Słowa kluczowe
powieść
autor
ekranizacja
Łowcy tygrysów
obrazy wizualne
Jak cytować
Abstrakt
Ekranizacja powieści wpisuje się w dyskurs literacki, jej analiza jest jednym ze sposobów ujawnienia osadzonych w dziele intencji autora. W artykule podjęto próbę zbadania, jakie obrazy wizualne łączą powieść Iwana Bahrianego Łowcy tygrysów i film Rostysława Syńki o tym samym tytule. Celem artykułu jest porównanie wizualnych obrazów obu dzieł z uwzględnieniem specyfiki literatury i kina jako rodzajów sztuki oraz określenie przyczyn i roli zmian wprowadzonych przez reżysera. Spośród obrazów wizualnych zwróciłam uwagę na wizerunek pociągu, cechy portretowe postaci, wnętrze i zewnętrze domu Sirków oraz krajobrazy. W wyniku analizy wyciągnęłam następujące wnioski: ekranizacja powieści Łowcy tygrysów niemal dokładnie odtwarza werbalne obrazy wizualne, ale wzmacnia ich ideologię poprzez podkreślenie cech ukraińskich. Reżyser stara się obejść techniczną niemożność oddania malowniczych pejzaży Dalekiego Wschodu i posługuje się stylizacją, wysuwając na pierwszy plan motyw patriotyczny i wątek przygodowy.
Bibliografia
Bahrianyi І., Tyhrolovy [Tiger trappers], Kharkiv: Folio, 2019.
Bohuslavska L., Narodna oselia u romani Ivana Bahrianoho „Tyhrolovy”, [v:] „Visn. Prydripr. derzh. akad. sud-va ta arkhitektury”, 2016, no. 7, s. 69–73.
Bondarenko A., Ukrainska pravda vykhodyt u shyrokyi svit [Ukrainian truth is coming out into the wide world], [v:] Ivan Bahrianyi: nove y malovidome. Esei. dokumenty, lysty, spohady, notatky, fakty, red. O Shuhai, Kyiv: „Smoloskyp”, 2013, kn. 1, s. 509–510.
Chornohai V., Poema vseperemozhnoho optymizmu (Pro roman „Tyhrolovy”) [A poem of allconquering optimism (About the novel „Tiger Trappers”)], [v:] „Novi dni”, 1953, ch. 41–42.
Dmytrenko V., Neoromantychni dominanty khudozhnoho svitu prozy Ivana Bahrianoho [Neoromantic dominants of the artistic world of Ivan Bagryany’s prose], [v:] „Visn. Khark. nats. un-tu im. V.N. Karazina”, 2006, vyp. 55, no. 742, s. 23–34.
Girshman M., Domaschenko A., Obraz hudozhestvennyiy [Artistic image], [v:] Poetika, red. M. Tamarchenko, Moskva: Intrada, 2008, s. 149–150.
Holovii O., Mistyka i realnist: sutnist komunistychnoi epokhy kriz pryzmu tvorchosti Ivana Bahrianoho [Mysticism and reality: the essence of the communist era through the prism of the work of Ivan Bagryany], [v:] „Visn. Khark. nats. un-tu im. V.N. Karazina”, 2006, vyp. 55, no. 742, s. 13–23.
Klochek H., Romany Ivana Bahrianoho „Tyhrolovy” i „Sad Hetsymanskyi”: Navch. posibnyk [I. Bahrianyi’s novel „Tiger Trappers” and „The Garden of Gethsemane”: Tutorial], Kirovohrad, 1998.
Kostiuk H., Pered novym zhanrom [Before the new genre], [v:] Ivan Bahrianyi: nove y malovidome. Esei. dokumenty, lysty, spohady, notatky, fakty, red. O Shuhai, Kyiv: „Smoloskyp”, 2013, kn.1, s. 429–433.
