Abstrakt
The Polish Jesuit Maksymilian Ryłło (1802-1848) participated in several missionary endeavors undertaken by the Church in nineteenth century and entrusted to the Society of Jesus. Besides his missions in Middle East in 1836-1837 and 1839-1841, he was also one of the protagonists of an exploratory trip to North East Africa started in 1847 from Egypt and directed south. Arrived to Khartum and established there for a few months, Ryłło died in that city, while a few years later other missionaries took over the work of evangelization started by him and his companions. The present article introduces this Jesuit and focuses on the “African chapter” of his life – all as an attempt of filling the historiographical gap consisting in the fact that the English literature about Ryłło is almost inexistent.
Bibliografia
Archivum Romanum Societatis Iesu (ARSI) – Assistentia Africae 1001-I-3
Archivum Romanum Societatis Iesu (ARSI) – Assistentia Africae 1001-II-2
Archivum Romanum Societatis Iesu (ARSI) – Assistentia Italiae. Vota Professorum 1814-1850, f. 178 r -179 r
Archivum Romanum Societatis Iesu (ARSI) – Assistentia Italiae. Missiones Petentes 1816-1844
Archivum Romanum Societatis Iesu (ARSI) – Proximi Orientis 1001-IX-1
Aubert, Roger. „Knoblecher (Ignaz).” Dictionnaire d’Histoire et de Géographie Ecclésiastiques. T. 29. Paris: Letouzey et Ané, 2007. 368-369.
Bano, Leonzio. Mezzo secolo di storia sudanese (1842-1898). Bologna: Editrice Missionaria Italiana, 1976.
Bieś, Andrzej Paweł. „Ryłło Maksymilian.” Encyklopedia Katolicka. T. 17. Lublin: Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, 2012. 675-676.
The Cambridge Encyclopedia of the Jesuits. Cambridge/New York: Cambridge University Press, 2017.
Chappin, Marcel. „Roothaan, Juan Felipe.” Diccionario Histórico de la Compañía de Jesús. Biográfico-temático. Vol. II. Roma: Institutum Historicum S.I.; Madrid: Universidad Pontificia Comillas, 2001. 1665-1671.
Czermiński, Marcin, O. Maksymilian Ryłło Towarzystwa Jezusowego, Misyonarz Apostolski. 2 vols. Kraków: Czcionkami Drukarni ‘Czasu’, 1911-1912.
Encyklopedia wiedzy o jezuitach na ziemiach Polski i Litwy 1564-1995. Ed. Ludwik Grzebień. Kraków: Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna Ignatianum/Wydawnictwo WAM, 2 2004.
Grzebień, Ludwik. „Ryłło Maksymilian Stanisław.” Polski Słownik Biograficzny. T. 33. Wrocław/Warszawa/Kraków: Polska Akademia Umiejętności/PAN/Ossolineum, 1992. 504-506.
Grzebień, Ludwik. Podstawowa bibliografia do dziejów Towarzystwa Jezusowego w Polsce. T. 2. Kraków: Wydawnictwo WAM/Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna „Ignatianum”, 2009.
Hierarchia Catholica Medii et Recentioris Aevi. Vol. VII. Eds. Remigius Ritzler, Pirminus Sefrin. Patavii: Typis et Sumptibis Domus Editorialis “Il Messaggero di S. Antonio”, 1968.
Jalabert, Henri. „P. Gaétan Zara.” Jésuites au Proche-Orient. Notes biographiques. Beyrouth: Dar El-Machreq Sarl, 1987. 5.
Jalabert, Henri. „P. Maximilien Ryllo.” Jésuites au Proche-Orient. Notes biographiques. Beyrouth: Dar El-Machreq Sarl, 1987. 367-368.
Jalabert, Henri. „Riccadonna, Paolo-Maria.” Diccionario Histórico de la Compañía de Jesús. Biográfico-temático. Vol. IV. Roma: Institutum Historicum S.I.; Madrid: Universidad Pontificia Comillas, 2001. 3349-3350.
Jalabert, Henri. „Ryłło, Maksymilian.” Diccionario Histórico de la Compañía de Jesús. Biográfico-temático. Vol. IV. Roma: Institutum Historicum S.I.; Madrid: Universidad Pontificia Comillas, 2001. 3452.
Kantak, Kamil. Le Père Maximilien Ryllo S.J. Un ami du Proche-Orient. L’homme aux grandes visions, mort à la peine. Beyrouth: [s.n.], 1950
Karol, Andrzej. Jezuita romantyczny. O. Maksymilian Ryłło. Kraków: Wydawnictwo Apostolstwa Modlitwy, 1992.
„Le P. Maximilien Ryllo Provicaire Apostolique de l’Afrique centrale. Notes recueillies à l’occasion du transport de ses restes de Kartoun au Caire, au mois de mai 1900.” Lettres de Fourvière 7 (January 1901) : 452-474.
Martina, Giacomo. „Wernz, Francisco Javier.” Diccionario Histórico de la Compañía de Jesús. Biográfico-temático. Vol. II. Roma: Institutum Historicum S.I.; Madrid: Universidad Pontificia Comillas, 2001. 1682-1687.
Mendizábal, Rufo. Catalogus defunctorum in renata Societate Iesu ab a. 1814 ad a. 1970. Romae: apud Curiam P. Gen., 1972.
Mkenda, Festo. Mission for Everyone. A Story of the Jesuits in Eastern Africa (1555-2012). Nairobi: Paulines Publications Africa, 2013.
