Abstract
In traditional Polish folk culture, ordinary villagers were not interested in cosmogenesis and anthropogenesis. However, local folklore provides some interesting examples of narration which revolve around the origins of the world and man. Even at the end of the 20 th century – apart from etiologic tales – Polish scholars recorded some occurrences of so-called “paradise scenes” or “heavens”. These tales or their stagings contained biblical and non-biblical messages concerning the prehistory of man.
References
Bartmiński, Jerzy. „Niebo się wstydzi. Wokół ludowego pojmowania ładu świata.” Kultura, literatura, folklor. Prace ofiarowane Profesorowi Czesławowi Hernasowi w sześćdziesięciolecie urodzin i czterdziestolecie pracy naukowej. Red. Marek Graszewicz i Jacek Kolbuszewski. Warszawa: LSW, 1988. 96-106.
Błachowski, Aleksander. „Widowisko ludowe Król Herod z Ciechanowca pow. Siemiatycze.” Literatura Ludowa (1960) 2-3: 92-107.
Ciszewski, Stanisław. „Lud rolniczo-górniczy z okolic Sławkowa w powiecie olkuskim.” Zbiór Wiadomości do Antropologii Krajowej (1887) 11: 1-130.
Federowski, Michał. Lud białoruski na Rusi litewskiej. Materiały do etnografii słowiańskiej. T. 1. Kraków: AU, 1897.
Jan Paweł II, Mężczyzną i niewiastą stworzył ich. T. 1: Chrystus odwołuje się do „początku”. Lublin: KUL, 1981.
Kalniuk, Tomasz, „Głupiec/Głupcy.” Polska bajka ludowa. Słownik. Dostęp 1 marca 2018. http://bajka.umk.pl/slownik/lista-hasel/haslo/?id=65.
Kalniuk, Tomasz, Mityczni obcy. Dzieci i starcy w polskiej kulturze ludowej przełomu XIX i XX wieku. Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK, 2014.
Kocjan, Krzysztof. „Ludowa waloryzacja płciowości. Apokryficzne wątki w ludowej wersji historii o Adamie i Ewie.” Polska Sztuka Ludowa „Konteksty” (1992) 2: 43-44.
Kolberg, Oskar. Dzieła wszystkie, Poznań–Wrocław: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1962.
Krzyżanowski, Julian. Polska bajka ludowa w układzie systematycznym. T. 1-2. Wrocław: PWN, 1962-1963.
Pawluczuk, Włodzimierz. „Perspektywy kultury ludowej.” Regiony (1975) 2: 25-57.
Petrow, Aleksander. „Lud ziemi dobrzyńskiej, jego charakter, mowa, zwyczaje, obrzędy, pieśni, przysłowia, zagadki, itp.” Zbiór Wiadomości do Antropologii Krajowej (1878) 2: 3- 182.
Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu. Biblia Tysiąclecia. Red. A. Jankowski et al, Poznań: Pallotinum, 4 1991.
Serafin, Ewa. „Ludowe opowiadanie ajtiologiczne.” Genologia literatury ludowej. Studia folklorystyczne. Red. Adrian Mianecki i Violetta Wróblewska. Toruń: UMK, 2002. 119-128.
Simonides, Dorota. „Spór z diabłem o stworzenie człowieka.” Dlaczego drzewa przestały mówić. Ludowa wizja świata. Oprac. Dorota Simonides, Opole: Nowik, 2010.
Thomas, William. Znaniecki, Florian. Chłop polski w Europie i Ameryce. T. 1: Organizacja grupy pierwotnej. Tłum. M. Metelska. Warszawa: LSW, 1976.
Tokarska-Bakir, Joanna. Wyzwolenie przez zmysły. Tybetańskie koncepcje soteriologiczne. Wrocław: Fundacja na Rzecz Nauki Polskiej, 1997.
Tomicki, Ryszard. „Ludowe mity o stworzeniu człowieka.” Etnografia Polska (1980) 24, 2: 49-120.
Tomicki, Ryszard. „Mit.” Słownik etnologiczny. Red. Zofia Staszczak. Warszawa–Poznań: PWN, 1987: 244-248.
Tomicki, Ryszard. „Słowiański mit kosmogoniczny.” Etnografia Polska (1976) 20, 1: 47-97.
Witos, Wincenty, Dzieła wybrane, t. 1: Moje wspomnienia, cz. 1. Warszawa: LSW, 1998.
Zając, Paweł. „Nadprzyrodzone w kulturze ludowej.” Nadprzyrodzone. Red. E. Przybył. Kraków: UJ, 2003: 85-98.
Zowczak, Magdalena. Biblia ludowa. Interpretacje wątków biblijnych w kulturze ludowej. Toruń: UMK, 2013.
License
Copyright (c) 2019 Tomasz Kalniuk
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
PUBLISHED WORK ARE LICENSED UNDER A CREATIVE COMMONS:
Before 2006 all published texts are copyrighted.
Authors
Authors of texts accepted for publication in the journal Annales Missiologici Posnanienses are required to complete, sign and return to the editorial address an agreement to grant free license to works, with an obligation to grant CC sublicense.
According to the agreement, the authors of the texts published in the journal Annales Missiologici Posnanienses grant to Adam Mickiewicz University in Poznan a non-exclusive and royalty-free licencji Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0) license and allow sublicensing under the same conditions.
The authors retain the rights to further freely dispose of the work.
Users
Interested internet users are entitled to use works published from 2021 onwards in Annales Missiologici Posnanienses under the following conditions:
- Attribution - the obligation to provide with the distributed work, information, about the authorship, title, source (links to the original work, DOI) and the license itself;
- Non-commercial use - you should not use the work for commercial purposes;
- Without creating derivative works - the work must be preserved in its original form, e.g. translations, adaptations may not be distributed without the author's permission.
Interested Internet users are entitled to use works published between 2006 and 2020 in Annales Missiologici Posnanienses under the following conditions:
- acknowledgment of authorship - the obligation to provide with the distributed work, information, about the authorship, title, source (links to the original work, DOI) and the license itself;
- without creating derivative works - the work must be preserved in its original form, e.g. translations, adaptations cannot be distributed without the author's consent.
Other
Adam Mickiewicz University of Poznan retains the right to the journal as a whole (layout, graphic form, title, cover design, logo, etc.).