Lotman Yu., Semiotika kino i problemyi kinoestetiki [Semiotics of Cinema and Problems of Cinema Aesthetics], [v:] Elektronnyi resurs: http://www.etnolog.org.ua/pdf/e-biblioteka/mystectv/kino/lotman_yu_semiotika_kino_i_problemy_kinoestetiki.pdf (21.11.2021).
Rubtsov A., Soyuz literaturyi i kino [Union of Literature and Cinema], [v:] „Vestnik Adyigeyskogo gosudarstvennogo universiteta”, 2005, no. 3, s. 111–114.
Spodarets M., Poetyka potoibichchia (mifolohichni modeli v romani I.Bahrianoho [Poetics of the afterlife (mythological models in the novel by I. Bagryany], [v:] „Visn. Khark. nats. un-tu im. V.N. Karazina”, 2006, vyp. 55, no. 742, s. 226–230.
Synko R., Tyhrolovy [Tiger trappers], [v:] Elektronnyi resurs: https://www.youtube.com/watch?v=kQ_fGYnWRp8 (21.11.2021).
Tarkovskiy A., O kinoobraze [About the image of cinema], [v:] „Iskusstvo kino”, 1979, no. 3, s. 80–93.
Tiupa V., Lyteratura khudozhestvennaia [Fiction], [v:] Poetika, red. M. Tamarchenko, Moskva: Intrada, 2008, s. 149–150.
Tymchenko A., Tyhr proty drakona: motyv zvira u tvorchosti I. Bahrianoho i V. Svidzinskoho [Tiger against the dragon: the motif of the beast in the works of I. Bagryany and V. Svidzinsky], [v:] „Visn. Khark. nats. un-tu im. V.N. Karazina”, 2006, vyp. 55, no. 742, s. 125–134.
Yaremchuk H., Vymir obrazotvorchoho mystetstva u tvorchomu kosmosi Ivana Bahrianoho [Measurement of fine arts in the creative space], [v:] „Visn. Khark. nats. un-tu im. V.N. Karazina. Ser.: Filolohiia”, 2006, vyp. 55, no. 742, s. 68–81.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 Chrystyna Makaradze
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
- Autor oświadcza, że przysługują mu osobiste i majątkowe prawa autorskie do Utworu oraz że nie są one ograniczone w zakresie objętym niniejszą Umową, oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza majątkowych lub osobistych praw autorskich innych osób.
- Autor udziela Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu bez ograniczeń terytorialnych i przez czas nieokreślony na następujących polach eksploatacji:
2.1. wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
2.2. wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu;
2.3. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
2.4. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
2.5. wprowadzanie Utworu w postacie elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
2.6. rozpowszechnianie Utworu w postaci elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranetu lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie;
2.7. udostępnianie Utworu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu, Intranetu, Extranetu lin innej sieci;
2.8. udostępnianie Utworu zgodnie z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons. - Autor zezwala Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na:
3.1. nieodpłatne korzystanie i rozporządzanie prawami do opracowań Utworu i tymi opracowaniami.
3.2. wysyłanie metadanych Utworu oraz Utworu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma. - Autor upoważnia i zobowiązuje Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu do udzielania osobom trzecim dalszych licencji (sublicencji) do Utworu oraz do innych materiałów, w tym utworów zależnych lub opracowań zawierających lub powstałych w oparciu o Utwór, przy czym postanowienia takich sublicencji będą tożsame z wzorcem licencji Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International (CC BY-NC-SA 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu wyłącznie w celach niekomercyjnych pod następującymi warunkami:
4.1. uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji;
4.2. na tych samych warunkach, wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej to tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny. - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu jest zobowiązany do:
5.1. udostępniania Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym bez ograniczeń technicznych;
5.2. poprawnego informowania osób, którym Utwór będzie udostępniany o udzielonych im sublicencjach w sposób umożliwiający odbiorcom zapoznanie się z nimi.
Pozostałe postanowienia
- Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).