Słowa kluczowe
Turcja osmańska
Bałkany
Macedonia
Albania
Jak cytować
Abstrakt
The years 1903-1914 should be considered as the most interesting period in the activity of the great powers states in South-East Europe and Near East for a few reasons discussed below. In the final period of the formation of the antagonistic military-political alliances in Europe, the so called “Concert of Europe” mainly showed a great interest in maintaining the status quo and preventing any conflicts which could occupy their attention. These states also focused on Turkey and especially on its European dominion. As a result, they jointly conducted reforms in Macedonia or tried to prevent the outbreak of war between the High Porte and the Balkan allies in 1912. At the same time, the powers did not stop their endeavors to realize their own political or economic aims at the cost of Turkey (e.g. the annexation of Bosnia and Herzegovina by Austro-Hungary in 1908, the occupation of Tripolitania and Cyrenaica by Italy in 1911). Their aim was to eliminate the influences and block the initiative of their competitors.Bibliografia
Austro-Hungarian Monarchy. Ministerium des K. und K. Hauses und des Äussern, Diplomatische aktenstücke betreffend die ereignisse am Balkan von 13. August 1912 bis 6. November 1913, Wien, 1914.
Batowski H., Cieśniny Tureckie 1911-1936, Warszawa, 1936.
Batowski H., Państwa bałkańskie 1800-1923. Zarys historii dyplomatycznej i rozwoju terytorialnego, Kraków, 1938.
Bickel O., Russland und die Entstehung des Balkanbundes 1912. Ein Beitrag zur Vorgrschichte des Weltkrieges. Dargestellt vorwiegend auf Grund des amtlichen Aktenmaterials, Königsber-Berlin, 1933.
British Documents on the Orgins of the War 1898-1914, t. 9, London, 1926.
Forbes N., Toynboe A. J., Mitrany D., Hogarth D. G., The Balkans. A History of Bulgaria, Serbia, Greece, Rumania, Turkey, Oxford, 1915.
Giza A., Armia bułgarska w dobie wojen bałkańskich 1912-1913, „Studia i Materiały do Historii Wojskowości”, 1998, t. 39, s. 131-144.
Giza A., Państwa bałkańskie wobec kwestii macedońskiej w latach 1878-1918, Szczecin 1998.
Gozdawa-Gołębiewski J., Od wojny krymskiej do bałkańskiej. Działania flot wojennych na morzach i oceanach w latach 1853-1914, Gdańsk, 1985.
Helmreich E. C., The diplomacy of the Balkan wars, 1912-1913, Cambridge, 1938.
Koskowski B., Turcya w Europie, „Biblioteka Warszawska”, 1908, t. 4.
J. Lepsius, A. Mendelssohn-Bartholdy, F. Thimme, Die große Polityk der europäischen Kabinette, 1871-1914. Sammlung der diplomatischen Akten des Auswärtigen Amtes, Berlin. 1922, t. 26.
Malinowski A., Europejskie posiadłości Turcji w polityce Wielkiej Brytanii (1903-1914), Słupsk, 2014.
Mieždunarodnije otnošenija w epochu imperijalizma. Dokumienti iz archivov carskogo i vriemiennogo pravitielstv 1878-1917, ser. 2, t. 21, cz. 1, Moskwa-Leningrad, 1940.
Österreich-Ungarns Aussenpolitik von bosnischen Krise 1908 bis zum Kriegsausbruch 1914. Diplomatische Aktenstücke des Österreich-Ungarischen Aussenministeriums, red. von L. Bittner, A. F. Pribram, H. Srbik, H. Übersberger, t. 1, Wien-Leipzig, 1930.
Poincaré R ., Geneza wojny światowej. Sześć odczytów w Paryżu w 1921 r., Kraków, 1921.
Roloff G., Die Entstehung des Balkanbundes von 1912. Akademische Rede zur Jahresfeier der Hess. Ludvigs-Universität am 1. Juli 1922, Geissen, 1922.
