, 12.06.2018, „Gazeta Wyborcza”, https://wyborcza.pl/7,155287,23526130,land-rover-discovery-bedzie-tylko-ze-slowacji.html, 8.09.2018.
Kuciak J., wstęp red. „Die Welt”, Mafia zadomowiła się na Słowacji. Niedokończony artykuł zamordowanego dziennikarza śledczego Jána Kuciaka, 2.03.2018, „Gazeta Wyborcza”, https://wyborcza.pl/7,75399,23091235,mafia-zadomowila-sie-na-slowacji-niedokonczony-artykul-jana.html, 2.09.2018.
Liderzy UE doszli do porozumienia ws. migracji. Nie będzie obowiązkowych kwot relokacji uchodźców, 29.06.2018, Polsat News, https://www.polsatnews.pl/wiadomosc/2018-06-29/liderzy-ue-doszli-do-porozumienia-ws-migracji-nie-bedzie-obowiazkowych-kwot-relokacji-uchodzcow/, 12.09.2018.
Livingstone E., Marks S., Central Europe resents double EU food standard EU’s new guard wants to close East-West divide in food ingredients, 3.11.2016, Politico, https://www.politico.eu/article/a-snack-by-any-other-name-varying-food-standards-irk-new-eu-countries/, 11.09.2018.
Lizak P. (2011), Proces kształtowania się słowackiego przemysłu motoryzacyjnego jako wyraz konkurencyjności regionu, „Prace Komisji Geografii Przemysłu”, nr 17.
Łada A. (2017), Strategia środka. Słowacka polityka europejska w obliczu zmian na kontynencie, Instytut Spraw Publicznych, Heinrich Boll Stiftung, Warszawa.
Meredith S., Slovakia crisis: A double murder and allegations of Italian mafia links trigger political chaos, 16.03.2018, CNBC, https://www.cnbc.com/2018/03/16/slovakia-crisis-the-italian-mafia-eu-cash-and-a-double-murder.html, 2.09.2018.
Mesík J., „Enfant terrible” of the Eurozone – Why did Slovakia refuse to bail out Greece?, 17.09.2010, Heinrich Böll Stiftung, https://www.boell.de/en/navigation/europe-transatlantic-enfant-terrible-of-the-eurozone-10154.html, 2.09.2018.
Morgenthau H. J. (2010), Polityka między narodami. Walka o potęgę i pokój, Difin, Warszawa.
Nič M., Slobodník M., Šimečka M. (2014), Slovakia in the EU: An Unexpected Success Story?, Deutsche Gesellschaft für Auswärtige Politik e.V.
Palata L., Słowacja – najbardziej prorosyjskie państwo Unii Europejskiej. Za dobrą cenę gazu Fico nie będzie narażać się Putinowi, 2.06.2014, „Gazeta Wyborcza”, https://wyborcza.pl/1,76842,16075127,Slowacja___najbardziej_prorosyjskie_panstwo_Unii_Europejskiej_.html, 4.09.2018.
Słowacja: szanujemy decyzję Trybunału. Węgry: jest oburzająca, 6.09.2017, TVN.24, https://www.tvn24.pl/wiadomosci-ze-swiata,2/premier-slowacji-szanujemy-decyzje-trybunalu-w-sprawie-relokacji,770470.html, 1.09.2019.
Prieskum: Väčšina Slovákov podporuje členstvo krajiny v EÚ a NATO, dokonca aj voliči Kotlebu, 30.06.2017, https://slovensko.hnonline.sk/988620-prieskum-vacsina-slovakov-podporuje-clenstvo-krajiny-v-eu-a-nato-dokonca-aj-volici-kotlebu, 4.09.2018.
Pronińska K. (2013), Wpływ współpracy energetycznej krajów Europy Środkowej na regionalne bezpieczeństwo energetyczne i politykę energetyczną UE, Centrum Europejskie Natolin, Warszawa.
Prończuk M., Polskę, Czechy i Węgry czeka proces w Trybunale Sprawiedliwości UE za nieprzyjęcie uchodźców. Możliwe kary finansowe, 29.07.2017, Oko.press, https://oko.press/polska-czechy-wegry-o-krok-procesu-trybunale-sprawiedliwosci-ue-nieprzyjecie-uchodzcow-groza-nam-sankcje-finansowe/, 11.09.2018.
Rozwadowska A., Jest porozumienie Macrona, Czech i Słowacji w sprawie pracowników delegowanych. Rumunia usiądzie do rozmów, 24.08.2017, „Gazeta Wyborcza”, https://wyborcza.pl/7,155287,22273316,jest-porozumienie-macrona-czech-i-slowacji-w-sprawie-pracownikow.html, 23.01.2018.
