Słowa kluczowe
rainfall
snowfall
Wielkopolska
Jak cytować
Abstrakt
The study analyzes the temporal and spatial variability of atmospheric precipitation and the impact of global climate changes on precipitation in Wielkopolska. The study was based on data provided by the IMGW-PIB and collected from 5 synoptic stations located in central Poland. The average multiannual sums of precipitation, the average number of days with precipitation in total and the particular types of precipitation in 1981–2020 were calculated, and their spatial distribution presented. Moreover, seasonal precipitation totals and statistics for days with precipitation were also calculated, and trends of individual pluviometric characteristics presented. The average annual rainfall was 523 mm, and the average annual rainfall frequency was 163 days. Days with rainfall were more frequent than days with snow (35 days). Over the course of many years, there was an apparent decrease in days with snowfall (-6.5 per decade) and an increase in the number of rainy days (4.3 per decade). Annual precipitation totals show no significant long-term changes.
Bibliografia
Bednorz E. (red.), Klimat Polski na tle klimatu Europy. Warunki termiczne i opadowe. Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań, 117–130.
Chernokulsky A., Kozlov F., Zolina O., Bulygina O., Mokhov I.I., Semenov V.A., 2019: Observed changes in convective and stratiform precipitation in Northern Eurasia over the last five decades. Environmental Research Letters, 14 (4), 045001. DOI: https://doi.org/10.1088/1748-9326/aafb82
Farat R., 2004: Atlas klimatu województwa Wielkopolskiego, Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej. Poznań, ss. 139.
Farat R., 2010: Zmienność opadów atmosferycznych w Polsce Północno-Zachodniej, [w:] D. Graczyk, I. Pińskwar, A. Choiński i in., 2017: Zmiany temperatury powietrza w Polsce, [w:] Z.W. Kundzewicz, T. Okruszko O. Hov (red.), Zmiany klimatu i ich wpływ na wybrane sektory w Polsce. Projekt CHASE-PL, Poznań, 47–59.
Klimat Polski 2020, 2021: Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej – Państwowy Instytut Badawczy, https://www.imgw.pl/sites/default/files/2021-04/imgw-pib-klimat-polsk-2020-opracowanie-final-rozkladowki-min.pdf.
Kożuchowski K., Żmudzka E., 2001: Ocieplenie w Polsce: skala i rozkład sezonowy zmian temperatury w drugiej połowie XX w. Przegląd Geofizyczny, 46 (1–2), 81–90.
Peel M.C., Finlayson B.L., McMahon T.A., 2007: Updated world map of the Köppen Geiger climate classification. Hydrology and Earth System Sciences, 11, 1633–1644. DOI: https://doi.org/10.5194/hess-11-1633-2007
R Core Team, 2022: R: A language and environment for statistical computing. R Foundation for Statistical Computing, Vienna, Austria. URL https://www.R-project.org/.
Richling A., Solon J., Macias A. i in., 2021: Regionalna geografia fizyczna Polski. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Poznań, ss. 608.
Słownik meteorologiczny, 2003: red. T. Niedźwiedź, wyd. Polskie Towarzystwo Geograficzne, Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, Warszawa, ss. 495.
Szyga-Pluta K., 2018: Zmienność czasowa i przestrzenna opadów atmosferycznych w Wielkopolsce w latach 1981–2014. Przegląd Geograficzny, 90, 3, 495–516. DOI: https://doi.org/10.7163/PrzG.2018.3.5
Tamulewicz J., 1992: Roczny przebieg opadów atmosferycznych na Nizinie Wielkopolskiej 1931–1980. Badania fizjograficzne nad Polską zachodnią, 43 117–131.
Wibig J., 2020: Współczesne zmiany klimatu – obserwacje, przyczyny, prognozy. Zmiana klimatu – skutki dla polskiego społeczeństwa i gospodarki, 13–46.
Woś A., 1994: Opady atmosferyczne i pokrywa śnieżna na Nizinie Wielkopolskiej, [w:] A. Jędrzejczak (red.), Klimat Niziny Wielkopolskiej. Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań, 92–121.
Ziernicka-Wojtaszek A., 2006: Zmienność opadów atmosferycznych na obszarze Polski w latach 1971–2000, [w:] J. Trepińska, Z. Olecki (red.), Klimatyczne aspekty środowiska geograficznego. IGiGP UJ, Kraków, 139–148.
Zmiana klimatu 2021. Podstawy fizyczne. Podsumowanie dla Decydentów, 2021: Intergovernmental Panel on Climate Change.
Żmudzka E., 2009: Współczesne zmiany klimatu Polski. Acta Agrophysica, 13, 2, 555–568.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2022 Anita Walkowska, dr Marek Półrolniczak, Leszek Kolendowicz
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
PTPN ma prawa autorskie do tytułu czasopisma
https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/