Słowa kluczowe
normalizacja
posttotalitaryzm
literacka intryga
amoralizm
Jak cytować
Abstrakt
Najważniejsi czescy pisarze drugiej połowy XX wieku, między innymi Václav Havel, Zdeněk Zapletal, Vladimír Macura czy Ivan Vyskočil, próbowali w swoich dziełach pokazać problemy aksjologiczne związane z wprowadzeniem systemu komunistycznego (zwłaszcza w jego późnej fazie, określanej jako „epoka normalizacji”) i zdiagnozować jego destrukcyjny wpływ na ludzką tożsamość, odwołując się przede wszystkim do ulegającego procesom rozkładowym paradygmatu tradycyjnych wartości. Szukają sposobu na zbadanie stanu współczesnego umysłu i odnajdują go w alienacji i dezintegracji osobowości spowodowanej deformacją rozumienia owych wartości, co postrzegane jest jako konsekwencja zaburzonego związku mię- dzy założeniami i dyrektywami ideologii komunistycznej a doświadczaną rzeczywistością życia politycznego i społecznego.
Bibliografia
Činátl K., 2010, Časy normalizace, [w:] Tesilová kavalérie. Popkulturní obrazy normalizace, red. P.A. Bílek, B. Činátlová, Příbram, s. 166–187.
Frydrych J., 2014, Anatomia amoralizmu – na podstawie opowiadania André Gide’a »Immoralista«, [w:] Etyka i literatura. Antologia tekstów, red. A. Głąb, Lublin, s. 105–132.
Gosk H., 2008, Początek. Powojenna rzeczywistość w polskiej prozie lat czterdziestych XX wieku, [w:] (Nie)ciekawa epoka? Literatura i PRL, red. H. Gosk, Warszawa, s. 13–51.
Havel V., 1992, Hry, Praha.
Havel V., 2001, Siła bezsilnych, przeł. P. Godlewski, [w:] Hrabal, Kundera, Havel… Antologia czeskiego eseju, red. J. Baluch, Kraków, s.67–153.
Janáček P., 1993, Zděněk Zapletal: »Půlnoční běžci«, [w:] Český Parnas. Vrcholy literatury 1970–1990, red. J. Holý, Praha, s. 330–336.
Janoušek P., 1996, Spor o Lukeše. Kapitola z české literární kritiky počátku osmdesátých let, [w:] Normy normalizace, red. J. Wiendl, Praha-Opava, s. 82–90.
Janoušek P., 1996, Spor o Lukeše. Kapitola z české literární kritiky počátku osmdesátých let, [w:] Normy normalizace, red. J. Wiendl, Praha–Opava, s. 82–90.
Janoušek P., 2001, Time-out aneb Mé kritické pokusy blaboly a omyly z let 1987–1999, Brno.
Janoušek P., 2014, Ten, který byl. Vladimír Macura mezi literaturou, vědou a hrou. Úvod povahopisný, Praha.
Karwat M., 2001, O perfidii, Warszawa.
Machek J., 2010, Normalizace a populární kultura. Od domácího umění k Ženě za pultem, [w:] Tesilová kavalérie. Popkulturní obrazy normalizace, red. P.A. Bílek, B. Činátlová, Příbram, s. 9–27.
Macura V., 1993, Občan Monte Christo, Praha.
Matt von P., 2009, Intryga. Teoria i praktyka podstępu w literaturze, przeł. I. Sellmer, A. Żychliński, Warszawa.
Papoušek V., 2008, Různorodé podoby generačních výpovědí o soudobém stavu světa, [w:] Dějiny české literatury 1945–1989, d. IV: 1969–1989, Praha, s. 509–517.
Páral V., 1989, Generální zázrak. Román naděje, Praha.
Poučení z krizového vývoje ve straně a společnosti po XIII. sjezdu KSČ. Rezoluce o aktuálních otázkách jednoty strany schválená na plenárním zasedání v prosinci 1970, 1970, Praha.
Putna M.C., 2011, Václav Havel. Duchovní portrét v rámu české kultury 20. století, Praha.
Viewegh M., 1996, Názory na vraždu, Brno.
Vyskočil I., 1993, Kosti, Praha.
Zapletal Z., 2001, Půlnoční běžci, Brno.