Rubacha J., Malinowski A., Giza A., Historia Bułgarii 1870-1915. Materiały źródłowe z komentarzami, t. 1, Warszawa, 2007.
Schröder W., England, Europa und der Orient, Stuttgart, 1938.
Siebert B., Diplomatische Aktenstücke zur Geschichte der Ententepolitik der Vorkriegsjahre, Berlin, 1921.
Sosnosky T., Die Balkanpolitik Österreich-Ungarns seit 1866, t. 2, Berlin, 1914.
Steed H. W., The Hapsburg Monarchy, London, 1919.
Stefański Z., Przesilenie bałkańskie, „Świat Słowiański”, 1909, t. 1.
Stefański Z., Stosunki agrarne w Bośni i Hercegowinie, „Świat Słowiański”, 1905, t. 1.
Stefański Z., W sprawie agrarnej w Bośni i Hercegowinie, Świat Słowiański”, 1905, t. 1.
Tanty M., Rosja wobec wojen bałkańskich 1912-13, Warszawa, 1970.
Licencja
- Autor oświadcza, że przysługują mu osobiste i majątkowe prawa autorskie do Utworu oraz że nie są one ograniczone w zakresie objętym niniejszą Umową, oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza majątkowych lub osobistych praw autorskich innych osób.
- Autor udziela Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji na korzystanie z Utworu bez ograniczeń terytorialnych i przez czas nieokreślony na następujących polach eksploatacji:
2.1. wytwarzanie określoną techniką egzemplarzy Utworu, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową;
2.2. wprowadzanie do obrotu, użyczenie lub najem oryginału albo egzemplarzy Utworu;
2.3. publiczne wykonanie, wystawienie, wyświetlenie, odtworzenie oraz nadawanie i reemitowanie, a także publiczne udostępnianie Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym;
2.4. włączenie Utworu w skład utworu zbiorowego;
2.5. wprowadzanie Utworu w postacie elektronicznej na platformy elektroniczne lub inne wprowadzanie Utworu w postaci elektronicznej do Internetu, Intranetu, Extranetu lub innej sieci;
2.6. rozpowszechnianie Utworu w postaci elektronicznej w Internecie, Intranecie, Extranetu lub innej sieci, w pracy zbiorowej jak również samodzielnie;
2.7. udostępnianie Utworu w wersji elektronicznej w taki sposób, by każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym, w szczególności za pośrednictwem Internetu, Intranetu, Extranetu lin innej sieci;
2.8. udostępnianie Utworu zgodnie z wzorcem licencji Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons. - Autor zezwala Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na:
3.1. nieodpłatne korzystanie i rozporządzanie prawami do opracowań Utworu i tymi opracowaniami.
3.2. wysyłanie metadanych Utworu oraz Utworu do komercyjnych i niekomercyjnych baz danych indeksujących czasopisma. - Autor upoważnia i zobowiązuje Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu do udzielania osobom trzecim dalszych licencji (sublicencji) do Utworu oraz do innych materiałów, w tym utworów zależnych lub opracowań zawierających lub powstałych w oparciu o Utwór, przy czym postanowienia takich sublicencji będą tożsame z wzorcem licencji Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0) lub innej wersji językowej tej licencji lub którejkolwiek późniejszej wersji tej licencji, opublikowanej przez organizację Creative Commons Tym samym uprawnia wszystkich zainteresowanych do korzystania z utworu wyłącznie w celach niekomercyjnych pod następującymi warunkami:
4.1. uznanie autorstwa czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji;
4.2. na tych samych warunkach, wolno rozpowszechniać utwory zależne jedynie na licencji identycznej to tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny. - Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu jest zobowiązany do:
5.1. udostępniania Utworu w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i w czasie przez siebie wybranym bez ograniczeń technicznych;
5.2. poprawnego informowania osób, którym Utwór będzie udostępniany o udzielonych im sublicencjach w sposób umożliwiający odbiorcom zapoznanie się z nimi.