Ručinská S. (2010), Polityka gospodarcza Słowacji, w: Współczesna Słowacja. Sytuacja wewnętrzna i pozycja międzynarodowa, red. E. Pałka, Oficyna Wydawnicza Arboretum, Wrocław.
Šafaříková K., Sobotka chystá nečekaný tah: Česká vláda se plánuje více připoutat k eurozóně, 20.08.2017, „Hospodářské noviny”, https://domaci.ihned.cz/c1-65851440-sobotka-chysta-necekany-tah-ceska-vlada-se-planuje-vice-pripoutat-k-eurozone, 9.09.2018.
Šimečka M. M., Słowacja ucieka przed Polską. Premier Fico porzuca Orbana i Kaczyńskiego i łapie się Zachodu, 12.08.2017, Oko.press, https://oko.press/nawet-slowacja-ucieka-polska-premier-fico-porzuca-orbana-kaczynskiego-lapie-sie-zachodu/, 11.09.2018.
Slovakia a pro-European island in its region, PM says, 23.10.2017, Reuters, https://www.reuters.com/article/us-slovakia-europe/slovakia-a-pro-european-island-in-its-region-pm-says-idUSKBN1CS1M3, 11.09.2018.
Slovakia and the European Union. A single-country study of Slovakia’s position in the EU (2010), Country Report, Series III (CORE-series), European Policy Studies, Universiteit van Amsterdam, Amsterdam.
Slovakia joins PESCO initiative, 13.11.2017, „SME”, https://spectator.sme.sk/c/20695566/slovakia-joins-pesco-initiative.html, 4.09.2018.
Slovakia supports US President Trump’s opinion on North Stream 2, 1.07.2017, „The Slovak Spectator”, https://spectator.sme.sk/c/20869229/slovakia-supports-us-president-trumps-opinion-on-north-stream-2.html, 11.09.2018.
Slovakia, https://www.parties-and-elections.eu/slovakia.html, 3.09.2018.
Słowacja: F-16 lub Gripeny zastąpią MiGi-29, 2.02.2018, defence24.pl, https://www.defence24.pl/slowacja-f-16-lub-gripeny-zastapia-migi-29, 18.08.2018.
Sorbonne speech of Emmanuel Macron, 22.10.2017, https://international.blogs.ouest-france.fr/archive/2017/09/29/macron-sorbonne-verbatim-europe-18583.html, 28.01.2018.
Sprawa podwójnych standardów w produkcji żywności trafi do Rady UE, 2.03.2017, „Dziennik Gazeta Prawna”, https://biznes.gazetaprawna.pl/artykuly/1024176,podwojne-standardy-w-produkcji-zywnosci-ue.html, 11.09.2018.
Standard Eurobarometer 89 (2018), https://ec.europa.eu/commfrontoffice/publicopinion/index.cfm/ResultDoc/download/.../83136, 2.09.2018.
Standardowy Eurobarometr 80. Opinia publiczna w Unii Europejskiej (2013), https://ec.europa.eu/commfrontoffice/publicopinion/archives/eb/eb80/eb80_pl_pl_nat.pdf, 1.09.2018.
Štatút Ministerstva zahraničných vecí a európskych záležitostí Slovenskej republiky, č. 82/2016, Čl. 3,4, https://www.mzv.sk/documents/10182/2616229/%C5%A0tat%C3%BAt+Ministerstva+zahrani%C4%8Dn%C3%BDch+vec%C3%AD+a+eur%C3%B3pskych+z%C3%A1le%C5%BEitost%C3%AD+Slovenskej+republiky/52418f14-1455-48c7-8a93-bcfbd6667fd4, 18.08.2018.
Szafrańska M., Budowa interkonektora gazowego Polska-Słowacja. Ponad 100 mln euro z Unii, 17.02.2017, money.pl, https://www.money.pl/gospodarka/unia-europejska/wiadomosci/artykul/interkonektor-gazowy-polska-slowacja,231,0,2265063.html, 13.11.2017.
Úspešné slovensko v bezpečnom svete. Stratégia MZV SR, https://www.mzv.sk/documents/10182/621898/Strategia+MZV+definit+260208.pdf, 15.03.2020.
Ústava Slovenskej republiky Čl. 86 e, https://www.mzv.sk/documents/10182/2616229/%C5%A0tat%C3%BAt+Ministerstva+zahrani%C4%8Dn%C3%BDch+vec%C3%AD+a+eur%C3%B3pskych+z%C3%A1le%C5%BEitost%C3%AD+Slovenskej+republiky/52418f14-1455-48c7-8a93-bcfbd6667fd4, 18.08.2017.
Warunki życia i pracy w krajach Europejskiego Obszaru Gospodarczego – Słowacja, Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, Departament Rynku Pracy, EURES, https://eures.praca.gov.pl/zal/warunki_zycia/slowacja/Slowacja.pdf, 18.08.2018.
Licencja