Rzeźbione światłem miast dłutem. Krakowskie retabulum ołtarza Zaśnięcia Najświętszej Marii Panny w obiektywie Stanisława Kolowcy
Obraz przedstawia okładkę 33 tomu czasopisma Artium Quaestiones. W górnej części białej okładki umieszczono tytuł czasopisma, natomiast w dolnej numer tomu oraz napis: Wydawnictwo Naukowe UAM. W partii centralnej znajdują się trzy mazaje przypominające ślady pozostawione przez pędzel. W ich polu znajdują się fragmenty szklanego przeźrocza z reprodukcją rzeźby Appolla.
PDF

Słowa kluczowe

Stanislaw Kolowca
Wit Stwosz
St Mary’s Altar
close-ups
detail
expressive lightin
reproduction as a double

Jak cytować

Kobylińska, W. (2022). Rzeźbione światłem miast dłutem. Krakowskie retabulum ołtarza Zaśnięcia Najświętszej Marii Panny w obiektywie Stanisława Kolowcy . Artium Quaestiones, (33), 87–106. https://doi.org/10.14746/aq.2022.33.4

Liczba wyświetleń: 218


Liczba pobrań: 143

Abstrakt

On two occasions (around 1932–1933 and after the war, between 1946 and 1950), Stanisław Kolowca (1904–1968) undertook the task of creating the photographic documentation of the reredos of the altar of the Dormition of the Blessed Virgin Mary in Kraków (Poland). The stature of Wit Stwosz’s work – widely recognized as one of the key late Gothic masterpieces in Europe – could be the only factor legitimizing the status of Kolowca’s photographs. Nevertheless, the photographs seem to deserve a thorough analysis for other reasons as well. It should be underlined that in his project Kolowca did not focus only on the most obvious shots illustrating the altarpiece. In addition to long shots and full shots showing the characteristic iconographic motifs and portrait-type close-ups, reflecting the mastery of key figures (such as Virgin Mary or John the Baptist), the photographer also created completely unexpected compositions that go beyond the codified frames of documentary photography. Consequently, his works fundamentally problematize the concept of photographic reproduction of an art piece.

https://doi.org/10.14746/aq.2022.33.4
PDF

Bibliografia

Barthes R., Światło obrazu. Uwagi o fotografii, tłum. J. Trznadel, Warszawa 1996

Bułhak J., Fotografia dla potrzeb krajoznawstwa i propagandy turystycznej, „Świat Fotografii” 1946, (1), s. 4–7

Bułhak J., O reprodukcji najgorszej, „Fotograf Polski” 1933, 18(2), s. 21–22 https://doi.org/10.1007/BF01514448 DOI: https://doi.org/10.1007/BF01514448

Bułhak J., O uczciwem rzemiośle fotograficznem, w: Almanach Fotografiki Wileńskiej, [brak inf. o red.], Wilno–Poznań–Warszawa–Lublin 1931, s. 38–44

Chrzanowski T., Ołtarz Mariacki Wita Stwosza, Warszawa 1985

Dederko M., Nasze reprodukcje: Fragment z Ołtarza Marjackiego, „Fotograf Polski” 1935, 20(1), s. 13

Dobrowolski J., Reprodukcya w nauczaniu, Kraków 1903

Dobrowolski T., Sztuka Krakowa, Kraków 1978

Dobrowolski T., Wit Stwosz – Ołtarz Mariacki. Epoka i środowisko, Kraków–Wrocław 1985

Friedberg M., Korespondencje. Wystawa stwoszowska na Wawelu, „Przegląd Zachodni” 1951, 7(7–8), s. 680–691

Gr. St., „Odstraszający” przykład. Co stoi na przeszkodzie rozpowszechnieniu fotografji w Polsce?, „Foto-Amator” (bezpłatny dodatek miesięczny Drogerzysty) 1933, 1(3), s. 43–44

Grabowski L., Rozmowy i spotkania. Stanisław Kolowca, „Fotografia” 1958, 1, s. 27–31

Grzechnik-Correale G., Krakowskie wariacje w fotografii Antoniego Pawlikowskiego i Franciszka Kleina, Kraków 2017

Hamill S., Photography as Carving. The Folios of Clarence Kennedy, w: Photography and Sculpture. The Art Object in Reproduction, red. S. Hamill, M.R. Luke, Los Angeles 2017, s. 81–98

Harasym Z., Fotografia w zwierciadle poczty, Kraków 2020

Hendrykowski M., Słownik terminów filmowych, Poznań 1994

Hornowska E., Zagubiony początek: fotografia jako przedmiot kolekcjonerski w Muzeum Wielkopolskim, „Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Seria: Edukacja Plastyczna” 2011, 4, s. 37–49

