Abstrakt
In traditional Polish folk culture, ordinary villagers were not interested in cosmogenesis and anthropogenesis. However, local folklore provides some interesting examples of narration which revolve around the origins of the world and man. Even at the end of the 20 th century – apart from etiologic tales – Polish scholars recorded some occurrences of so-called “paradise scenes” or “heavens”. These tales or their stagings contained biblical and non-biblical messages concerning the prehistory of man.
Bibliografia
Bartmiński, Jerzy. „Niebo się wstydzi. Wokół ludowego pojmowania ładu świata.” Kultura, literatura, folklor. Prace ofiarowane Profesorowi Czesławowi Hernasowi w sześćdziesięciolecie urodzin i czterdziestolecie pracy naukowej. Red. Marek Graszewicz i Jacek Kolbuszewski. Warszawa: LSW, 1988. 96-106.
Błachowski, Aleksander. „Widowisko ludowe Król Herod z Ciechanowca pow. Siemiatycze.” Literatura Ludowa (1960) 2-3: 92-107.
Ciszewski, Stanisław. „Lud rolniczo-górniczy z okolic Sławkowa w powiecie olkuskim.” Zbiór Wiadomości do Antropologii Krajowej (1887) 11: 1-130.
Federowski, Michał. Lud białoruski na Rusi litewskiej. Materiały do etnografii słowiańskiej. T. 1. Kraków: AU, 1897.
Jan Paweł II, Mężczyzną i niewiastą stworzył ich. T. 1: Chrystus odwołuje się do „początku”. Lublin: KUL, 1981.
Kalniuk, Tomasz, „Głupiec/Głupcy.” Polska bajka ludowa. Słownik. Dostęp 1 marca 2018. http://bajka.umk.pl/slownik/lista-hasel/haslo/?id=65.
Kalniuk, Tomasz, Mityczni obcy. Dzieci i starcy w polskiej kulturze ludowej przełomu XIX i XX wieku. Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK, 2014.
Kocjan, Krzysztof. „Ludowa waloryzacja płciowości. Apokryficzne wątki w ludowej wersji historii o Adamie i Ewie.” Polska Sztuka Ludowa „Konteksty” (1992) 2: 43-44.
Kolberg, Oskar. Dzieła wszystkie, Poznań–Wrocław: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1962.
Krzyżanowski, Julian. Polska bajka ludowa w układzie systematycznym. T. 1-2. Wrocław: PWN, 1962-1963.
Pawluczuk, Włodzimierz. „Perspektywy kultury ludowej.” Regiony (1975) 2: 25-57.
Petrow, Aleksander. „Lud ziemi dobrzyńskiej, jego charakter, mowa, zwyczaje, obrzędy, pieśni, przysłowia, zagadki, itp.” Zbiór Wiadomości do Antropologii Krajowej (1878) 2: 3- 182.
Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu. Biblia Tysiąclecia. Red. A. Jankowski et al, Poznań: Pallotinum, 4 1991.
Serafin, Ewa. „Ludowe opowiadanie ajtiologiczne.” Genologia literatury ludowej. Studia folklorystyczne. Red. Adrian Mianecki i Violetta Wróblewska. Toruń: UMK, 2002. 119-128.
Simonides, Dorota. „Spór z diabłem o stworzenie człowieka.” Dlaczego drzewa przestały mówić. Ludowa wizja świata. Oprac. Dorota Simonides, Opole: Nowik, 2010.
Thomas, William. Znaniecki, Florian. Chłop polski w Europie i Ameryce. T. 1: Organizacja grupy pierwotnej. Tłum. M. Metelska. Warszawa: LSW, 1976.
Tokarska-Bakir, Joanna. Wyzwolenie przez zmysły. Tybetańskie koncepcje soteriologiczne. Wrocław: Fundacja na Rzecz Nauki Polskiej, 1997.
Tomicki, Ryszard. „Ludowe mity o stworzeniu człowieka.” Etnografia Polska (1980) 24, 2: 49-120.
Tomicki, Ryszard. „Mit.” Słownik etnologiczny. Red. Zofia Staszczak. Warszawa–Poznań: PWN, 1987: 244-248.
Tomicki, Ryszard. „Słowiański mit kosmogoniczny.” Etnografia Polska (1976) 20, 1: 47-97.
Witos, Wincenty, Dzieła wybrane, t. 1: Moje wspomnienia, cz. 1. Warszawa: LSW, 1998.
Zając, Paweł. „Nadprzyrodzone w kulturze ludowej.” Nadprzyrodzone. Red. E. Przybył. Kraków: UJ, 2003: 85-98.
Zowczak, Magdalena. Biblia ludowa. Interpretacje wątków biblijnych w kulturze ludowej. Toruń: UMK, 2013.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2019 Tomasz Kalniuk
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
PRACE PUBLIKOWANE W CZASOPIŚMIE DOSTĘPNE SĄ NA LICENCJI CREATIVE COMMONS:
Przed 2006 do wszystkich tekstów opublikowanych prawa autorskie są zastrzeżone.
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie Annales Missiologici Posnanienses są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów ze zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie Annales Missiologici Posnanienses udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0) oraz zezwalają na sublicencje na tych samych warunkach.
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2021 roku w Annales Missiologici Posnanienses pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa – obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- użycie niekomercyjne – nie należy wykorzystywać utworu do celów komercyjnych;
- bez tworzenia utworów zależnych – utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych w latach 2006-2020 w Annales Missiologici Posnanienses pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa – obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych – utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).