Monsagrati, Giuseppe. „Fransoni, Giacomo Filippo.” Dizionario Biografico degli Italiani. Vol. 50. Roma: Istituto della Enciclopedia Italiana Fondata da Giovanni Treccani, 1998. 254-256.
Monsagrati, Giuseppe. „Moroni, Gaetano.” Dizionario Biografico degli Italiani. Vol. 77. Roma: Istituto della Enciclopedia Italiana Fondata da Giovanni Treccani, 2012. 83-87.
Moroni, Gaetano. Dizionario di erudizione storico-ecclesiastica da S. Pietro sino ai nostrigiorni. Vol. XCVIII. Venezia: Dalla Tipografia Emiliana, 1860.
Otto, Joseph Albert. Gründung der neuen Jesuitenmission durch General Pater Johann Philipp Roothaan. Freiburg im Breisgau: Herder, 1939.
Padberg, John W. „Fortis, Luis.” Diccionario Histórico de la Compañía de Jesús. Biográfico-temático. Vol. II. Roma: Institutum Historicum S.I.; Madrid: Universidad Pontificia Comillas, 2001. 1662-1665.
Pallme, Ignaz. Beschreibung von Kordofan und einigen angränzenden Ländern. Stuttgart: J. G. Cotta, 1843.
Pallme, Ignaz. Travels in Kordofan: Embracing a Description of That Province of Egypt and of Some of the Bordering Countries, with a Review of the Present State of the Commerce in Those Countries. J. Madden and Co, 1844.
Polgár, László. Bibliographie sur l’histoire de la Compagnie de Jésus, 1901-1980. Vol. III***: Les Personnes. Roma: Institutum Historicum Societatis Iesu, 1990.
Russkij Biografičeskij Slovar’. T. 3. Sankt-Peterburg: Tipografija, Glavnago Upravlenija Udelov, 1908.
Ryłło, Maksymilian. „[Letter to card. Fransoni, 19 April 1848].” Giornale Romano. 16 September 1848.
Ryłło, Maksymilian. „[Letter to card. Fransoni, 19 April 1848].” Ami de la Religion. 30 September 1848.
Ryłło, Maksymilian. „[Letter to Oeuvre de la Propagation de la Foi, 10 April 1848].” Annales de la Propagation de la Foi (1848) 20: 449.
Ryłło, Maksymilian. „[Letter to Oeuvre de la Propagation de la Foi, 10 April 1848].” Lettres de Fourvière (1901) 7: 456-459.
Ryłło, Maksymilian. „[Letter to card. Fransoni, 19 April 1848].” Lettres de Fourvière (1901) 7: 459-463.
Sanz de Diego, Rafaél. „Martín García, Luis.” Diccionario Histórico de la Compañía de Jesús. Biográfico-temático. Vol. II. Roma: Institutum Historicum S.I.; Madrid: Universidad Pontificia Comillas, 2001. 1676-1682.
Schmid, Erich. Alle origini della Missione dell’Africa Centrale. [Verona]: Novastampa di Verona, 1987.
Sommervogel, Carlos. Bibliothèque de la Compagnie de Jésus. Vol. VII. Bruxelles: Schepens; Paris: Picard, 1896.
Sommervogel, Carlos. Bibliothèque de la Compagnie de Jésus. Vol. XI. Ed. Pierre Bliard. Paris: Picard, 1932.
Storme, Marcel. „Origine du Vicariat Apostolique de l’Afrique Centrale.” Neue Zeitschrift für Missionswissenschaft (1952): 105-118.
Storme, Marcel. „La Rénonciation de Mons. Casolani, Vicaire Apostolique de l’Afrique Centrale.” Neue Zeitschrift für Missionswissenschaft (1953): p. 290-305.
Tappi, Carlo. Cenno storico della Missione dell’Africa Centrale. Torino: Tipografia Salesiana, 1894.
Testore, Celestino. „Ryllo, Maksymilian.” Enciclopedia Cattolica. Vol. X. Città del Vaticano: Ente per l’Enciclopedia Cattolica e per il Libro Cattolico, [1953]. 1502.
Wernz, Franz Xaver. „Ad omnes Praepositos Provinciarum. De Tabulario Societatis [letter from 30 January 1911].” Acta Romana Societatis Iesu 1.3 (1911): 48-49.
Zaghi, Carlo. „Vinco, Angelo.” Enciclopedia Italiana, Appendice I. Roma: Istituto della Enciclopedia Italiana Fondata da Giovanni Treccani, 1938. 1129.
Zaleski, Józef Bohdan. Korespondencya. T. 5. Lwów: Nakładem Wydawcy, 1904.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2019 Robert Danieluk
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
PRACE PUBLIKOWANE W CZASOPIŚMIE DOSTĘPNE SĄ NA LICENCJI CREATIVE COMMONS:
Przed 2006 do wszystkich tekstów opublikowanych prawa autorskie są zastrzeżone.
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie Annales Missiologici Posnanienses są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów ze zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie Annales Missiologici Posnanienses udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0) oraz zezwalają na sublicencje na tych samych warunkach.
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2021 roku w Annales Missiologici Posnanienses pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa – obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- użycie niekomercyjne – nie należy wykorzystywać utworu do celów komercyjnych;
- bez tworzenia utworów zależnych – utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych w latach 2006-2020 w Annales Missiologici Posnanienses pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa – obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych – utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).