Johnson G., Sculpture and Photography: Envisioning the Third Dimension, Cambridge–New York 1998

Kobylińska W., Awangardowa klisza. Polska fotografia w dwudziestoleciu międzywojennym, Warszawa 2021

Kolowca B., Problemy prawne fotografii reporterskiej, „Zeszyty Prasoznawcze” 1973, 14(1), s. 37–38

Kopera F., Wit Stwosz w Krakowie, „Rocznik Krakowski” 1907, 10, s. 1–125

Król L., Stanisław Kolowca – fotograf Ołtarza Mariackiego, w: Wokół Wita Stwosza. Materiały z międzynarodowej konferencji naukowej w Muzeum Narodowym w Krakowie 19–22 maja 2005 r., red. D. Horzela, A. Organisty, Kraków 2006, s. 386–395

Liu Y., Second Only to the Original: Rhetoric and Practice in the Photographic Reproduction of Art in Early Twentieth-Century China, „Art History” 2014, 37(1), s. 69–95

Malraux A., Muzeum wyobraźni (fragmenty), tłum. A. Dziadek, w: Muzeum sztuki. Antologia, red. M. Popczyk, Kraków 2005, s. 185–210 https://doi.org/10.1111/1467-8365.12057 DOI: https://doi.org/10.1111/1467-8365.12057

Malraux A., Muzeum wyobraźni, tłum. I. Wojnar, w: Antologia współczesnej estetyki francuskiej, red. I. Wojnar, Warszawa 1980, s. 344–378

Marcoci R., Marcel Duchamp’s Box in a Valise: The Readymade as Reproduction, w: The Original Copy. Photography of Sculpture, 1839 to Today, red. R. Marcoci, New York 2010, s. 112–125

Matelski D., Artykuły recenzyjne. Dyskusje naukowe wokół ewakuacji Ołtarza Mariackiego w latach II wojny światowej, „Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku” 2016, 16, s. 189–208 https://doi.org/10.18778/2080-8313.16.12 DOI: https://doi.org/10.18778/2080-8313.16.12

Neuman J.A., Die Übertragung von bromöldrucken auf lithographischen Stein, Metall etc., „Photographische Korrespondenz” 1931, 67(8), s. 56–57

Nowacki K., Z żałobnej karty: Stanisław Kolowca, „Rocznik Krakowski” 1970, 40, s. 133–134

Piotrowska E., Stanisław Mucha: fotograf – dokumentalista i miłośnik Krakowa, czyli zwyczajna opowieść o niezwykłym człowieku, Kraków 2007

Płażewski I., Spojrzenie w przeszłość polskiej fotografii, Warszawa 1982

Płażewski J., Język filmu, Warszawa 1982

[brak inf. o aut.], Przegląd prasy krajowej, „Fotograf Polski” 1933, 18(4), s. 73–74

Ray G., Culture Industry and the Administration of Terror, w: Critique of Creativity: Precarity, Subjectivity and Resistance in the ‘Creative Industries’, red. G. Ray, U. Wuggenig, London 2011, s. 167–181

Rilke R.M., Auguste Rodin, tłum. J. Lamont, H. Trausil, New York 1919 https://doi.org/10.2307/20543103 DOI: https://doi.org/10.2307/20543103

Shiner L., The Invention of Art: A Cultural History, Chicago–London 2003

Światłocień. Pierwsza Wszechpolska Wystawa Fotografji Zawodowej, Artystycznej i Naukowej w Poznaniu. Program – Warunki – Zaproszenie, [brak inf. o red.], Poznań 1923

Traube A., Uvatypie. Verfahren zur Herstellung von Dreifarben-Photographien auf Papier nach dem Absaugeprinzip, „Photographische Korrespondenz” 1931, 67(8), s. 50–52

(w), IV Ogólnopolska Wystawa Fotografiki Artystycznej, „Słowo Powszechne” 1954, 111, s. 5

Walczy Ł., Dzieje konserwacji Ołtarza Wita Stwosza w Kościele Mariackim w Krakowie, Kraków 2012

Wolska A., Powrót Ołtarza Mariackiego w archiwaliach, w: Biblia z lipowego drewna. Karty z dziejów Ołtarza Mariackiego. Materiały z sesji zorganizowanej w 50. rocznicę powrotu ołtarza Wita Stwosza „na swoje miejsce”, red. S. Waltoś, Kraków 2009, s. 65–80